|
Túc cầu dưới mặt trời và trong bóng tối {V}
|
|
Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn
EDUARDO GALEANO (1940~)
[Xem tiểu sử Eduardo Galeano]
Chắc hẳn trong giới văn chương có nhiều người mê bóng đá, nhưng có lẽ nhà văn Eduardo Galeano là một trong những “fan” nổi danh nhất. Bên cạnh những tác phẩm văn chương lừng lẫy, ông đã viết cuốn El fútbol a sol y sombra [“Túc cầu dưới mặt trời và trong bóng tối”], một cuốn sách diễn tả niềm say mê của ông đối với môn bóng đá, ghi lại những cảm nghĩ và kinh nghiệm của ông từ vị trí của một khán giả đã theo dõi môn chơi này suốt cả cuộc đời.
Mở đầu cuốn sách, Eduardo Galeano viết:
Những trang sách này xin tặng cho những đứa trẻ — những người, cách đây nhiều năm, tôi đã từng gặp ở Calella de la Costa. Họ đã chơi bóng đá và đã hát rằng:
Thắng, hay thua,
đều sướng như vua...
Trong không khí nhộn nhịp của Giải Bóng Đá Thế Giới 2010, người dịch xin gửi đến độc giả một số chương trích từ cuốn sách kỳ thú của Eduardo Galeano. Sách dày hơn 250 trang, gồm những chương ngắn gọn nhưng đầy thi vị. Dưới đây là chương 8 và 9.
Đã đăng:
Túc cầu dưới mặt trời và trong bóng tối {I} - {II} - {III} - {IV}
[Tất cả những bức minh hoạ trong cuốn sách này
đều do chính Eduardo Galeano vẽ]
QUẢ BÓNG VÔ LƯỚI
Quả bóng vô lưới là cơn cực khoái của túc cầu. Và giống như những cơn cực khoái khác, những quả bóng vô lưới đã càng ngày càng ít xảy ra trong cuộc sống đương đại. Cách đây nửa thế kỷ, rất hiếm khi một cuộc chơi kết thúc mà không có quả bóng nào vô lưới: 0-0, hai cái miệng mở, hai cái ngáp dài. Bây giờ, mười một cầu thủ cứ loay hoay gần khung thành suốt cả cuộc chơi, cố gắng giữ cho bóng khỏi lọt vô lưới mình, và không còn thì giờ để đá quả bóng vô lưới đối phương. Cơn phấn khích chực rộ lên bất cứ khi nào một đầu đạn màu trắng bay sướt qua làm tấm lưới rung rinh. Điều này có vẻ gì bí ẩn hay điên khùng, nhưng nên nhớ rằng phép lạ không xảy ra thường xuyên. Quả bóng vô lưới, ngay cả khi nó chỉ chạm nhẹ vào lưới, thì luôn luôn có một chữ dzzôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô to tướng thốt ra từ cổ họng của những người tường thuật trận đấu qua đài phát thanh, một nốt “đô” chói lói khiến cho danh ca Caruso[*] cũng phải chết khiếp, và đám đông phát cuồng lên và cái khán đài quên rằng nó được đúc bằng bê-tông, chồm lên khỏi mặt đất và bay bổng lên bầu trời.
_________________________ [*]Enrico Caruso (1873-1921) là ca sĩ opera người Ý, lừng danh thế giới vì có tài hát những nốt nhạc cao vút, được xem là ca sĩ giọng tenor vô địch của thời đầu thế kỷ 20. [Chú thích của người dịch].
