thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Chiến thuyền về bến | 2 | Xuất hiện buổi chiều | Một cuộc viếng thăm của người đàn bà từ cách nay hơn năm tháng | Núi Đầu Đen
 
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
GRZEGORZ WRÓBLEWSKI
(1962~)
 
Grzegorz Wróblewski sinh năm 1962 ở Gdansk và sống ở Warsaw, Ba-lan, từ 1966 đến 1985. Hơn hai mươi năm qua [từ 1986] ông sống ở Copenhagen, Đan-mạch, và ngoài bảy tập thơ và một tập tuyển những bài văn xuôi ngắn xuất bản ở Ba-lan, ông còn có hai tập thơ, một tập thơ văn xuôi, một cuốn tiểu thuyết thể nghiệm [dịch] xuất bản ở Đan-mạch, và một tập thơ tuyển ấn hành ở Bosnia-Herzegovina [Nxb. Mostar, 2002]. Wróblewski còn là tác giả nhiều vở kịch, và thơ văn của ông chuyển ngữ qua tiếng Anh thường xuyên xuất hiện trên London Magazine, Poetry London, Magma Poetry, Parameter Magazine, Chicago Review, 3rd bed, Eclectica, Mississipi Review và trong nhiều tuyển tập như Altered State: The New Polish Poetry (Arc Publications, Todmorden, UK 2003), Carnivorous Boy Carnivorous Bird (Zephyr Press, Brookline, USA 2004). Wróblewski từng tham gia trong ban biên tập tạp chí bruLion xuất bản bốn kỳ một năm, và ở Đan-mạch ông thường xuyên tham gia những buổi trình diễn thơ và nhạc. Văn thơ ông đưọc dịch ra nhiều thứ tiếng, và ông cũng từng nhận giải thưởng thơ dành cho nhà thơ nước ngoài xuất sắc nhất sống ở Đan-mạch.
 
Những tác phẩm chính: Ciamkowatosc zycia [“Cuộc đời trệu trạo”, 1992], Planety [“Hành tinh”, 1994], Dolina królów [“Thung lũng Vua”, 1996], Symbioza [Cộng sinh, 1997], Prawo serii [2000]. Tác phẩm thơ mới nhất của ông bằng tiếng Anh là Rooms and Gar, với những minh họa của Teodor Bok, cũng là một họa sĩ gốc Ba-lan, do Thư Viện Quốc Gia và Viện Văn Hoá Đan-mạch ấn hành tháng Hai năm 2005.
 
 

Chiến thuyền về bến

 
Trong một xứ sở tẻ nhạt, thơ ca vẫn nở hoa:
Thần sông nước
không còn làm tôi phiền lòng.
Chúng ta cần đào những bãi bùn vùng đất Jute.*
 
Chắc chắn,
ở đấy còn nằm lại những người da nâu cổ họng
bị rạch và những hạt giống
trong bộ đồ lòng bảo quản kỹ.
(Seamus Heaney cần trở thành một công dân
danh dự của Aarhus.)*
 
Khi nào chiến thuyền ta gửi đến năm 1970 đi săn tìm
những chiếc nhẫn của thần vương Atahualpa sẽ trở lại?
Đã mục nát. Những chiếc tàu bé tí – những con chim hai đầu
sẽ bay ra để đón chúng.
 
 
 

2

 
Cô gái đầu tiên tôi mê
không ngừng nói với tôi
về đam mê nấu món ruột gà của mình
 
Ngay cả khi nghe Brahms
buổi tối bọn tôi cũng chẳng làm gì hơn được.
Tình yêu bốc hơi rất nhanh.
 
Cô gái thứ hai thì ăn hoa tulip trước khi ngủ.
Thế là tôi bắt đầu cân nhắc trở lại
về cô đầu tiên.
 
 
 

Xuất hiện buổi chiều

 
Người đàn bà kềnh càng nhấp chút rượu vang bên cạnh tôi Hay chính cái bà mặc đồ đen,
là bà bây giờ tôi đang đi qua
và có thể tôi sẽ không bao giờ đi qua nữa Hay luôn cả ông bác sĩ không trang điểm
đang nghe nhịp tim cho tôi bằng bàn tay lạnh, ngạc nhiên thấy tôi còn thở
 
Đột nhiên tôi thấy mặt ai nấy cúi xuống nhìn tôi tôi nghĩ chúng tôi có
một cái gì chung
 
– nghĩa là trong một lát thôi tôi có thể hạnh phúc với bọn họ…
 
 
 
Một cuộc viếng thăm của người đàn bà
từ cách nay hơn năm tháng
 
Thay vì bạn – một cái gì rất
giống như bạn.
(Không la lớn.)
 
