thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Nữ Thánh Nhá Chica ở Baependi

 

Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm

 

 

Photo: Tượng Nữ Thánh Nhá Chica ở Baependi.

 

NỮ THÁNH NHÁ CHICA Ở BAEPENDI

 

Mỗi phép lạ có một định nghĩa: đó có thể là điều gì đi ngược lại những quy luật của thiên nhiên, một hành động can thiệp mang tính thiêng liêng vào một thời điểm khủng hoảng trầm trọng, một điều gì không thể giải thích theo khoa học, v.v…

Tôi có định nghĩa riêng của tôi: một phép lạ là điều gì làm cho tâm hồn đầy sự yên bình. Đôi khi nó biểu hiện trong hình thức một sự chữa lành hoặc một điều ước được ban cho, bằng cách nào cũng được — miễn sao cái kết quả cuối cùng là, khi phép lạ xảy ra, chúng ta có cảm giác thành kính sâu sắc đối với ân huệ mà Thượng Đế đã ban cho chúng ta.

Cách đây hai mươi năm hoặc lâu hơn nữa, khi tôi trải qua giai đoạn hippie, em gái tôi nhờ tôi làm cha đỡ đầu cho đứa con gái đầu lòng của cô ấy. Tôi đã xúc động và đặc biệt rất hài lòng rằng cô ấy đã không bảo tôi cắt tóc (lúc đó, tóc tôi dài tới ngang hông), hoặc đòi hỏi một món quà đắt tiền cho lễ rửa tội (tôi không có tiền để mua một món quà).

Đứa bé ra đời, một năm trôi qua và không có lễ rửa tội gì cả. Tôi nghĩ có lẽ em gái tôi đã thay đổi ý định, vì thế tôi đến hỏi cô ấy chuyện gì đã xảy ra. Co ấy trả lời: “Anh vẫn sẽ là cha đỡ đầu, chỉ vì em có lời nguyện với Nữ Thánh Nhá Chica và em muốn cháu được làm lễ rửa tội tại Baependi bởi vì Nữ Thánh Nhá Chica đã ban cho em điều em ao ước.”

Tôi đã không biết Baependi ở đâu và thậm chí tôi chưa bao giờ nghe nói về Nữ Thánh Nhá Chica. Rồi giai đoạn hippie của tôi đã đi qua, và tôi trở thành người điều hành cho một công ty làm đĩa hát, em gái tôi sanh một đứa bé nữa và vẫn chưa làm lễ rửa tội. Cuối cùng, vào năm 1978, quyết định đã được thực hiện, và rồi hai gia đình, gia đình của cô ấy và gia đình của người chồng trước, đi đến Baependi. Ở đó, tôi được biết rằng Nữ Thánh Nhá Chica, người không có đủ tiền để sống cho bản thân, đã trải qua ba mươi năm cuối đời để xây dựng một nhà thờ và giúp đỡ người nghèo.

Tôi đã vừa trải qua một giai đoạn nổi loạn trong đời tôi và tôi không còn tin vào Thượng Đế, hoặc, nói đúng hơn, tôi không còn tin rằng thế giới tâm linh là quan trọng. Vấn đề quan trọng là những gì thuộc về thế giới này và những gì bạn có thể đạt được nơi đây. Tôi đã từ bỏ những ước mơ điên cuồng thời tuổi trẻ của tôi — trong số đó có ước mơ trở thành một nhà văn — và tôi không có ý định quay lại với cái thế-giới-ước-mơ ấy. Tôi đã đến nhà thờ đó đơn giản là để làm tròn một nhiệm vụ xã hội. Trong lúc tôi đang chờ cho buổi lễ rửa tội bắt đầu, tôi đã đi dạo vòng quanh bên ngoài và cuối cùng tôi đã đi vào ngôi nhà nhỏ xoàng xĩnh của Nữ Thánh Nhá Chica nằm bên cạnh nhà thờ. Hai phòng, một bàn thờ nhỏ với vài hình ảnh của các thánh, và một bình hoa chứa hai đoá hồng đỏ và một đoá hồng trắng.

