thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Bốn bài thơ
 
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
 
DINA GATINA
(1981~)
 
Dina Gatina là một nhà thơ, nhà văn, hoạ sĩ đồ hoạ, và ca nhạc sĩ trẻ tuổi nổi tiếng của Nga những năm gần đây. Cô sinh năm 1981 tại thành phố Engels trong vùng Saratov. Từ năm 2000, sau khi tốt nghiệp Đồ hoạ tại Trường Cao đẳng Nghệ thuật Bogolyubov Saratov và Viện Nghệ thuật Hiện đại Moscow, cô thường xuyên tham gia các triển lãm hội hoạ ở Nga và ở nước ngoài, và kể từ năm 2001 cô liên tục xuất hiện trên sân khấu văn chương ở Moscow và nhiều nơi khác: Liên hoan các Nhà thơ Quốc tế lần II ở Moscow, Liên hoan các nhà Thơ ca trẻ, đọc thơ ở Câu lạc bộ Avtornik, CLB Ulitsa Ogi, Moscow... – không những như một thi sĩ, như những buổi đọc thơ ở Kanonerskiy Island Poetry Festival (2009, St. Petersbourg), hay hội thảo và đọc thơ thể nghiệm tại Trung tâm Chapel-Hill ở Đai học South Carolina, hay tại Market Street Books/Arts & Letters Community Center (2008, Georgetown, Mỹ) mà còn như một người điều hành, như trường hợp Liên hoan Spoken Word Festival chẳng hạn. Năm 2001, Gatina nằm trong danh sách các nhà thơ được đề cử Giải Debut là một giải thưởng văn học sáng giá toàn quốc dành cho các nhà văn trẻ, và vẫn với giải thưởng này, trong thể loại truyện ngắn, Gatina đã chính thức nhận vinh dự cao quí ấy vào năm 2002 – dành cho truyện Attraktsiony [“Hấp dẫn”] và Zharkiye Strany [“Những xứ nóng”]. Cô là một trong những tác giả trẻ có tác phẩm đăng trong các tạp chí chuyên ngành và các tuyển tập, trong số có thể kể Vavilon, Avtornik, Chernovik, Chernym pobelomu [“Đen trên trắng”], Annatomiia angela, vân vân. Dina Gatina còn là một ca nhạc sĩ tên tuổi: cô luôn có mặt và biểu diễn vào những dịp gặp gỡ âm nhạc khác nhau tổ chức ở Moscow, Saratov, St. Petersburg, Vladimir, Saranck... “Nếu với tôi chữ nghĩa là một trong những hình thức của cuộc sống, thì vẽ chính là một thứ không-sống tôi ưa thích nhất...” Gatina cứ thế vẽ liên tục, vẽ rất nhiều, đôi khi minh hoạ cho sách và tạp chí hoặc cho những cuộc tập họp bạn bè, chất đống những bản vẽ trong một bao đựng to tướng bằng plastic, hoặc vác đi tham dự những triển lãm hoạ sĩ trẻ quốc tế như “ArtMoscow”, hoặc trưng bày thường trực ở Pháp... Ngoài Saratov, cô có một thời gian sống ở Moscow, và mới đây đã chuyển về St. Petersburg. Là một nhà thơ trình diễn hấp dẫn, Gatina được biết đến như tác giả những dòng thơ ấn tượng tươi mát nhưng không phải là không mang những dấu ấn bí hiểm. Tuy Dina Gatina mới cho xuất bản một tập thơ duy nhất là По кочкам / Po Kochkam [“Qua vùng đất gò đồi”, Nxb. Kolonna, Moscow, 2005] nhưng độc giả có thể tìm đọc thơ cô rải rác qua bản dịch trên các tạp chí văn chương tiếng Anh, Pháp, Ý, Ukraina... hoặc qua hai tuyển tập thơ Nga bằng tiếng Anh và tiếng Pháp dưới đây:
 
 
 

BỐN BÀI THƠ

 
[Đôi mắt tôi]
 