Thế rồi điện thoại reo:
Vậy lần này ra sao rồi?
 
Hãy cẩn thận khi chọn bồ mới
Làm tình với những bóng ma còn tệ
hơn cả nicôtin
 
Một ả tóc vàng mũm mĩm
sẽ cho thấy dễ dàng hơn cả.
Nếu bạn có chiều cao
trung bình.
 
Các nhà chiêm tinh dạy thế.
 
Đám tóc đen thật nguy hiểm.
Họ không để yên cho bạn
suốt 200 ngày trời.
 
Bạn có thể uống nước sôi
Nhưng bạn sẽ vẫn mơ thấy ác mộng
và chịu nhục.
 
 
 

Núi Đầu Đen

 
1.
Những hồn ma không hạnh phúc ở nơi ta sống. Cùng với cả một lũ mèo
điên nhà ta, chúng ta nhìn
lên Núi Đầu Đen tuyết phủ. “Bạn có nghĩ là Đầu Đen
đang đi về hướng chúng ta không?”
 
2.
Bình tĩnh nào, đấy chỉ là một ngọn núi.
Núi có di chuyển đâu nào. Và ngay cả khi nó di…
(Thì chúng ta đã chết.)
 
3.
Thế những con mèo sẽ tìm cách trốn được chăng?
Vâng, mèo có những đường hầm bí ẩn của chúng (mèo và đám bọ da.)
Hẳn đã có cái gì khiêu khích nàng đây!
 
4.
Có phải là những nhà chọc trời? Thế thì bạn phải nhanh chóng tin ở
thực tại của mình…
Bạn là một sinh vật tình cờ
hệt như ta.
 
 
 
* Aarhus là một thành phố cảng quan trọng trong vùng Jutland, ở bờ
biển đông của bán đảo Đan mạch, nhìn ra biển Kattegat. Aarhus có mật
độ dân số ngang Copenhagen, nhất là số sinh viên, và được coi là một
thủ đô du mục. Hằng năm vào tuần lễ đầu tháng Chín có Festival Aarhus,
với những sinh hoạt văn nghệ thể thao và những vườn rượu bia bất tận.
 
 
 
------------------------
“Chiến thuyền về bến”, “2”, “Xuất hiện buổi chiều” và “Một cuộc viếng thăm của người đàn bà từ cách nay hơn năm tháng” dịch từ “The Return of the Armada”, “2”, “Afternoon Apparitions” và “A Visit by a Woman from Before Five Months Ago”, bản tiếng Anh của Adam Zdrodowski, từng xuất hiên trên tạp chí Exquisite Corpse, số 15.2008, do Andrei Codrescu chủ biên. “Núi Đầu Đen” dịch từ “Black Head”, bản tiếng Anh của Adam Zdrodowski trên tạp chí Jacket Magazine, số 31, tháng Mười 2006. Hai bài sau cùng đều được đưa vào tập thơ These Extraordinary People của Grzegorz Wróblewski (Liverpool: erbacce-press, 2008) [sách do nhà thơ gửi tặng người dịch].
 
 
 
