thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Manuel là một người quan trọng và cần thiết

 

Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm

 

 

MANUEL LÀ MỘT NGƯỜI QUAN TRỌNG VÀ CẦN THIẾT

 

Manuel cần phải bận rộn. Nếu ông rảnh rỗi, ông nghĩ rằng cuộc sống của ông vô nghĩa, rằng ông đang lãng phí thời gian, rằng xã hội không cần ông nữa, rằng không còn ai yêu thương ông hay muốn có ông trên đời.

Vì vậy, ngay từ lúc thức dậy, ông có hàng loạt công việc để làm: xem tin tức trên đài truyền hình (chuyện gì đó có lẽ đã xảy ra tối hôm trước); đọc báo (chuyện gì đó có lẽ đã xảy ra trong ngày hôm qua); nhắc nhở vợ đừng để các con trễ học; lái xe hoặc đón taxi hoặc xe buýt hoặc xe điện ngầm để đi làm; lúc nào cũng đăm chiêu suy nghĩ, nhìn đăm đăm vào không trung, nhìn vào mặt đồng hồ hoặc, nếu có thể, gọi vài cú điện thoại di động, và bảo đảm rằng ai cũng có thể thấy ông là một người quan trọng và cần thiết cho thế giới này như thế nào.

Manuel đi đến cơ quan, ngồi vào bàn làm việc, giải quyết hàng đống giấy tờ đang chờ ông. Nếu ông là một nhân viên, ông cố gắng làm sao cho người chủ của ông thấy ông đã đến cơ quan đúng giờ. Nếu ông là chủ, ông bảo mọi người bắt tay vào công việc ngay lập tức. Nếu không có gì quan trọng để làm, Manuel sẽ vẽ ra chuyện, nghĩ ra việc cần làm, đề ra những phương án, phát hoạ những kế hoạch mới để thực hiện.

Manuel đi ăn trưa, nhưng không bao giờ ăn một mình. Nếu ông là chủ, ông sẽ ngồi cùng với bạn bè và bàn bạc những chiến lược mới, nói về những nhược điểm của các đối thủ, luôn luôn dự kiến cách đối phó, than vãn (với đôi chút tự hào) về công việc quá bận bịu! Nếu Manuel là một nhân viên, ông cũng sẽ ngồi với bạn bè, than phiền về chủ của ông, than phiền về số lượng công việc phải làm ngoài giờ, biểu lộ đôi chút lo lắng (với đôi chút tự hào) rằng nhiều vấn đề của công ty hoàn toàn dựa vào ông.

Manuel — ông chủ hoặc nhân viên — làm việc suốt buổi chiều. Thỉnh thoảng, ông liếc mắt vào đồng hồ đeo tay của mình. Đã gần đến giờ tan sở, nhưng ông vẫn phải giải quyết một chi tiết ở chỗ này, ký tên vào một hồ sơ ở chỗ kia. Ông là một người trung thực và muốn làm việc để xứng đáng với đồng lương, xứng đáng với sự mong đợi của những kẻ khác, xứng đáng với những mơ ước của ba mẹ ông vì họ đã khổ cực để nuôi dạy ông nên người.

Cuối cùng, ông về nhà. Ông đi tắm, mặc quần áo thoải mái hơn, rồi ăn tối với gia đình. Ông hỏi han về bài vở của các con và những việc vợ ông đã làm. Thỉnh thoảng, ông nói về công việc ở cơ quan, mặc dù chỉ nêu ra để làm ví dụ, bởi vì ông cố gắng không đem những vấn đề ở cơ quan về nhà. Sau bữa ăn tối, các con ông — không có thì giờ để nghe những ví dụ, để làm bài tập ở nhà, hoặc những việc tương tự — lập tức rời bàn ăn, đến ngồi trước máy vi tính. Đến lượt mình, Manuel đến ngồi trước một bộ máy mà hồi ông còn nhỏ gọi là vô tuyến truyền hình. Ông lại coi tin tức (chuyện gì đó có thể đã xảy ra hồi chiều).

Ông thường đi ngủ với một quyển sách chuyên môn nào đó để trên cái bàn nhỏ ở đầu giường — dù ông là người chủ hay nhân viên, ông biết rằng sự ganh đua rất căng thẳng, và rằng bất cứ ai thiếu sự cập nhật kiến thức sẽ dễ bị mất việc làm và phải đương đầu với điều tệ hại nhất trong những tai hoạ: không có gì để làm cả.

Ông nói chuyện với vợ một chút; xét cho cùng, ông là một người dễ mến, chăm chỉ làm việc, một người đàn ông có nhiều tình thương dành cho gia đình, và luôn sẵn sàng bảo vệ cho gia đình trong bất cứ tình huống nào. Ông ngủ ngay lập tức, và ông ngủ với ý thức rằng ngày mai ông sẽ rất bận rộn, và rằng ông cần phải lấy lại năng lực.