TRỌNG TÀI
“Trọng tài” [tiếng Tây-ban-nha gọi là “el árbitro”] nghĩa là độc đoán [“arbitrario”]. Đó là một bạo chúa đáng ghét ngự trị trên một chế độ độc tài không có đối lập, một đao phủ thủ vênh váo thực hiện cái quyền lực tuyệt đối của hắn với một phong thái đại nhạc kịch. Môi ngậm còi, hắn thổi những cơn gió của định mệnh bất di bất dịch để thừa nhận hay phủ quyết một quả bóng vô lưới. Tay cầm thẻ, hắn giơ lên những màu đáng sợ: màu vàng để trừng phạt kẻ phạm tội và bắt buộc y phải sám hối, và mảu đỏ để cưỡng bách y vào cuộc lưu đày. Những giám thị đường biên, tức là những người phụ tá chứ không thống trị, thì canh gác từ bên lề. Chỉ có trọng tài mới giẫm chân lên sân bóng, và hắn làm dấu thánh giá khi hắn vừa xuất hiện trước đám đông đang gào rống. Hành động này tuyệt đối đúng đắn vì công việc của hắn là làm cho chính bản thân hắn bị thù ghét. Cảm tưởng duy nhất phổ quát trong trò chơi bóng đá là mọi người đều thù ghét hắn. Hắn luôn luôn nhận lãnh những tiếng la ó nhiếc móc, và không bao giờ hưởng những tràng vỗ tay. Không ai chạy nhiều bằng hắn. Hắn là kẻ duy nhất phải chạy từ đầu đến cuối. Chạy từ đầu đến cuối, vất vả như một con ngựa, kẻ phá đám này thở hổn hển không ngừng giữa hai mươi hai cầu thủ. Và để tưởng thưởng cho sự cực nhọc của hắn, đám đông gào lên đòi chặt đầu hắn. Từ đầu đến cuối cuộc chơi, mồ hôi tuôn đầm đìa như biển, trọng tài phải đuổi theo quả bóng trắng bay tới bay lui giữa những bàn chân của những kẻ khác. Dĩ nhiên hắn thích đá bóng, nhưng không bao giờ hắn được cái ân huệ đó. Khi quả bóng, một cách rủi ro, chạm vào thân thể hắn, cả đám đông chửi bới cả mẹ hắn. Thế nhưng, chỉ để hiện diện ở đó trong cái không gian màu xanh cỏ thiêng liêng nơi quả bóng lăn lóc và bay lượn, hắn sẵn sàng chịu đựng bị thoá mạ, nhiếc móc, ném đá và nguyền rủa. Đôi khi, thật hiếm hoi, sự phán quyết của hắn trùng hợp với nguyện vọng của đám đông, nhưng ngay cả lúc ấy hắn cũng không thể chứng tỏ sự vô tư của hắn. Những kẻ thất bại thì đã thua cuộc vì hắn, và những kẻ chiến thắng thì đã thắng lợi bất cần hắn. Là vật tế thần cho mọi lỗi lầm, là nguyên nhân của mọi rủi ro, nếu hắn không hiện hữu thì những kẻ hâm mộ bóng đá cũng phải phát minh ra hắn. Họ thù ghét hắn chừng nào, thì họ lại cần có hắn chừng ấy. Suốt hơn một thế kỷ, trọng tài đã mặc một bộ đồ đen tang tóc. Hắn để tang cho ai? Cho chính hắn. Giờ đây hắn mặc những màu sắc rực rỡ để che đậy những cảm nghĩ của hắn.
------------
Dịch từ nguyên tác “El gol” và “El árbitro”, trong Eduardo Galeano, El fútbol a sol y sombra (Segunda Edición, Siglo Veintiuno Editores, México, 1995) trang 9-11.
Những tác phẩm của Eduardo Galeano đã đăng trên Tiền Vệ:
Túc cầu dưới mặt trời và trong bóng tối {IV} (truyện / tuỳ bút)
... Kẻ hâm mộ vung vẩy khăn mù-soa, sặc nước miếng, nuốt mật đắng, nhai vành mũ, nói thầm những lời cầu nguyện và nguyền rủa, rồi thình lình gào lên, nhảy dựng như một con bọ chét, ôm chầm lấy người lạ mặt bên cạnh, reo mừng với quả banh lọt lưới. Trong khi cuộc tế lễ đa thần đang diễn ra, kẻ hâm mộ trở thành một với đám đông. Cùng với hàng ngàn tín đồ khác, hắn chia sẻ niềm tin rằng chúng ta là vô địch, rằng tất cả các trọng tài đều lưu manh, rằng tất cả phe đối thủ đều gian lận... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Túc cầu dưới mặt trời và trong bóng tối {III} (truyện / tuỳ bút)
Vào một ngày đẹp trời, nữ thần của gió hôn lên bàn chân một người đàn ông — bàn chân từng bị bạc đãi, khinh rẻ — và từ nụ hôn ấy một thần tượng túc cầu ra đời. Chàng sinh ra trên một chiếc giường rơm trong một căn nhà mái tôn tồi tàn, và chàng ôm quả bóng, bước vào thế giới. Từ giây phút chàng bắt đầu tập đi, chàng đã biết chơi bóng. Ở tuổi thiếu nhi, chàng mang niềm vui đến những bãi cát, chơi như điên trong những ngõ hẻm của khu ổ chuột cho đến khi trời tối mịt, không ai còn thấy quả bóng nữa; và ở tuổi thanh niên chàng bay lên, và các vận động trường cùng bay lên với chàng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Túc cầu dưới mặt trời và trong bóng tối {II} (truyện / tuỳ bút)
