Sinh năm 1951 tại Buenos Aires, Ana María Shua tốt nghiệp Thạc sĩ văn chương tại Đại học Buenos Aires, sau đó hoạt động trong lãnh vực quảng cáo và báo chí. Bà bắt đầu sáng tác từ lúc còn bé và được xem như một thần đồng văn học của Argentina. Tập thơ đầu tay của bà, El sol y yo (Mặt trời và tôi), được xuất bản năm bà 16 tuổi, đã nhận được hai giải thưởng văn chương quan trọng, trong đó, có giải thưởng danh dự của Hội Nhà Văn Argentina, vào năm 1967. Sau đó, bà thử nghiệm ngòi bút trong nhiều thể loại khác nhau, từ tiểu luận đến thơ, truyện phim, truyện khôi hài, truyện thiếu nhi, truyện dài, truyện ngắn, và đặc biệt, truyện cực ngắn. Ở lãnh vực nào, sức sáng tác của bà cũng đều rất dồi dào. Đến nay, bà đã xuất bản trên 50 đầu sách. Tác phẩm của bà được dịch ra rất nhiều ngoại ngữ, từ tiếng Anh đến tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Ý, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Nhật, tiếng Hàn Quốc, v.v… và xuất hiện trong nhiều tuyển tập văn học trên thế giới. Một số cuốn tiểu thuyết của Shua cũng được dựng thành phim.

 

Shua nhận được nhiều giải thưởng văn học quốc gia và quốc tế. Bà được xem là một trong những nhà văn xuất sắc nhất của Argentina hiện nay. Riêng về thể loại truyện cực ngắn, tầm vóc của bà vượt hẳn ra ngoài biên giới Argentina và được xem là một bậc thầy, kẻ thừa kế và tiếp bước những tên tuổi tài hoa đi trước như Julio Cortázar và Augusto Monterroso. Đến nay, bà đã xuất bản 4 tập truyện cực ngắn bằng tiếng Tây-ban-nha. Những truyện xuất sắc nhất trong bốn tập này được Rhonda Dahl Buchanan chọn lựa và dịch sang tiếng Anh trong cuốn Quick Fix do White Pine Press xuất bản năm 2008.

 

Phan Quỳnh Trâm

--------------------

Dịch từ bản dịch tiếng Anh, “Mutiny on Board”, của Rhonda Dahl Buchanan trong Ana María Shua, Quick Fix (New York: White Pine Press, 2008).

 

Đôi tình nhân  (truyện / tuỳ bút) 

[TRUYỆN CỰC NGẮN] ... Trong lần đầu thai tiếp theo, cả hai đều được thành người, nhưng lại cách nhau đến sáu mươi ba năm. Nàng trở thành Đức Giáo Hoàng và chàng là một cô gái nhỏ bé đáng yêu được cho phép hôn nhẫn của Ngài trước mặt những người tham dự... [Bản dịch của Phan Quỳnh Trâm] (...)

 

Thơ là em  (truyện / tuỳ bút) 

[TRUYỆN CỰC NGẮN] Hiện hữu của em và giọng nói của em xâm nhập mọi sự, không ngừng, tôi không lắng nghe em nhưng vẫn nghe em, cái âm thanh chói tai ấy biến thành âm nhạc trong cốt lõi của cuộc sống tôi, cái khối tiếng ồn chặt cứng ấy, trong đó trí óc tôi thỉnh thoảng tìm thấy vài ý nghĩa, trong đó tôi di chuyển với sự nặng nhọc, như một người thợ lặn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)

 

Đừng kể trước  (truyện / tuỳ bút) 

[TRUYỆN CỰC NGẮN] Một nhà văn kể ra cái ý tưởng của một câu chuyện mà hắn sắp viết. Hắn kể nó ra tại một cái bàn trong quán cà-phê. Đó là một ý tưởng hay. Không khí càng lúc càng căng thẳng chung quanh những lời hắn thốt ra. Câu chuyện dày đặc đến độ khói thuốc lá không bay xuyên qua nó được — những sợi khói chỉ chạm vào cái viền bên ngoài của nó. Thế nhưng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)

 

Tác giả và độc giả  (truyện / tuỳ bút) 

[TRUYỆN CỰC NGẮN] Một ký giả hỏi một tác giả: “Khi ông viết, ông có nghĩ đến độc giả không?” Tác giả chẳng nghĩ đến điều gì khác. Trong ý nghĩ của ông, độc giả là một hoàng tử trong tấm cẩm bào lộng lẫy. Vương quốc của chàng là một thuộc địa của Trái Đất ở bên ngoài vũ trụ. Bởi vì chàng là một hoàng tử, thái độ của chàng lười lĩnh và ngạo mạn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)

 

Chùm truyện cực ngắn  (truyện / tuỳ bút) 

[TRUYỆN CỰC NGẮN] Tôi chạy về phía bờ biển. Giá mà sóng để lại một thùng bột nhỏ trên cát, bột ướt cũng được, một con dao, mấy cái đinh và một bộ sưu tập ống tẩu hay mấy tấm ván gỗ đơn giản thì tốt. Tôi có thể dùng những thứ đó để xây dựng một cuốn tiểu thuyết... [Bản dịch của Hải Ngọc] (...)