thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Đêm và những khúc rời của chữ...
 
khi thế giới
không còn chữ
thơ có còn làm thơ?
 
thơ
bỏ lại sự vô ngôn cho bóng tối này
thế giới này...
 
 
1.
 
không còn chữ
bài thơ không mong được ru ngủ
nó sẽ hy sinh
ý nghĩa? gieo vần?
 
cũng như cái chết sẽ tìm thấy
giấc ngủ không mộng mị
không ai
chui đầu vào
các
giải cấu trúc cuối cùng
 
trong khi bài thơ
giễu nhại
giấc mơ
 
và bạn nhớ
chúng ta không thể
cấu trúc
kiểu lơ mơ
hay buồn ngủ
 
như thể bài thơ
không có kẻ thù
 
 
2.
 
không có chữ
nghĩ mình là một thiên thần
bài thơ
chìm trong căn phòng
bóng tối
 
vây quanh
nếp áo của các cô gái
nhấp nhô những ngọn đồi
mệt và thở...
 
tĩnh mạch trên tay bài thơ
tựa như dòng sông
phồng lên vết thương
thủy điện
 
những vết sẹo bauxite nham nhở trên đầu
gối
nó là phong cảnh
của tấm bản đồ rách nát
một phần còn lại của đất nước
hay cơ thể của bài thơ...
 
nhiều khi vuốt ve
nhiều khi quên lãng
 
không còn chữ
bài thơ phải bỏ bê nhau
trong căn phòng
để
Trường sa
tiếp tục say
sóng
và Hoàng Sa
từ lâu
chỏng gọng
 
 
3.
 
không còn ngôn ngữ
nên bài thơ phải múa may
rất tích cực
 
bạn bật cười khi nhìn những bài thơ như vậy
 
cũng như nhiều nhiều năm sau
bạn vẫn bật cười
với các cụm từ dương tính giả
báo động giả
kêu to
giả lả...
 
cũng như nếu chàng Nick ở lại Việt Nam
sau một năm
liệu chàng có còn làm
được
điều gì kỳ diệu?
 
hay lúc đó
chàng
phải học chúng ta
chịu đựng quỷ ma
nhăn răng ra
lê la
sống...
 
 
4.
 
bài thơ
nó không phải là
một nhịp điệu chảy máu, hoặc
một trái tim bị đóng băng
 
nó là cơn lốc
quật bạn vào tường
khi bạn muốn bỏ chạy
 
không phải bạo lực
nó là sự hấp dẫn của linh hồn
rơi
từ độ cao
hàng nghìn mét
 
và đột nhiên, cửa sổ mở ra
bài thơ chồm người lên và hét to
một điều gì đó
dù không ai chịu nghe
 
hoăc nghe
nhưng
không thèm quay lại
 
hoăc
quay đầu nhìn lại
nhưng
bị điếc
 
trong đất nước này
sợ hãi là một đặc ân lớn
mà bài thơ dành cho bạn
 
 
5.
 
không có ngôn ngữ
khó tin nổi sự im lặng
làm bài thơ rơi rụng ngay sau đó
 
chúng ta không thể quay ngược
quá khứ
chiếc đồng hồ tíc-tắc
kim giây vỡ bọt xà phòng
 
khi họ ngông cuồng và ảo vọng
chưa xong ngày
mất điện toàn miền nam
họ đã lo cho giờ trái đất
bạn đừng có sặc
 
chỉ còn lại
một bước cuối cùng
để chúng ta nắm tay
nhau
không thôi
bị xô
xuống vực
sâu...
 
 
6.
 
khi trái đất không còn ngôn ngữ
nó vẫn còn ánh sáng
của mặt trời
và bạn vẫn là một người
đứng thẳng
đổ bóng dài trong nắng
 
khi không còn ngôn ngữ
thế giới không còn thơ ca
 
vào buổi trưa
mọi người trôi ngang mắt bạn
câm một cách lãng mạn
 
đứng như bạn
là mất mạng
nên bài thơ chỉ dám nằm ngang
hay chàng hảng...
 
 
7.
 
bạn không cần phải học ngôn ngữ
khi thế giới không còn ý nghĩa
 
khi người ta định nghĩa "bài thơ" có nghĩa "kẻ thù"
"im lặng" là "mắt nhìn chảy máu"
là đến lúc bạn không cần từ điển
 
những giọt nước mắt trong đôi mắt dịu dàng của bạn
nỗi đau nhỏ giọt
 
chiếc lưỡi im lặng của bạn
nó cũng không cần phải học phát âm
khi răng cắn vào lưỡi
nó nằm im nước mắt của bạn
nó nuốt vào máu của bạn...
 