Đêm hôm đó, Manuel có một giấc mơ. Một thiên thần hỏi ông: “Tại sao ông làm như vậy?” Ông trả lời rằng ông làm như vậy bởi vì ông là một người có trách nhiệm.

Thiên thần tiếp tục hỏi: “Liệu ông có khả năng bỏ ra ít nhất mười lăm phút mỗi ngày để ngắm nhìn thế giới và bản thân, mà không làm gì cả?” Manuel nói ông cũng muốn như thế, nhưng ông không có thời giờ. “Ông đang nói dối với tôi”, thiên thần nói. “Mọi người đều có thời giờ để làm điều đó. Chỉ vì họ thiếu sự quyết tâm. Làm việc là một điều may mắn khi nó giúp cho chúng ta suy nghĩ về việc chúng ta đang làm; nhưng nó trở thành một tai hoạ khi khi tác dụng của nó chỉ là để ngăn chặn chúng ta suy nghĩ về ý nghĩa của cuộc sống.”

Manuel thức giấc lúc nửa đêm, toát mồ hôi lạnh. Quyết tâm? Làm sao mà một người đàn ông lúc nào cũng hy sinh bản thân cho gia đình của mình lại không có đủ quyết tâm để ngừng nghỉ mười lăm phút mỗi ngày?

Tốt nhất là hãy ngủ trở lại. Đó chỉ là một giấc chiêm bao; những câu hỏi này sẽ không đưa ông đến đâu cả; và ngày mai đây, ông sẽ rất, rất bận rộn.

 

 

-----------------
Dịch theo bản tiếng Anh của Margaret Jull Costa, “Manuel is an important and necessary man”, trong Paulo Coelho, Like the Flowing River: Thoughts and Reflections (Sydney: HarperCollins, 2007), 50-53.
 

 

 

Đã đăng:

... Tôi tiếp tục đào nhổ những cây tôi không thích rồi xếp chúng vào một đống để đốt. Có lẽ tôi đã mất quá nhiều thời gian để suy nghĩ về những chuyện đáng lẽ không cần phải suy nghĩ, mà cần phải ra tay để làm. Thế nhưng, mỗi động tác được thực hiện bởi một con người thì đều thiêng liêng và mang đầy những hệ quả, và điều đó khiến tôi càng suy nghĩ nhiều hơn về việc tôi đang làm... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Thành Cát Tư Hãn và con chim ưng  (truyện / tuỳ bút) 
... Lần này, ông rút kiếm ra khỏi vỏ, nhặt chiếc cốc và lại hứng nước, một mắt canh chừng dòng nước chảy, còn mắt kia để ý đến con chim ưng. Ngay lúc ông có đủ nước trong cốc và sắp uống, thì con chim ưng lại bay lên và lao về phía ông. Thành Cát Tư Hãn, với một nhát kiếm, đâm thủng qua lồng ngực con chim... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Câu chuyện của cây bút chì (truyện / tuỳ bút)
Một cậu bé xem bà ngoại viết một lá thư. Được một chốc thì cậu hỏi: “Có phải bà đang viết một câu chuyện về những gì chúng ta đã làm? Có phải câu chuyện này nói về cháu không?” Bà ngoại của cậu bé ngừng tay và nói với đứa cháu: “Thực sự là bà đang viết về cháu đó, nhưng cây bút chì bà đang dùng để viết còn quan trọng hơn những chữ bà viết, cháu à. Bà hy vọng rằng khi cháu lớn lên, cháu sẽ giống như cây bút chì này.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Thường thường bạn có thể nhìn thấy một ngọn núi ở đàng xa — đẹp đẽ, lôi cuốn và nhiều thử thách. Tuy nhiên, khi bạn cố gắng để đi đến đó, điều gì sẽ xảy ra? Chung quanh nó sẽ có rất nhiều lối đi; những rừng cây sẽ chắn lối giữa bạn và mục tiêu của bạn; và những gì bạn thấy rõ ràng trên bản đồ sẽ trở nên phức tạp hơn rất nhiều trong thực tế. Vì vậy, bạn phải thử hết những lối đi và những đường mòn, cho đến một ngày nào đó, bạn tìm thấy đỉnh núi mà bạn muốn trèo lên... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Từ đây trở đi — và suốt hàng trăm năm sau nữa — Vũ Trụ sẽ hỗ trợ những chiến binh ánh sáng và ngăn chặn những kẻ mang định kiến. Năng lực của Quả Đất cần được làm mới lại. Những ý tưởng mới cần không gian. Thân thể và tâm hồn cần những thử thách mới... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021