... Và ngay cả mặc dù chàng phải đổ mồ hôi đầm đìa mà không được quyền mệt mỏi hay thất bại, chàng lại được xuất hiện trên báo chí và các đài truyền hình, tên chàng được các đài phát thanh đọc suốt ngày, đàn bà ngất xỉu khi trông thấy chàng, và bọn trẻ con khao khát được giống như chàng... | ... Những thành viên khác của đội bóng có thể thỉnh thoảng đá hỏng một quả, hay đá hỏng thường xuyên, rồi tự chuộc tội bằng một màn nhồi bóng ngoạn mục, một cú giao bóng bậc thầy, một cú đá bổng chính xác. Nhưng chàng thì khác. Đám đông không bao giờ tha thứ cho người thủ môn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Túc cầu dưới mặt trời và trong bóng tối {I} (truyện / tuỳ bút)
Giống như tất cả những đứa trẻ ở xứ Uruguay, hồi còn bé tôi đã ước mơ trở thành cầu thủ bóng đá. Tôi chơi rất khá, phải nói là tuyệt vời, nhưng chỉ vào ban đêm khi tôi đang say ngủ. Vào ban ngày thì tôi là cái cẳng gỗ duy nhất chạy trên những sân bóng đá ở xứ tôi... Lịch sử của bóng đá là một hành trình đi từ cái đẹp đến nhiệm vụ được giao phó. Khi môn thể thao này đã biến thành kỹ nghệ, thì cái đẹp sinh ra từ niềm vui của cuộc chơi đã bị nhổ tróc rễ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn — đăng kèm với băng ghi âm chính tác giả Eduardo Galeano đọc nguyên tác tiếng Tây-ban-nha] (...)
Câu chuyện về thánh tông đồ Pedro ở châu Mỹ (truyện / tuỳ bút)
... Vị hoàng tử của các thánh tông đồ trầm tư mặc tưởng về cái khối đất lấp lánh đang trôi trong khoảng không. Ngài nhìn nó và thở dài. Ngài đang lắng nghe một tiếng nói yếu ớt gọi ngài từ chốn xa xôi ấy. Nhưng ngài biết rõ rằng ngài không được phép trở về mặt đất. Chúa Trời không để cho ngài rời khỏi Thiên Đàng. Chúa Trời cũng không cho phép những người đánh cá của Biển Galilea và ngay cả con ruột là Jesus trở về trần thế. Khi họ còn ở trên mặt đất, họ đã bị đánh đập và xua đuổi, họ đã bị treo lên những cây thập giá, họ đã bị đâm bằng những mũi dáo và để cho đổ máu. Hai ngàn năm đã trôi qua, nhưng Chúa Trời vẫn không quên điều đó... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những người hùng (truyện / tuỳ bút)
Từ đàng xa, các ông chủ tịch nước và các ông tướng ra lệnh giết người. Họ sẽ không đánh trận, trừ khi đánh trận với vợ. Họ sẽ không đổ máu, trừ khi họ tự làm xước da vì cạo râu... Họ sẽ không bị làm điếc tai bởi những quả bom nổ tung khiến bao nhiêu con người và thành phố tan nát, mà họ chỉ lùng bùng lỗ tai trong tiếng pháo hoa mừng chiến thắng. Họ sẽ không bị mất ngủ vì những con mắt của những nạn nhân của họ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Người đàn bà gương mẫu (truyện / tuỳ bút)
... Khi bà trở về từ nhà người chị, bà thấy ông chồng nằm trên sàn nhà, run rẩy, thở hổn hển, mắt lệch tròng, mặt đỏ như trái cà chua. Bà tiếp tục bước vào nhà bếp, và nấu một bữa tiệc thịnh soạn gồm món mực tươi và cá mòi tuyết à la Basque, với một toà tháp trái cây và kem lạnh, kèm thêm chai rượu vang lâu năm mà bà đã giấu kỹ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Cuộc thẩm tra... | Thượng Đế | Bức ảnh: đôi mắt buồn nhất trên đời (truyện / tuỳ bút)
... Ông thú nhận đã nói chuyện với bọn gián điệp nước ngoài. Ông thú nhận đã liên lạc với phe Trotsky trong những chuyến du lịch ngoài nước. Ông thú nhận đã có biết một âm mưu ám sát Đồng chí Stalin mà ông không đi trình báo với công an. Ông thú nhận đã muốn chạy theo những kẻ thù của tổ quốc. Ông thú nhận là tất cả những lời thú nhận của ông đều sai sự thật. Người ta bắn chết ông vào ngay đêm hôm đó... [Bản dịch của Phan Quỳnh Trâm] (...)