Trong một cơn bốc đồng, hoàn toàn ở ngoài suy nghĩ của tôi lúc đó, tôi đã có một lời hứa: nếu, một ngày nào đó, tôi trở thành nhà văn mà tôi hằng mơ ước, tôi sẽ trở lại nơi này khi tôi năm mươi tuổi và tôi sẽ mang đến đây hai đoá hồng đỏ và một đoá hồng trắng.

Tôi mua một tấm hình của Nữ Thánh Nhá Chica, đơn giản là để làm kỷ niệm cho buổi lễ rửa tội. Trên đường quay về Rio, đã có một tai nạn: chiếc xe buýt đàng trước xe tôi thắng gấp và, chỉ trong tích tắc, không biết bằng cách nào tôi đã xoay xở để lách xe sang một bên, và người em rể của tôi cũng né được, nhưng chiếc xe đàng sau chúng tôi đã đâm thẳng vào xe buýt, có một tiếng nổ và nhiều người bị tử nạn. Chúng tôi ngừng xe bên lề đường, không biết phải làm gì. Tôi đưa tay vào túi tìm một điếu thuốc và ở đó, tôi thấy có tấm hình của Nữ Thánh Nhá Chica với một thông điệp lặng lẽ của sự phù hộ.

Cuộc hành trình của tôi trở lại với những ước mơ, với sự tra vấn tâm linh và với văn học đã bắt đầu ngay lúc đó, và một ngày kia, tôi thấy bản thân mình quay trở về để chiến đấu cho Cuộc Chiến Vì Điều Thiện, cuộc chiến mà bạn thực hiện với trái tim đầy sự bình an, bởi vì đó là kết quả của một phép lạ. Tôi không bao giờ quên ba đoá hoa hồng. Cuối cùng, sinh nhật năm mươi tuổi của tôi — mà hồi ấy tưởng chừng như sẽ còn lâu lắm mới đến — đã đến.

Và sinh nhật của tôi đã gần trôi qua. Mặc dù trong thời gian World Cup, tôi đã đến Baependi để hoàn tất lời nguyện của tôi. Có người nào đó đã thấy tôi đến Caxambú (nơi tôi ở lại đêm), và một nhà báo đã đến để phỏng vấn tôi. Sau khi nghe tôi kể những gì tôi đã làm, anh ấy nói:

“Xin mời ông nói về Nữ Thánh Nhá Chica. Thi hài của bà đã được cải táng trong tuần này và bây giờ lễ tuyên phúc đang được cử hành tại Vatican. Mọi người nên tường thuật lại những kinh nghiệm của họ đối với bà.”

“Không,” tôi trả lời. “Điều này quá riêng tư. Tôi chỉ nói về nó nếu tôi nhận được một dấu hiệu gì đó.”

Và tôi tự nghĩ: “Dấu hiệu gì đây nhỉ? Khả năng duy nhất là có ai đó đại diện cho bà để nói lên một điều gì đó!”

Hôm sau, tôi mua hoa, bước vào xe và đi đến Baependi. Tôi ngừng xe cách nhà thờ một quãng, nhớ lại hình ảnh của mình như một người điều hành công ty đĩa hát đã đến đó cách đây nhiều năm về trước, và nhiều điều đã mang tôi trở lại đây. Khi tôi đang bước vào trong ngôi nhà, một người phụ nữ trẻ bước ra từ một tiệm quần áo và nói:

“Tôi biết rằng cuốn sách Maktub của ông đã được đề tặng Nữ Thánh Nhá Chica. Tôi chắc rằng bà thực sự hài lòng.”

Và cô ấy không nói gì khác nữa. Nhưng đó chính là dấu hiệu mà tôi đã chờ đợi. Và bài viết này là lời phát biểu công khai mà tôi cần phải thực hiện.

 

 

 

-----------------
Dịch theo bản tiếng Anh của Margaret Jull Costa, “Nhá Chica of Baependi”, trong Paulo Coelho, Like the Flowing River: Thoughts and Reflections (Sydney: HarperCollins, 2007), 114-117.
 

