|
Người bạn thân nhất của tôi
|
|
Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn
ETGAR KERET (1967~)
Etgar Keret là một trong những khuôn mặt văn nghệ hàng đầu của Do-thái hôm nay. Là một nhà văn chuyên viết truyện ngắn, truyện bằng tranh, và cũng là một nhà làm phim, anh bắt đầu viết từ năm 1991 và gửi đăng trên một số tạp chí ở Do-thái. Năm 1992, anh xuất bản tập truyện đầu tiên Tzinorot [Những cái ống], và trong thập niên đó anh tung ra nhiều tập truyện khác, với bút pháp độc đáo, nổi tiếng nhanh chóng và gây ảnh hưởng đến nhiều nhà văn cùng thế hệ.
Phê bình gia Phillip Lopate nhận định rằng truyện ngắn của Etgar Keret mang phong thái “hậu hiện đại một cách không cần cố gắng” (“effortlessly postmodern”), kết hợp những lối viết mang tính chất tự phản tỉnh, phóng tưởng, hiện thực thần kỳ và ý niệm. Giọng văn của anh trẻ trung và mới mẻ một cách dễ dàng, và Salman Rushdie cho rằng đó là “giọng của thế hệ kế tiếp” (“the voice of the next generation”).
Keret đã đoạt nhiều giải thưởng văn chương và điện ảnh, trong đó có Prime Minister's Award for Literature; Ministry of Culture's Cinema Prize; Israel Film Academy Award; giải nhất của Munich International Festival of Film Schools; và giải Camera d'Or tại liên hoan điện ảnh Cannes. Năm 2006, anh được Israel Cultural Excellence Foundation chọn như một nghệ sĩ ngoại hạng.
______
NGƯỜI BẠN THÂN NHẤT CỦA TÔI
Tối hôm qua, người bạn thân nhất của tôi đã đái lên cửa nhà tôi. Tôi sống trong một căn ở tầng bốn, không có thang máy. Những con chó đực đôi khi đái lên cửa để đánh dấu lãnh thổ, để những con chó đực khác khỏi lảng vảng đến gần. Nhưng hắn đâu có phải là chó, hắn là người bạn thân nhất của tôi. Và ngoài ra, chỗ này đâu có phải là lãnh thổ của hắn, đó là cánh cửa trước của nơi tôi ở. Vài phút trước đó, người bạn thân nhất của tôi đang đứng đợi xe buýt. Hắn chẳng biết phải làm gì khi cái bọng đái của hắn cứ phồng lên từ từ khiến hắn khó chịu. Hắn cố chống lại nó, tự nhủ rằng xe buýt sẽ đến ngay lập tức, ngoại trừ cái điều là hắn cũng đã tự nhủ như vậy trước đó hai mươi phút. Thế rồi hắn bỗng sực nhớ ra rằng tôi, người bạn thân nhất của hắn, sống cách đó chỉ vài trăm mét, tại số 14 đường Zamenhoff, trong một căn ở tầng bốn, không có thang máy. Hắn rời trạm xe buýt và bắt đầu đi bộ về phía nhà tôi. Đúng ra thì không phải là đi bộ, mà nửa đi nửa chạy, rồi cắm đầu chạy nước rút. Và cứ mỗi bước chân, hắn lại càng thấy khó mà nín đái, nên hắn nghĩ đến việc lẻn vào sân sau của nhà nào đó và đái lên một bức tường hay một thân cây hay một bồn đựng gas. Còn cách nhà tôi chưa đầy năm chục mét thì hắn nẩy ra cái ý nghĩ đó, giống như ý nghĩ của một gã thô lậu và nhát nhúa. Quý vị có thể nói nhiều điều xấu về người bạn thân nhất của tôi, nhưng có một điều chắc chắn là hắn không nhát nhúa. Vì thế nên hắn đã cố sức chạy thêm năm mươi mét nữa và bắt đầu leo bốn tầng cầu thang để lên tới nơi tôi ở. Cứ mỗi bước chân thì cái bọng đái của hắn lại phồng to hơn, to hơn nữa, như một quả bóng sắp nổ tung. Rốt cuộc hắn cũng leo lên hết bốn tầng cầu thang, và hắn gõ lên cửa, rồi hắn bấm chuông. Rồi hắn lại gõ cửa. Gõ mạnh. Tôi không có ở nhà. Ngay đúng cái lúc mà hắn cần tôi nhất trong mọi lúc, thì tôi, người bạn thân nhất của hắn, lại đi ra quán nhậu, ngồi câu giờ tại quầy rượu và tán tỉnh bất kỳ một ả nào tới gần. Người bạn thân nhất của tôi đứng tại cửa, hoàn toàn tuyệt vọng, hắn đã tin vào tôi một cách mù quáng, và bây giờ thì quá trễ. Hắn