Nhật ký lưu vong (truyện / tuỳ bút)
... Chế độ độc tài là một sự ô nhục biến thành tập quán, một guồng máy làm cho bạn điếc và câm, không còn biết nghe, không còn biết nói, và mù loà trước những gì bị cấm nhìn thấy... Guồng máy dạy rằng bất cứ ai chống lại nó đều là kẻ thù của tổ quốc. Chống lại sự bất công là một tội ác đối với tổ quốc. Ta là tổ quốc, guồng máy nói. Trại tập trung này là tổ quốc: đống rác thối tha này, miền đất hoang phế này.... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Sự im lặng | Những vết chân | Biển (truyện / tuỳ bút)
... Những vết chân ấy cho thấy nàng Eva và chàng Adam này đã cùng bước đi bên nhau; nhưng tại một điểm nào đó, nàng đã dừng lại, xoay về hướng khác, và đi một quãng ngắn trên bước chân của riêng mình. Rồi nàng quay trở lại với nẻo đường mà họ đã chung bước... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Lá thư | Những lá thư (truyện / tuỳ bút)
Enrique Buenaventura đang uống rượu rum trong một quán ở Cali thì có một chàng lạ mặt bước đến bàn của ông. Chàng ấy tự giới thiệu là một anh thợ nề, ngỏ lời xin lỗi về sự khiếm nhã và đường đột của mình, rồi nói: “Tôi cần ông viết giùm cho tôi một lá thư. Một lá thư tình.” “Tôi ư?” “Người ta bảo tôi rằng ông làm được điều đó.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Nhà văn và chính trị (tiểu luận / nhận định)
... Tôi không nghĩ nhà văn nên có ý đồ chính trị. Tôi nghĩ nhà văn nên thành thật, thành thật trong những gì họ đang làm. Họ không nên bán chính họ. Họ không nên để cho chính họ bị mua. Họ nên tự kính trọng bản thân họ. Họ nên gìn giữ tư cách của họ, như những con người và như những nhà văn chuyên nghiệp. Họ nên nói những gì họ muốn nói. Chữ nghĩa phải trung thực, và chữ nghĩa phải đến từ trái tim, nếu không thì chữ nghĩa chỉ là giả tạo. Khi bạn ban ra mệnh lệnh chính trị, thì đó là một thảm hoạ. Cái gọi là “chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa” chính là hậu quả. Nó cũng thê thảm như “chủ nghĩa hiện thực tư bản chủ nghĩa” vậy... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Thế giới | Giới hạn của nghệ thuật (truyện / tuỳ bút)
Một người ở thị trấn Neguá, trên vùng ven biển Colombia, đã leo được lên trời. Khi trở về, ông mô tả chuyến đi. Ông kể lại rằng từ trên cao ông đã trầm tư về đời sống con người như thế nào . Ông nói chúng ta là một mặt biển đầy những ngọn lửa li ti... | ... Julio sắp bấm được tấm ảnh đẹp nhất của đời mình, nhưng ngón tay của anh từ chối. Julio thử bấm lại, rồi bấm lại, nhưng ngón tay của anh vẫn không cử động. Rồi anh hạ máy xuống, không thể bấm được một tấm ảnh nào, và lặng lẽ ra đi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Chim hải nga | Lộ trình của kiến | Cuộc du hành của cá hồi (truyện / tuỳ bút)
... Ngọn gió báo trước cho nó những cơn bão và đưa nó vào hải ngạn. Nó không bao giờ đánh mất hay quên nơi sinh của nó; nhưng cả đất và biển đều không thuộc về nó... | ... Cát, bị gió cuốn, không bao giờ nằm yên. Ở chốn mông mênh nóng bỏng ấy, ai cũng có thể lạc đường. Nhưng những con kiến luôn luôn về tổ bằng con đường ngắn nhất... | ... Thời gian đã trôi qua, và cá hồi không còn như chính chúng ngày xưa. Sinh quán của chúng cũng đã đổi thay... Nhưng suốt hàng triệu năm qua, chúng vẫn tin rằng chúng có thể trở về, và những cuộc du hành khứ hồi ấy không phải là một điều dối trá... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Màu sắc | Cuốn từ điển của màu sắc (truyện / tuỳ bút)