 
8.
 
có những bài thơ không có chữ nào
vì thế chữ cũng không còn là bài thơ nữa
 
căn phòng không có cửa sổ
vì thế nhiều khi cửa sổ không có căn phòng
chỉ còn những chấn song
cùm hai chân nếu cãi
 
không còn ngôn ngữ
nhưng bài thơ còn tiếng động
 
nghe vi vu như chú ong
tìm mật
tiếng lất phất
của mưa
tiếng khóc
của cái chết
 
bài thơ chỉ còn là tiếng khóc
phát ra từ cửa sổ
mà chúng ta vẫn nghe
của dân tộc...
 
nó có thể không kịp nhìn
những dòng
nước
mắt
Mẹ
buông
xuôi...
 
 
9.
 
không còn ngôn ngữ
bài thơ cần bước đi nhẹ nhàng
hay im lặng như ngôi mộ
 
ngôn ngữ không còn như ác mộng
mọi người đều mềm đi
biến dạng
như lưỡi của con rắn
 
cay đắng
như giấc mơ biến dạng
cái chết biến dạng
tử cung biến dạng khi mang thai
dạ dày biến dạng khi chúng ta đang đói
 
vậy bài thơ là gì nếu không chịu biến dạng?
một con chim bồ câu bị thương?
một con rắn đầu bị nghiền nát?
làm chúng ta chết nhát?
 
để cảm thông với những người bị giết chết
vì bắt người khác rình mò quá mệt
bài thơ làm chim bồ câu, đáp xuống?
bài thơ làm con rắn, trườn trên bãi cỏ mùa hè?
 
nhưng bài thơ không phải cái chết
con người tiếp tục sinh ra...
 
bài thơ đứng trên đôi chân của mình
như con người vẫn còn đôi mắt
nhìn thẳng những phường vô lại
nghe tiếng hét sẽ quay đầu nhìn lại
không sợ hãi
đến té đái
...
một cửa sổ biến dạng
một email biến dạng
một chấn song biến dạng
một con rắn/con chim biến dạng
 
biến dạng biến dạng
không thôi mất mạng
 
nhưng
không ai khóc khi đi xem xiếc thú
bài thơ là một mạng người...
 
 
10.
 
không còn ngôn ngữ
tối mù như ánh sáng của ngày cúp điện
mặt trời trên đầu bài thơ
lặng câm như tảng đá
 
những tảng đá đã chết
bài thơ là ngọn núi lửa
đã nổ tung
phun dung nham
rồi cũng chết
 
tại sao ở xứ sở ấy
tất cả mọi thứ mang hình xác chết?
tại sao chiếc áo trắng học trò của bạn
không phải màu xác chết?
nó dám mang năng lượng
của một con chim
không, một con đại bàng
đang bay
và dám bắt ông trời con phải khác?
 
tại sao lúc ấy
bài thơ chỉ biết bất động quan sát
nó không dám nhìn ngắm xung quanh
đầy áo xanh
lá cây
 
ôi, những xác chết màu xanh lá cây
đang tháo còng cho đất nước
tung bay
học trò
trắng xoá
nở hoa
phiên toà...
 
 
11.
 
không còn ngôn ngữ
mọi người điếng lặng
 
ồ,
màu trắng của chiếc áo học trò
bạn mặc
sự hồn nhiên
là hình ảnh ngọn lửa đã nguội
 
sự sợ hãi đã lùi
bước
trước
tình yêu...
 
 
12.
 
không còn ngôn ngữ
bài thơ dài
và nằm chết
trên hàng rào dây tơ hồng trên
khu vườn của chúng ta
 
cái chết gật đầu
như thể
bài thơ giống như
một đứa trẻ
hàng ngày gió thổi
mà không rơi
 
đứa trẻ mặc áo trắng mỉm cười
với những người
ngửa bụng và phệ
nên suốt đời phải trườn đi
như một con rắn
 
những gã bụng phệ không phải bài thơ
gã là con rắn bên bờ suối
và tảng đá ngủ vùi bên núi
cũng không phải bài thơ
 
như gió phải hát cây phải rì rào
bài thơ không thể là sự im lặng
nó là sức nặng
sau khi chữ bị phơi
ra nắng...
 
 
13.
 
khi không còn ngôn ngữ
thế giới không còn bộ nhớ
 
chúng ta khô cứng như những khối bê-tông trong thành phố
không còn dấu vết chim di
vệt bùn dấu chân của Mẹ
 
ngôn ngữ không còn ý nghĩa
nhưng âm thanh tương tự
vẫn cố truyền đi với tốc độ không còn ai chú ý
không còn ngôn ngữ
mùa hè ngả vào vòng tay của mùa đông tàn nhẫn
không còn ngôn ngữ
sau đó là một đêm đèn mờ
nghiêng ngả sau đám mây
trong vòng quay
của những trang giấy mỏng
rải ra là chỏng gọng
 
không còn ngôn ngữ
bài thơ không còn một không gian trú ẩn
như hang động của người cổ đại
một túp lều gió thổi
một ngôi nhà bằng bùn
un khói...
 
không như thành phố bây giờ
chỉ còn bê-tông, kính vỡ
và sự khiếp sợ
tất cả mọi người
cùng chảy máu như em...
 