Đôi mắt tôi
lúc nào cũng hơi
hướng qua phía bất cứ
gì tôi cố xem xét cho được.
có lẽ phần lớn
lý do căn bản chuyện này
ấy là anh bạn trai tôi là một tay nhiếp ảnh.
chúng tôi quen nhau đã mười tám tháng nay
tôi thuộc loại ăn ảnh
năm thì mười hoạ,
trong khi nói chuyện điện thoại
nói tới tôi anh vẫn gọi là
“một người mẫu của anh”
tôi nghĩ
trong mỗi chúng tôi, trong mắt chúng tôi,
đã được tạo ra một thiết bị
nhiếp ảnh bé tí,
thỉnh thoảng
nó gây ra một tiếng clic;
mặc dù có thể chúng tôi không
nhận ra điều này
tôi bắt đầu cảnh giác với những máy ảnh rình rập.
Bất cứ ở đâu
tôi không cảm thấy thanh thản với chính mình:
ngay cả khi ở trong phòng tắm.
Đặc biệt là khi có
giấy tốt,
cái then cửa ngon lành,
một bàn chải sắt
và một mặt gương soi lớn hình trái xoan.
Tôi bắt đầu nghĩ, ấy nói là nói thế,
mình sẽ đẹp biết bao khi ngồi,
cái lưng tự nguyện vươn thẳng.
Tôi biết
đây là chuyện ngu ngốc
và tôi mỉm cười.
Khoé trái cao hơn khoé phải
từ 2 đến 3 milimet.
Đâu đó, tôi chắc tới 98% về điều này,
có nhiều người
đổ tràn tinh dịch mình lên ảnh của tôi.
Tôi thấy có vẻ như tôi đích thân
quen biết nhiều người trong bọn họ
 
 
 
[Tôi đang bị một con chim rượt đuổi]
 
Tôi đang bị một con chim rượt đuổi
với một cái mỏ cùng một giuộc
nó không mở
nó giống như một cái dùi thợ giày và
coi như không màu
Nó cần gì nơi tôi
tôi không biết,
mặc dù có cái rõ ràng
là không ai giết được nó
Và trong mắt nó rõ ràng có cái gì đau khổ
 
 
 
* * *
 
mỗi ngày hàng triệu con người chết vì tội lỗi của chúng ta
và thế thì
 
ta sẽ không lặp lại điều này hai lần
 
thêm vào một nét hoạ
ấm cúng dịu dàng
 
mỗi ngày hàng triệu con người chết vì tội lỗi của chúng ta
và thế thì
bạn lặp lại
và thế thì, và thế thì
 
họ chết –
– bạn lặp lại mình –
– mỗi ngày
hãy lặp lại theo tôi
và thế thì chẳng có gì
 
bạn lặp lại mình mỗi ngày và thế thì chẳng có gì
 
hãy chết theo tôi
mỗi ngày
hàng bán hạ giá mùa hè,
hãy lặp lại theo tôi
 
hàng bán hạ giá mùa hè
 
hãy la lớn hơn nữa
 
 
 
 
* * *
 
ta có lời khuyên này cho bạn
hãy chụp bắt mặt trời trong buổi hoàng hôn.
như quả cà chua có lông
hãy cuộn nó cho vào hộp
nhưng ta cũng cần báo cho bạn biết
những gì sẽ xảy ra sau đó
bạn sẽ lấy làm tiếc.
nhưng nếu bạn muốn
thì hãy cứ làm
còn ta ta đi đây
ta đang có một mũi tên
trong bãi lầy.
 
 
-----------------------
“Đôi mắt tôi”“Tôi đang bị một con chim rượt đuổi” dịch từ bản tiếng Anh của Chris Jones trong An Anthology of Contemporary Russian Women Poets, do Velentina Polukhina & Daniel Weissbort biên tập, University of Iowa Press, 2005. Các bài khác dịch từ bản tiếng Pháp của Christine Zeytounian-Belous trong Anthologie de la poésie russe contemporaine 1989-2009, Bacchanales no. 45, Éditions de la Maison de la poédie Rhône-Alpes, Février 2010 [288 trang] và bản tiếng Anh của Peter Golub trong tạp chí Jacket, No.36, 2008.
 
 
Dina Gatina trong buổi đọc thơ trình diễn trên sân khấu “Liên hoan Tiếng nói lần thứ hai” tổ chức trong khuôn khổ Liên hoan Thơ Quốc tế Moscow lần V, tháng Mười 2007 và tại Phòng bày tranh ở Trung tâm Nghệ thuật hiện đại Kocheyshvili Zverev, Moscow, tháng Mười 2004.
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021