... Ánh sáng reo lên, không khí nhảy múa. Mỗi con người là một màu sắc đang bước đi. Những thân thể màu đen trải xuống đất những cái bóng màu lá cây và xanh, và cơn gió heo may mang quá nhiều sắc độ đến nỗi cầu vồng phải giấu mặt vì e rằng mình trông ngốc nghếch... | ... Những chiếc lông đỏ của chim vẹt đuôi dài khiến cho trời mưa xuống, những chiếc lông vàng của nó mời gọi những tin lành. Và những chiếc lông xám buồn bã của con đà điểu mang niềm say mê ngây ngất vào khúc hát của con người... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Xem tranh Miró (truyện / tuỳ bút)
... Và ông trông thấy. Ông thấy những màu sắc nổ tung, một trái cà chua có ria mép, một cái nĩa đang nhảy múa, một con chim trông như người đàn bà trần truồng, những bầu trời đầy những con mắt, những khuôn mặt đầy những ngôi sao... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những bài học đầu tiên | Bản đồ thời gian (truyện / tuỳ bút)
... Từ những thân cây lăn xuống sườn đồi, chúng ta đã học về những cái bánh xe. Từ những thân cây trôi nổi trên nước, chúng ta đã học về thuyền bè. Từ gió, chúng ta đã học về những cánh buồm. Bằng cách nào chúng ta học những trò ác độc? Từ đâu chúng ta đã học làm nhơ nhớp trái đất và hành hạ con người? ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Mặt trời | Đêm | Mặt trăng (truyện / tuỳ bút)
... Trăng khuyết mang thai quả đất, để cho những thân cây bị đốn ngã có thể tiếp tục sống trong rừng. Trăng tròn khiến những kẻ ngớ ngẩn, những kẻ mộng mơ, những người đàn bà, và mặt biển lên cơn mê sảng. Trăng xanh lá cây giết chết những mùa hoa trái... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Cây hồi tưởng | Hoa hồi tưởng (truyện / tuỳ bút)
... Mỗi người đàn bà đưa một chiếc lá kề vào vành tai mình, vò nhè nhẹ. Và mỗi chiếc lá mở một khung cửa vào ký ức của cây: Một người nghe gió thổi vào tai. Một người khác, cành cây đung đưa khe khẽ. Một người khác, tiếng vỗ của những cánh chim trời. Một người khác, trong tai như có mưa rơi... | ... Khi Alessandra chào giã biệt các bạn của nàng ở sân bay và trở về nhà, nàng thấy những cánh hoa trắng muốt xoè ra từ một bông hoa mới nở... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những mạch đất ngầm của đêm tối | Nhện (truyện / tuỳ bút)
Bởi vì mụ đàn bà này không bao giờ câm mồm, bởi vì mụ luôn luôn phàn nàn, bởi vì không có một chuyện ngớ ngẩn nhỏ nhặt nào mà mụ không xé cho to ra thành vấn đề, bởi vì gã đã quá mệt nhọc làm việc như một con lừa để cung phụng cho mụ và cả bầy họ hàng của mụ, bởi vì gã phải năn nỉ như một thằng ăn mày mỗi khi lên giường với mụ... | ... Ai mà hiểu thấu cho nỗi lòng chàng? Để yêu mà khỏi chết, chàng đã trói nàng và chạy trốn bữa điểm tâm; và bây giờ thoát chết, chàng nhớ nàng da diết... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những trò chơi của thời gian (truyện / tuỳ bút)
Nghe kể rằng một lần nọ có hai người bạn đang ngắm một bức tranh. Hoạ phẩm ấy, ai vẽ thì ai mà biết, đến từ Trung Hoa. Đó là cảnh một cánh đồng hoa trong mùa gặt... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Khung cửa sổ mở vào một người đàn ông thành công (truyện / tuỳ bút)
Hắn không thể nhìn một ánh trăng mà không tính toán về khoảng cách. Hắn không thể nhìn một cái cây mà không tính toán về củi đốt. Hắn không thể nhìn một thực đơn mà không tính toán về giá tiền... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Khung cửa sổ mở vào những chu kỳ, biển, gáy cổ, và khuôn mặt (truyện / tuỳ bút)