 

 

Đã đăng:

Du lịch một cách khác  (truyện / tuỳ bút) 
... Henry Miller thường nói rằng khám phá ra một giáo đường mà chưa từng có ai nghe đến thì quan trọng hơn là đi đến Rome và cảm thấy cần phải viếng Nhà Nguyện Sistina với hai trăm ngàn du khách khác la hét trong tai bạn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Về sự thanh nhã  (truyện / tuỳ bút) 
... Sự thanh nhã của cơ thể mà tôi đang nói đến thì xuất phát từ bên trong cơ thể chứ không từ bề mặt hời hợt bên ngoài; với sự thanh nhã đó, chúng ta vinh danh cái cung cách chúng ta đặt hai bàn chân trên mặt đất. Đó là lý do tại sao, bất cứ khi nào bạn cảm thấy không thoải mái trong tư thái đúng đắn, bạn đừng nên nghĩ rằng nó sai hoặc giả tạo. Thật vậy, sự thanh nhã không phải dễ dàng đạt được. Những bước chân thanh nhã làm cho con đường cảm thấy vinh dự bởi phẩm cách của kẻ hành hương... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Đám tang của tôi  (truyện / tuỳ bút) 
... Chúng ta cũng phải biết ơn cái chết, bởi vì nó làm cho chúng ta suy nghĩ về tầm quan trọng của mỗi quyết định chúng ta đưa ra, hoặc không đưa ra; nó làm cho chúng ta dừng lại trước bất cứ hành vi nào khiến chúng ta bị vướng vào kiểu ‘sống mà như chết’, và, thay vào đó, nó thúc giục chúng ta bất chấp tất cả, đánh cược tất cả cho những điều mà chúng ta luôn luôn mơ ước thực hiện, bởi vì, dù chúng ta có thích hay không, thiên thần của cái chết vẫn đang chờ đợi chúng ta... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Phía bên kia của Tháp Babel  (truyện / tuỳ bút) 
... Khi Nhân Loại càng ngày càng có nhiều tham vọng, Thượng Đế đã tàn phá Tháp Babel, và mọi người bắt đầu nói nhiều ngôn ngữ khác nhau. Tuy nhiên, với sự khoan dung vô hạn của Ngài, Ngài cũng tạo nên những con người có khả năng xây dựng những chiếc cầu ngôn ngữ để giúp cho sự đối thoại và sự truyền bá tư tưởng của nhân loại. Những con người đó, những con người mà mỗi lần chúng ta mở một cuốn sách dịch ra để đọc, chúng ta hiếm khi chịu khó lưu ý đến tên tuổi của họ, chính là các dịch giả... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Xin vinh danh người phụ nữ, người làm cho những kẻ cô đơn bớt đơn độc, người nuôi dưỡng những ai khao khát công lý, người làm cho kẻ áp bức cảm thấy khổ sở như những kẻ bị áp bức. Xin vinh danh người phụ nữ, người luôn mở rộng cửa, với đôi tay luôn làm việc và đôi chân luôn bước tới... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Sách và thư viện (truyện / tuỳ bút)
... Hãy cho những cuốn sách của chúng ta tự do du hành, để rồi chúng được những bàn tay khác chạm vào, và được những đôi mắt khác thưởng thức. Trong lúc tôi viết điều này, tôi thoáng nhớ lại một bài thơ của Jorge Luis Borges nói về những cuốn sách không bao giờ được giở ra một lần nữa... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm & Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Phương cách của cây cung (truyện / tuỳ bút)
... Là một người chiến binh của ánh sáng, một khi đã thực hiện nhiệm vụ và chuyển hoá ý định của mình thành động tác, thì anh ta không còn sợ gì nữa: anh ta đã làm những gì nên làm. Anh ta không để mình bị tê liệt vì sợ hãi. Thậm chí nếu mũi tên không chạm vào mục tiêu, anh ta sẽ có một cơ hội khác, bởi vì anh ta không thoả hiệp với sự hèn nhát... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Manuel lên thiên đàng (truyện / tuỳ bút)