không thể nào đi xuống bốn tầng cầu thang. Hắn chỉ còn một điều để làm sau đó là gắn lên cửa một miếng giấy nhàu nát với chữ “Xin lỗi.” Vừa trông thấy vũng nước, cô ả đồng ý theo tôi về nhà đêm đó bỗng đổi ý. “Thứ nhất là,” ả nói, “vũng nước bự quá. Tui không bước vô đó đâu nhá. Thứ hai, ngay cả nếu anh chùi nó đi, thì cái mùi khai của nó bây giờ cũng đã lan ra cả nhà rồi. Và thứ ba,” ả nói thêm với một cái bĩu môi nhẹ-chưa-từng-thấy, “nếu ông bạn thân nhất của anh đái lên cửa của anh, thì điều đó cũng cho thấy một chút gì…” Và sau một khoảng im lặng ngắn, ả nói thêm: “Về anh.” Và sau một khoảng im lặng ngắn nữa: “Chẳng có gì khá.” Rồi ả ra đi. Ả là kẻ đã giải thích cho tôi rằng đó là cách mà bọn chó đánh dấu lãnh thổ. Khi ả nói điều đó, ả ngưng một chút sau chữ “chó”, và nhìn tôi với ánh mắt đầy ý nghĩa, như muốn tôi nên hiểu rằng người bạn thân nhất của tôi có nhiều tính cách giống như chó. Sau cái ánh mắt đó, ả ra đi. Tôi lôi ra một miếng giẻ chùi sàn từ xó nhà bếp, và một xô nước, và trong khi tôi chùi vũng nước đái, tôi hát âm ư bài “Chúng Ta Sẽ Chiến Thắng”.[*] Tôi quá đỗi tự hào khi thấy mình đã tự chế ngự để khỏi xáng cho ả một bạt tai.
______________________ Chú thích của người dịch: [*]“Chúng Ta Sẽ Chiến Thắng” tức là “We Shall Overcome”, một bài ca đấu tranh nổi tiếng khắp thế giới.
---------
Nguồn: “My Best Friend” của Etgar Keret, bản dịch Anh ngữ của Miriam Shlesinger, trong Etgar Keret, Missing Kissinger (London: Chatto & Windus, 2007) 126-128.
Những truyện ngắn của Etgar Keret qua bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn:
Những giọt thuốc (truyện / tuỳ bút)
Cô bồ của tôi nói rằng một người nào đó ở Mỹ đã phát minh một thứ thuốc chống lại cảm giác cô đơn. Hôm qua nàng đã nghe tin đó trên chương trình Nightline, và bây giờ nàng gửi một bức thư bảo đảm cho chị của nàng, nhờ bà ấy gửi cho nàng một thùng đựng đầy thứ thuốc ấy. Trên Nightline, họ nói rằng tất cả các đại lý bán lẻ ở vùng duyên hải phía đông nước Mỹ đã bày bán, và ở New York nó là một món hàng bán chạy nhất. Nó có hai hình thức, chai nhỏ giọt hoặc bình xịt... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Bức tranh (truyện / tuỳ bút)
... Người đối tác có một khuôn mặt xinh đẹp, và một cơ thể thật sự khiến cho bạn nổi nứng. Giả sử bạn bị cái cơ thể ấy cám dỗ dữ dội. Bạn đang toát mồ hôi. Biết gì không? Hãy để tôi làm cái tình hình này dễ dàng hơn cho bạn: Giả sử người đối tác là một cô gái. Một cô gái với một khuôn mặt rất quyến rũ và một cơ thể khiến bạn nổi nứng. Nào, hãy để tôi mở một cánh cửa sổ. Dễ thở hơn chứ?... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Sự kiên nhẫn (truyện / tuỳ bút)
Con người kiên nhẫn nhất thế giới đang ngồi trên một băng ghế dài gần Trung tâm Dizengoff. Không có ai ngồi trên băng ghế bên cạnh hắn, không có cả những con bồ câu. Những thằng dâm tặc quái đản trong những cầu tiêu công cộng đang tạo ra những tiếng động ồn ào, dị hợm đến mức bạn không thể làm ngơ được. Con người kiên nhẫn nhất thế giới đang cầm một tờ báo, giả vờ đọc. Thật ra hắn không đọc mà đang chờ đợi một điều gì đó. Chẳng ai biết điều đó là gì... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Đập vỡ con heo (truyện / tuỳ bút)
... “Heo yêu thích những cánh đồng,” tôi nói với Margolis trong lúc tôi đặt nó xuống mặt đất, “đặt biệt những cánh đồng đầy những bụi gai. Mày sẽ rất thích ở nơi này.” Tôi đợi Margolis đáp lại, nhưng nó không nói một lời, và khi tôi sờ vào mũi nó để giã từ, nó chỉ nhìn tôi với ánh mắt buồn bã. Nó biết nó sẽ không bao giờ gặp lại tôi nữa... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Điếu ca cho một giấc chiêm bao (truyện / tuỳ bút)