Đã đăng:
Ông Cullen quê ở Texas, Hoa Kỳ, đã ám sát một cái cây. / Ông ta tưới nguyên bốn lít độc dược loại mạnh lên một cây sồi ở Austin... | Xin lỗi, nhưng tôi vẫn thích những điều chưa nói ra hơn. / Nếu tôi đem nói với bạn mọi thứ / Thì tình bạn lâu năm của chúng ta tức thì sẽ... | Vợ một gã nuôi gia cầm, do nhầm đường/ đã biến mất trong thành phố... | Clausen nhìn thấy gì trên trời? Chẳng có ai biết được chắc chắn. / Hắn phấn khởi lao vào từ chỗ đất (nơi hắn mải nhổ cỏ dại cho những cây cà rốt)... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Hỡi những người anh em! Đừng tuyệt vọng. / Trăng không làm bằng bạc. / Lẽ ra tôi nên lôi nó xuống từ lâu... | Những anh chàng suy mòn vì đau ung thư ruột / đang lặng lẽ dõi theo những con trùng bay... | Đôi mắt anh thay đổi và anh ngưng phản ứng trước âm thanh. / Những cái ly nằm gần bắt đầu rung chuyển... | Những thác nước ẩn mình quanh đây – bạn bồn chồn nóng nảy / và mỗi đêm ta mở toang các cửa sổ... | Trước tiên tôi muốn viết cho anh là Charlie Parker / Hôm nay nghe tình cảm và cay đắng. / Nhưng không thật như thế!... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Có nên đánh thuế toà án? Những con ngựa hết hơi / đang kéo một cỗ xe đen qua các đường phố đầy tuyết ở Copenhagen... | Một bà trong đám cẩn thận nhìn theo mặt trời / mọc ở phương xa. Trước khi hoàng hôn xuống... | Mỗi sáng muộn trước mặt nhà / những người đàn ông khoác áo đen tụ tập... | Trước tiên tôi lớn hơn cha tôi. Rồi tôi vội vàng cho ông / vào một cái hòm và chính tôi thì bắt đầu nhỏ lại... | Một phụ nữ trẻ đẹp ở trạm xe buýt. Một thân hình khéo luyện... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Hắn liếc nhanh khi tôi bước vào khách sạn trống không. / “Có gì lạ?” hắn hỏi. / “Trăng là một kẻ lừa đảo,” tôi nói... | Ông chủ nhà giờ không còn là chủ nhà nữa. / Xưa ông sở hữu một ngôi nhà màu trắng có lò sưởi nhưng... | Gunnar chỉ còn lại / một cái muỗng bằng gỗ / và một thẻo đất nhỏ trồng rau... | Ta hiểu rõ bạn rồi, Larsen ạ: Bây giờ bạn, / cũng như ta, là một con heo mập... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
12 giờ mỗi ngày suốt 50 năm, không thấy cả mặt trời, / trong nhà máy thịt và các hầm mỏ, sửa quần cho người khác, / chỉ nhậu tới không biết trời trăng mỗi thứ Bảy... | Có những lúc là mấy mụ đàn bà đeo hột xoàn giả / bên tai, những lúc khác là mấy con vẹt lắm chuyện / hoặc là chính trị gia thất bại... | Lát nữa đây một cái gì xấu sẽ xảy ra, / một cái gì mà tôi buộc sẽ phải quên nhanh. / Hoặc là cái ngược lại... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Tôi đã có lần từng ở trong phòng này trước đây / Tôi chuyện trò vẫn với người phụ nữ ấy, ngắm xâu chuỗi bóng loáng / của nàng / và cùng uống chung một tách trà... | Nhà thơ trẻ L. viết: / Cảm xúc tuyệt diệu biết bao được ở bên em, / Cho dù em chưa bao giờ ở đây, / Cho dù em sẽ không bao giờ đến... | Chim chúng ta bây giờ đã bay vòng trên một người khác. / Em có lý, chúng ta trả thuế quá nhiều, / và bầu trời đã bất ngờ mất chiều sâu... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
Hắn ngước mắt lên nhìn những kẻ lén lút / ném những đồng xu vào cái lon han gỉ / của mình... | Anh từ đâu đến, hỡi người du khách già khoác trên mình / một cái bao vải đay và quần bó rách tả tơi?... | Trước tiên là bố mẹ và bạn bè cũ của bạn / đến nơi / Họ sẽ hân hoan đứng vòng quanh bạn... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Bước vào rừng / Tôi gặp một người bạn đã chết / vài năm trước. Kiên nhẫn, anh đi theo tôi / và khi tôi dừng chân nghỉ... | Mẹ tôi xưa từng là người phụ nữ đẹp nhất thành phố / Mẹ thuộc tất cả những truyện thần tiên Andersen và mỗi Chủ nhật / mẹ đưa tôi đến chợ rau... | Những thác nước che khuất quanh đâu đây – anh lên cơn sốt / và mỗi đêm tôi mở rộng những cánh cửa sổ... | Anh có muốn trở lại làm một thằng bé con ném chiếc máy bay bằng giấy về hướng mặt trời... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
... Những nhà thơ, những nhà thơ thức dậy và gõ / Vào những cánh cửa sổ khi mùa đông đến. / Khi tôi buồn ngủ, / Họ bắt đầu khóc oà... | Tôi mở gói giấy. / Lấy miếng xăng uých ra và vội đút nó vào miệng mình. / Bánh mì và bơ và phó mát. / Không tệ, chẳng tệ chút nào, tôi nghĩ bụng... | kế hoạch A / treo cổ mình / kế hoạch B / treo cổ mình / kế hoạch C... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021