Có một dạo, Manuel được thưởng thức sự tự do của tuổi hưu trí, không phải thức dậy vào một giờ nhất định, và có thể dùng thời gian để làm bất cứ điều gì ông muốn. Tuy nhiên, chẳng mấy chốc ông lại rơi vào cơn trầm cảm. Ông cảm thấy vô dụng, bị loại ra khỏi cái xã hội mà ông đã góp phần xây dựng, bị những đứa con đã trưởng thành của ông bỏ rơi, ông không còn khả năng để hiểu ý nghĩa của cuộc sống, không hề băn khoăn để trả lời câu hỏi cũ kỹ: “Tôi đang làm gì đây?”... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Manuel là một người tự do (truyện / tuỳ bút)
... Một đêm kia, một thiên thần hiện đến bên ông trong lúc ông đang ngủ: “Ông đã làm gì trong cuộc đời? Có phải ông đã cố gắng để sống đúng như những gì ông mơ ước?” Một ngày dài khác bắt đầu. Những tờ báo. Những tin tức trên đài truyền hình. Khu vườn. Bữa ăn trưa. Một giấc ngủ trưa ngắn. Ông có thể làm bất cứ những gì ông muốn, ngoại trừ, ngay bây giờ, ông khám phá ra rằng ông không còn muốn làm gì nữa... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Thiên thần tiếp tục hỏi: “Liệu ông có khả năng bỏ ra ít nhất mười lăm phút mỗi ngày để ngắm nhìn thế giới và bản thân, mà không làm gì cả?” Manuel nói ông cũng muốn như thế, nhưng ông không có thời giờ. “Ông đang nói dối với tôi”, thiên thần nói. “Mọi người đều có thời giờ để làm điều đó. Chỉ vì họ thiếu sự quyết tâm. Làm việc là một điều may mắn khi nó giúp cho chúng ta suy nghĩ về việc chúng ta đang làm; nhưng nó trở thành một tai hoạ khi khi tác dụng của nó chỉ là để ngăn chặn chúng ta suy nghĩ về ý nghĩa của cuộc sống.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Tôi tiếp tục đào nhổ những cây tôi không thích rồi xếp chúng vào một đống để đốt. Có lẽ tôi đã mất quá nhiều thời gian để suy nghĩ về những chuyện đáng lẽ không cần phải suy nghĩ, mà cần phải ra tay để làm. Thế nhưng, mỗi động tác được thực hiện bởi một con người thì đều thiêng liêng và mang đầy những hệ quả, và điều đó khiến tôi càng suy nghĩ nhiều hơn về việc tôi đang làm... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Thành Cát Tư Hãn và con chim ưng (truyện / tuỳ bút)
... Lần này, ông rút kiếm ra khỏi vỏ, nhặt chiếc cốc và lại hứng nước, một mắt canh chừng dòng nước chảy, còn mắt kia để ý đến con chim ưng. Ngay lúc ông có đủ nước trong cốc và sắp uống, thì con chim ưng lại bay lên và lao về phía ông. Thành Cát Tư Hãn, với một nhát kiếm, đâm thủng qua lồng ngực con chim... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Câu chuyện của cây bút chì (truyện / tuỳ bút)
Một cậu bé xem bà ngoại viết một lá thư. Được một chốc thì cậu hỏi: “Có phải bà đang viết một câu chuyện về những gì chúng ta đã làm? Có phải câu chuyện này nói về cháu không?” Bà ngoại của cậu bé ngừng tay và nói với đứa cháu: “Thực sự là bà đang viết về cháu đó, nhưng cây bút chì bà đang dùng để viết còn quan trọng hơn những chữ bà viết, cháu à. Bà hy vọng rằng khi cháu lớn lên, cháu sẽ giống như cây bút chì này.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Thường thường bạn có thể nhìn thấy một ngọn núi ở đàng xa — đẹp đẽ, lôi cuốn và nhiều thử thách. Tuy nhiên, khi bạn cố gắng để đi đến đó, điều gì sẽ xảy ra? Chung quanh nó sẽ có rất nhiều lối đi; những rừng cây sẽ chắn lối giữa bạn và mục tiêu của bạn; và những gì bạn thấy rõ ràng trên bản đồ sẽ trở nên phức tạp hơn rất nhiều trong thực tế. Vì vậy, bạn phải thử hết những lối đi và những đường mòn, cho đến một ngày nào đó, bạn tìm thấy đỉnh núi mà bạn muốn trèo lên... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Từ đây trở đi — và suốt hàng trăm năm sau nữa — Vũ Trụ sẽ hỗ trợ những chiến binh ánh sáng và ngăn chặn những kẻ mang định kiến. Năng lực của Quả Đất cần được làm mới lại. Những ý tưởng mới cần không gian. Thân thể và tâm hồn cần những thử thách mới... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021