|
|
Chuyện trò | Con người lạc quan bé nhỏ | Bằng những lời ẩn ý
|
|
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
Jean Tardieu là nhà thơ, nhà văn, kịch tác gia và là một trong những người viết về nghệ thuật độc đáo nhất của nước Pháp. Ông sinh ở Saint-Germain-de-Joux năm 1903, trong một ngôi làng nhỏ ở Jura, xuất thân từ một gia đình nghệ sĩ: cha là họa sĩ Victor Tardieu (sau này là người sáng lập trường Mỹ thuật Đông dương ở Hà Nội), mẹ là một nhạc sĩ đàn harpe, môn đệ của Saint-Saëns. Là một trong những gương mặt quen thuộc của sinh họat văn nghệ Paris, những bài thơ đầu tiên của ông xuất hiện trên tạp chí La nouvelle revue française năm 1927 đã được nhiều người chú ý và ngưỡng mộ. Sau thời gian quân dịch ở Việt Nam trở về Paris (1932), ông từng tham gia in ấn và xuất bản sách báo Kháng chiến, bắt đầu kết thân với Aragon, Éluard, Queneau, Seghers và Frénaud, tiếp tục làm thơ, viết kịch, làm việc cho Viện Bảo tàng quốc gia, rồi nhà xuất bàn Hachette, và hoạt động lâu năm trong ngành phát thanh. Jean Tardieu mất ngày 27 tháng Giêng năm 1995 ở Créteil, để lại cho hậu thế một gia tài thơ ca và sân khấu đồ sộ, không những trên quê hương ông mà còn khắp thế giới.
JEAN TARDIEU
(1903-1995)
Chuyện trò
(trên ngưỡng cửa, giọng hiền lành)
Trên mặt đất mọi sự tốt đẹp chứ?
— Tốt đẹp tốt đẹp, tốt đẹp lắm.
Mấy con chó nhỏ phây phây chứ?
— Trời ơi vâng cám ơn lắm.
Thế còn mây?
— Vẫn bồng bềnh.
Thế còn núi lửa?
— Vẫn âm ỉ.
Thế còn sông?
— Vẫn chảy.
Thế còn thời gian?
— Vẫn trôi.
Thế tâm hồn ngươi?
— Nó đang bệnh
mùa xuân xanh tươi quá
và nó đã ăn quá nhiều rau cải.
(Trong Monsieur Monsieur, Colloques et Interpellations)
Con người lạc quan bé nhỏ Từ sáng sớm tôi đã nhìn
tôi đã nhìn qua cửa sổ:
tôi thấy những đứa trẻ đi qua.
Một giờ sau, lại là những người lớn.
Một giờ sau, lại là những cụ già run rẩy.
Ai nấy chóng già quá! tôi nghĩ.
Thế mà tôi thì cứ mỗi lúc một trẻ ra!
(Trong Monsieur Monsieur, Colloques et Interpellations)
Bằng những lời ẩn ý
(Kiểu nói xấu hèn hạ.)
Bạn có hay tin chưa?
— Quả là chưa!
— Hình như là...
(nhưng bạn hãy can đảm, hãy chờ đợi cái xấu nhất!)
hình như là Thời gian vào một đêm không trăng...
bạn đoán được chứ?
— Than ôi, tôi hiểu quá đi rồi,
ôi thần thánh ôi, có thể như vậy chăng?
— Sự thật là vậy đó!
— Sao cơ, bạn bảo, Thời gian và Đêm tối?...
— Chính thị!
— Thì ra chính vì thế mà hai cái thứ khốn kiếp kia!
Lẽ ra tôi đã phải ngờ tới!
— Nói thế này là nhiều rồi:
mọi việc xảy ra không một tiếng động
y như một cái rùng mình nhẹ trong một giấc ngủ dài.
— Và chúng ta những kẻ mồ côi, chúng ta sẽ ra sao đây?
(Trong Monsieur Monsieur, Colloques et Interpellations)
--------------------
“Chuyện trò”, “Con người lạc quan bé nhỏ” và “Bằng những lời ẩn ý” dịch từ “Conversation”, “Le petit optimiste” và “A mots couverts”, trong Jean Tardieu, Le fleuve caché - Poésies 1938-1961 (Poésie/ Gallimard, 1998).
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021