... Tôi thốt ra những điều tôi không nói. Tôi sống nhưng tôi không hiện hữu. Và tôi lên một chuyến xe lửa để đi đến một nơi tôi sẽ không đến, trong một đất nước đã bị lưu đày ra khỏi chính tôi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Câu chuyện của kẻ khác (truyện / tuỳ bút)
Bạn dọn bữa ăn sáng, như mọi ngày. Như mọi ngày, bạn đưa con đến trường. Như mọi ngày. Thế rồi, bạn trông thấy hắn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Đêm | Những tiếng gọi (truyện / tuỳ bút)
Tôi không ngủ được. Có một người đàn bà nằm chặn giữa hai mí mắt của tôi. Chắc hẳn tôi đã bảo nàng đi ra nếu tôi nói được. Nhưng có một người đàn bà nằm chặn trong cổ họng của tôi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những kẻ-không-là-ai-cả (truyện / tuỳ bút)
... Những kẻ-không-là-ai-cả: không là con cháu của ai cả, không là sở hữu chủ của cái gì cả. Những kẻ-không-là-ai-cả: những kẻ không nhân thân, những kẻ không tiểu sử, chạy như những con thỏ, chết giữa dòng đời, bị bạc đãi bằng mọi cách... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Hệ thống / 1, 2 & 3 (truyện / tuỳ bút)
Các nhà chức trách không thi hành chức trách. Các nhà chính trị phát ngôn nhưng không nói bất kỳ điều gì... | Đây là thời của loài kỳ nhông: không ai dạy bảo chúng ta về lòng nhân đạo nhiều bằng những con thú ấy... | Nếu anh không lanh lẹ, anh sẽ chết. Anh bị bắt buộc phải làm một kẻ lừa đảo hay một kẻ bị lừa đảo, một kẻ láo khoét hay nạn nhân của sự láo khoét... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Khung cửa sổ mở vào sự đến, sự ra đi, và khuôn mặt vô hình (truyện / tuỳ bút)
... Họ cho nó một vỏ sò: “Với nó, con sẽ học yêu dòng nước.” Họ mở một cái lồng và thả một con chim bay đi: “Với nó, con sẽ học yêu không khí.” Họ cho nó một đoá hoa phong lữ: “Với nó, con sẽ học yêu mặt đất.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Khung cửa sổ mở vào ký ức [I-V] (truyện / tuỳ bút)
Ánh sáng của những ngôi sao chết đang du hành, và trong đường bay rực rỡ của chúng, ta thấy chúng còn sống. Cây đàn ghi-ta, vẫn còn nhớ kẻ đồng hành, ngân vang không cần bàn tay khảy. Tiếng hát tiếp tục cuộc du hành, bỏ cái miệng lại phía sau... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Nghệ thuật và hiện thực / 1 & 2 (truyện / tuỳ bút)
Eraclio Zepeda đóng vai Tướng Pancho Villa trong phim México nổi loạn, do Paul Leduc đạo diễn, và ông diễn quá hay đến nỗi từ đó trở đi, một số người nghĩ rằng Eraclio Zepeda là cái tên mà Tướng Pancho Villa dùng khi ngài làm việc trong những cuốn phim... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Câu chuyện về bảy kỳ tích (truyện / tuỳ bút)
Từ cửa sông Amazon đến vịnh Các Thánh, chưa bao giờ có một người đàn bà khó tính như thế và một người đàn ông thần kỳ như thế. Để lấy lòng nàng María, chàng José đã thực hiện bảy kỳ tích... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Câu chuyện về cái bóng (truyện / tuỳ bút)
Cái vị đầu tiên hắn còn nhớ là một củ cà-rốt. Cái mùi đầu tiên, một quả chanh cắt đôi. Hắn còn nhớ hắn đã bật khóc khi phát hiện sự xa cách. Và hắn còn nhớ buổi sáng hắn đã phát hiện cái bóng của hắn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Khung cửa sổ mở vào chữ [I-VIII] (truyện / tuỳ bút)