Mọi sự bắt đầu từ một giấc chiêm bao. Rất nhiều chuyện phiền toái trong đời tôi bắt đầu từ một giấc chiêm bao. Và trong giấc chiêm bao ấy tôi đứng sau một xe bán hot dog tại một ga tàu lửa trong một thành phố lạ. Một đám khách sốt ruột đang chen nhau quanh quầy. Tất cả họ đều nôn nao, mất kiên nhẫn. Tôi không thể hiểu nổi họ. Họ đang khẩn thiết muốn ăn một ổ hot dog, họ lại sợ trễ chuyến tàu. Họ sủa những mệnh lệnh vào mặt tôi bằng một thứ ngôn ngữ lạ lùng nghe như một hỗn hợp đáng sợ của tiếng Đức và tiếng Nhật. Tôi trả lời họ cũng bằng thứ ngôn ngữ lạ lùng, phiền nhiễu ấy... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Đôi mắt lấp lánh (truyện / tuỳ bút)
... “Hãy cho tớ biết,” bé xoay sang hỏi nó ngay lập tức, không do dự một giây đồng hồ, “cậu đã lấy cặp mắt lấp lánh ấy từ đâu vậy hả?” “Nó chỉ xảy ra như thế.” “Vậy thì tớ phải làm gì để nó cũng chỉ xảy ra như thế cho tớ?” bé kêu lên. “Tôi nghĩ bạn cần phải mong muốn một điều gì đó nhiều khủng khiếp, và khi điều đó vẫn không xảy ra, thì cặp mắt của bạn sẽ bắt đầu lấp lánh, chỉ vậy thôi.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Một ý tưởng dưới hình dạng một câu chuyện (truyện / tuỳ bút)
... Khi chiếc phi thuyền đầu tiên đáp xuống mặt trăng, các phi hành gia chẳng tìm thấy ai ở chung quanh. Họ chỉ thấy có hàng triệu cái hố tròn. Thoạt đầu, các phi hành gia nghĩ rằng những cái hố tròn ấy là những huyệt mộ của những con người đã từng sống trên mặt trăng. Chỉ đến khi quan sát gần hơn, họ mới phát hiện rằng những cái hố tròn ấy chỉ là những ý tưởng về sự trống rỗng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Cô bồ của tôi ở truồng (truyện / tuỳ bút)
Ngoài kia, mặt trời đang chiếu sáng, và trên thảm cỏ dưới sân, cô bồ của tôi đang nằm trần truồng. Hăm mốt tháng sáu, ngày dài nhất trong năm. Đi ngang qua trước toà nhà chúng cư nơi bọn tôi ở, người ta ngoảnh đầu nhìn nàng, thậm chí có người tìm lý do để dừng lại — họ phải cột dây giày, chẳng hạn, hay họ đã đạp nhằm cứt chó ở đâu đấy và nhất định phải dừng lại đúng ngay vào lúc này để chùi cho sạch đế giày... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Ảo thuật với cái mũ (truyện / tuỳ bút)
... Thế rồi “Allakazeem—Allakazam!” và con thỏ chui ra. Bao giờ nó cũng làm bọn trẻ con ngạc nhiên. Và chẳng phải chỉ có bọn trẻ con — cả chính tôi nữa. Mỗi lần bàn tay tôi chạm vào đôi tai buồn cười của nó trong cái mũ, tôi cảm thấy mình như một ông phù thuỷ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Thứ keo điên rồ (truyện / tuỳ bút)
... Tôi bước qua tất cả các phòng ở trong nhà, chẳng thấy nàng ở đâu cả. Trên bàn nhà bếp tôi thấy ống keo đã dùng hết. Tôi thử kéo một chiếc ghế ra, để ngồi. Nó chẳng nhúc nhích. Tôi ráng kéo một lần nữa. Không nhích một phân. Nàng đã dán nó xuống sàn nhà... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những cái ống (truyện / tuỳ bút)
... Một đêm nọ, tôi làm một cái ống cực kỳ phức tạp, với rất nhiều khúc cuộn và những đoạn cong ngoặc, và khi tôi thả một hòn bi vào đó, nó không chạy ra ở đầu bên kia. Thoạt tiên tôi nghĩ hòn bi bị kẹt ở khúc giữa ống, nhưng sau khi tôi thử bỏ thêm chừng hai chục hòn bi nữa, tôi nhận ra rằng chúng chỉ đơn giản biến mất... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
|