 
14.
 
không còn ý nghĩa
tên của bạn bài thơ cũng không cần phải nhớ
bài thơ có thể tạo thành
từ dòng sông
chảy vào giấc mơ
rơi từ từ vào thung lũng
 
cái hẻm núi cỏ dại
con đường bụi cũ
bạn té lăn cù
mùa thu Mẹ mất...
 
mãi mãi
là bài thơ
nó nằm dưới gối của bạn
mỗi lần mơ...
 
15.
 
không có chữ
bài thơ không còn núm vú
trên môi em bé
 
bài thơ sẽ vẽ một bộ ria mép
và những mảnh vụn
của một buổi sáng người đàn ông mang bạn về nhà
để bú
và phơi bạn ra ánh sáng
 
bạn không chịu rời
và bài thơ cũng không chịu
rơi
 
và chỉ rơi
rơi
mãi
 
bóng tối kéo anh ấy vào
sâu bên trong bạn
bạn nghĩ mình lãng mạn
nhưng bài thơ nói bạn dính đạn
nên bài thơ mắc cạn
đá ngầm
giữa khơi...
 
 
16.
 
không có ngôn ngữ
bài thơ không thể nhìn với đôi mắt mù
nó chơi với cái lưỡi
 
để vuốt ve tình yêu hay công lý
nó liếm
và những cái gai trên lưỡi
làm mọi người
hơi nhột
nhưng không còn sợ bâng quơ phát sốt...
 
 
17.
 
không còn ngôn ngữ
ý nghĩa không có nghĩa
sẽ không có lời chỉ trích
 
đất nước im lặng trong sự phục kích
của giấu mặt và bóng đêm
 
không có ngôn ngữ
như bây giờ người ta không sử dụng phép ẩn dụ
biểu tượng, hoặc tưởng tượng
 
những gì phá hủy và sinh sản
những gì tái tạo và phân tán
những gì mảnh vỡ
và mảnh vỡ bên trong mảnh vỡ
 
một mô hình khổng lồ trong một mô hình
có người thấy giống như trại súc vật
sau đó vỡ mật
 
người ta chỉ dám ví von
một con heo
một con khỉ
một con bò
 
bài thơ
tận trong xương tủy của mình
chỉ là một con chim
một con chim một con chim
một con chim bay trong một con chim
á a
chìm lỉm...
 
 
18.
 
không có ngôn ngữ
thế giới không còn thơ ca
mọi thứ được ướp lạnh
như một người
vẫn nằm như thần thánh
 
bài thơ nhìn ngắm
và chạy xuống hầm
con đường quanh co của cái chết
 
trong lồng kính
bạn là nhà thơ
bạn sẽ là người lính
bạn cũng là một kẻ thù
một thủy thủ bị đắm tàu
 
bạn là một con chim
bạn cũng là một thợ săn mù
căn lều của bạn mặt trời sẽ lặn
miếng ăn thành cay đắng
giấc mơ thành gánh nặng
 
không có ngôn ngữ
nếu bạn cũng muốn được ướp lạnh
thức dậy
bạn sẽ được cho uống một ly
cồn pha nước lã
để say
và ba hoa
những tư tưởng sum suê như cành lá
làm bài thơ tá hoả
không còn lối ra...
 
 
19.
 
khi không còn ngôn ngữ
bài thơ cũng không có áo quần
nó trần truồng trong nắng
 
lúc đó bạn mới biết sự thật
nó không phải là nhà thơ
nó chỉ giả vờ
như bây giờ họ đang yêu nước
bằng máu người khác
 
họ lãng mạn đến khốn nạn
ngay cả khi không chỉ nàng hay bạn
mà non sông đang chảy máu
 
 
20.
 
khi không còn chữ
bài thơ từ biệt cái lưỡi
 
nhưng lưỡi của bài thơ đã nuốt vào dạ dày
xuống ruột
thấm vào gan
qua thận
đời còn nhiều lận đận...
 
không có chữ
nên từ biệt cái lưỡi là bài thơ phải chết
hoà tan vào đất
biến mất
vào bầu trời
để trở thành một phần của những bải hát không lời
đời đời...
những vinh quang làm bài thơ hộc máu
 
 
 
----------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021