Những người kể chuyện, những người hát chuyện, chỉ kể những câu chuyện của họ trong khi tuyết rơi. Làm như vậy là đúng cách. Thổ dân da đỏ Bắc Mỹ rất cẩn thận về việc kể chuyện. Họ nói rằng trong khi những câu chuyện được kể, cây cối quên mọc và chim quên mớm mồi cho con... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Khung cửa sổ mở vào âm nhạc [I & II] (truyện / tuỳ bút)
“Những kẻ thật sự biết chơi đàn acordión có thể làm cho nó nói,” Don Alejo Durán thích phát ngôn như thế. “Đối với họ, người và chiếc đàn là một.” ... | Khi một con dao cắm ngập vào thân thể Papá Montero, đêm Havana đột nhiên câm nín. Nhưng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Câu chuyện con chim bị mất một chân (truyện / tuỳ bút)
... tại sao ngài lại tạo ra con người để con người mài lưỡi dao để lưỡi dao giết con bò để con bò uống nước để nước dập tắt lửa để lửa đốt cái que để cái que đánh con chó để con chó rượt con mèo để con mèo ăn con chuột để con chuột khoét bức tường để bức tường chặn ngọn gió để ngọn gió thổi sương mù để sương mù che mặt trời để mặt trời làm tan tuyết để tuyết làm què chân tôi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Câu chuyện Jesus giáng thế lần thứ hai (truyện / tuỳ bút)
Và Ngài giáng thế. Ngài đến bằng cách đu vào một chiếc ô mở bung ra. Một ngọn gió bất ngờ thổi khiến ngài bay lơ lửng một hồi lâu trên đầu đám người chen chúc. Hai tay níu lấy cán ô, con trai của Chúa Trời không thể ngăn ngọn gió thổi tốc tấm áo chùng làm lộ ra cái khoảng nhục thể phàm trần của ngài... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những nghịch lý (truyện / tuỳ bút)
Nếu sự mâu thuẫn là buồng phổi của lịch sử, thì nghịch lý, theo tôi nghĩ, chắc hẳn phải là tấm gương soi mà lịch sử dùng để trêu chọc chúng ta... Ngay cả con trai của Chúa Trời cũng không thoát khỏi nghịch lý... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Câu chuyện người đàn ông muốn mang thai (truyện / tuỳ bút)
Đàn bà? Một nòi thấp hèn như mọi da đen, như lũ người nghèo khổ và bọn điên khùng. Như trẻ nít, họ không thích hợp với sự tự do. Họ mang số phận phải khóc lóc và gào thét, nói xấu hàng xóm láng giềng, và thay đổi ý nghĩ và kiểu tóc xoành xoạch hàng ngày. Trong giường và trong bếp, đôi khi họ cho ta khoái lạc. Ở những nơi khác thì họ chẳng gây nên cảm giác gì ngoài sự lợm giọng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Định nghĩa Nghệ Thuật (truyện / tuỳ bút)
“Tôi chỉ biết mỗi một điều: nghệ thuật là nghệ thuật, nếu không, nó là cứt.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Nhiệm vụ của người đọc / 1 & 2 (truyện / tuỳ bút)
... Lucía chưa bao giờ đọc lại cuốn sách ấy. Chị không còn nhận ra nó nữa. Nó đã âm thầm mọc lên quá lớn trong chị, đến nỗi giờ đây nó không còn là cuốn sách, mà trở thành một điều gì khác: giờ đây nó là sức sống của chị... | ... Đại uý Castañón, anh hùng của đạo quân chiến thắng, ngồi chong mắt suốt đêm, chìm đắm vào cuốn sách, đọc đi đọc lại tác phẩm của César Vallejo, nhà thơ của phe bại trận... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Câu chuyện con thằn lằn có thói quen ăn thịt các bà vợ của nó vào bữa tối (truyện / tuỳ bút)
... Ngay đêm đầu tiên, con thằn lằn nhảy chồm lên, đè vợ nó xuống và ăn thịt nàng. Khi mặt trời lên, trên chiếc giường hợp cẩn chỉ có một kẻ goá vợ nằm ngủ, chung quanh đầy những mảnh xương vụn. Thế rồi con thằn lằn đòi một cô vợ khác, và một đám cưới khác và một cuộc ăn thịt khác lại xảy ra... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
|