thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
San Francisco nhìn từ North Beach và Phố Tầu

 

Bài và ảnh: Bùi Văn Phú

 

Những ngày cuối tuần nắng đẹp gia đình tôi hay rong chơi. Khi thì xuống phố, chủ yếu nhìn ngắm nhiều hơn mua sắm. Có khi vào thư viện hay ghé Barnes and Noble vừa uống cà-phê vừa đọc sách.

Thứ Bẩy tuần qua tôi lại đi chơi San Francisco. Thành phố lúc nào cũng rộn ràng chào đón khách du lịch bằng những con đường với nhiều cửa hàng bắt mắt, nhiều quán ăn đặc sản trong các khu phố như Little Saigon, Chinatown, Japantown, Manilatown. Hôm nay chúng tôi đến khu North Beach nổi tiếng của người gốc Ý. Cạnh đó là Chinatown đang có hội chợ mừng xuân của người Hoa tổ chức trên đường Grant trải dài từ Broadway đến California. Tối về sẽ có diễn hành mừng Tết âm lịch.

Ngồi uống bia Peroni, ăn pizza ở khu này tôi thấy ngon miệng hơn những chỗ khác. Có lẽ không khí nhộn nhịp, lòng thư giãn, cảnh trí chung quanh mang nhiều nét nghệ thuật và lãng mạn đã làm gia tăng khẩu vị đậm đà của các món ăn.

 
 
Một góc nghệ thuật trên tường và trên không trong khu North Beach

 

 
San Francisco có Bảo Tàng Viện de Young nổi tiếng và toà nhà TransAmerica hình kim tự tháp cao hơn 40 tầng là nét chấm phá trên bầu trời thành phố

 

 
Nhìn từ khu đèn đỏ với các trò vui chơi dành cho người lớn

 

 
Hay từ tượng đài Nữ Thần Dân Chủ ở Phố Tầu

 

 
Hoặc từ Phố Manila của người gốc Philippines
 

Ăn xong chúng tôi đi xem hội chợ xuân của người Hoa. Từ góc Columbus và Broadway nhìn xuống đường Grant của phố Tầu, thường ngày đã chật hẹp, hôm nay cấm xe qua lại và chen chúc người. Những quầy hàng được dựng lên bày bán đủ mọi thứ như hoa kiểng, cây trái, ngô rang, đồ thủ công nghệ, hàng mã đỏ vàng lóng lánh cùng nhiều sản phẩm, dịch vụ các loại.

Sinh hoạt vui xuân, đón năm mới âm lịch của người Hoa hàng năm được sự bảo trợ của nhiều công ti, cơ sở thương mại. Nhưng nguồn tài trợ chính từ một hãng hàng không, không phải Cathay Pacific của Hồng Kông hay China Airlines, Eva Airlines của Đài Loan hoặc Air China của Trung Quốc mà là Southwest Airlines của Hoa Kỳ, một công ti chỉ có những tuyến bay nội địa, kinh doanh thành công ngay cả trong thời kì kinh tế suy thoái. Từ nhiều năm nay Southwest đã là công ti bảo trợ tài chánh lớn nhất cho các sinh hoạt đón Tết ở đây, vì thế những biển quảng cáo cho Southwest được giăng, treo khắp nơi tại hội chợ và dọc theo lộ trình diễn hành.

 
 
Khách du xuân chen chân trên đường Grant
 

Tết âm lịch luôn rơi vào mùa đông ở Mỹ. Giữa mùa mưa bão nên các sinh hoạt hội hè, đình đám ngoài trời đều phải trông trời, trông đất, trông mây. Người Hoa ở San Francisco dường như đã quen với những thay đổi của thời tiết vùng vịnh nên họ luôn tổ chức hội chợ, diễn hành đón năm mới sau Tết hai tuần, cho thời gian đến gần mùa xuân thiên nhiên hơn để nâng cao xác suất có nắng đẹp trong ngày lễ hội. Nhưng thỉnh thoảng cũng có năm trời mưa trong ngày diễn hành.

Hôm nay ngày 7 tháng Hai. Một ngày trời nắng đẹp và mát.

Sau khi chen chân qua một vòng hội chợ, mất hơn một giờ đồng hồ, chúng tôi tìm đến trung tâm văn hoá của người Hoa trong khách sạn Hilton cạnh bên để coi triển lãm.

Ở đây có người viết chữ Tầu trên giấy theo yêu cầu của du khách: tên của bạn hay một câu ca dao, tục ngữ, một lời chúc đầu năm mà bạn thích. Như cảnh ông đồ ngồi viết câu đối Tết trong sinh hoạt văn hoá của người Việt.

 
 
Di vật người Hoa đem theo khi đến Mỹ và những câu chuyện kể về nguồn gốc
 

Bên trong có phòng trưng bày đơn sơ nhưng có ý nghĩa, với một số di vật mà người Hoa đem theo khi đến Mỹ định cư, như chiếc dĩa, cái bát, cái tô, ấm sắc thuốc hay một lóng tre. Quanh tường có những truyện ảnh do học sinh thực hiện kể lại nguồn gốc gia đình, kể về nét văn hoá qua thực phẩm. Một phòng khác có chiếu truyện phim ghi lại những chuyến đi tìm nguồn gốc phương Đông của những thanh niên, thiếu nữ sinh ra, lớn lên ở Mỹ. Như những chuyện kể trong phim Joy Luck Club. Cuối phòng có một đầu rồng đặt cạnh câu tục ngữ: “Uống nước nhớ nguồn” bằng tiếng Anh, và có lẽ cả tiếng Hoa nữa nhưng vì không hiểu nên tôi không chắc, để nhắc nhở về nguồn cội.

 
 
Thế hệ trẻ được nhắc nhở đừng quên nguồn cội: “When drinking water, remember the source” (Uống nước, nhớ nguồn) – hoàn toàn giống với câu tục ngữ của người Việt Nam!
 

Bốn giờ chiều. Cuộc diễn hành sẽ khai mạc lúc 6 giờ nhưng nhiều người đã đem ghế, chăn, mền ra giành chỗ dọc bên đường theo lộ trình dài chừng ba cây số, khởi hành từ góc đường Market và Second, qua khu Union Square, lên Kearny và chấm dứt ngay trước khi đến khu đèn đỏ Broadway.

Chúng tôi vào một quán trong Phố Tầu ăn hoành thánh mì với vịt quay cho chắc bụng trước khi thả bộ về hướng Union Square để tìm một chỗ ngồi xem diễn hành.

 
 
Khai mạc diễn hành với múa rồng, múa lân và một tràng pháo dài nhiều mét
 

Người Mỹ hàng năm có những cuộc diễn hành lớn như diễn hành trong ngày lễ Tạ Ơn ở New York, Diễn Hành Hoa Hồng trong ngày đầu năm ở thành phố Pasadena, nam California, nhưng đều tổ chức vào ban ngày. Diễn hành mừng xuân của người Hoa ở San Francisco đặc biệt được tổ chức vào ban đêm, như để người xem được thấy ánh lửa tung toé của những tràng pháo nổ giòn.

Thành phố rộn ràng tiếng pháo từ lúc khai mạc cho đến khi kết thúc diễn hành. Con hoàng long dài hơn 80 mét toả sáng, theo tiếng pháo uốn lượn trên những con phố hai bên chật người. Rồng lượn đến đâu bên đường vỡ ra những tiếng “Wow!”, tiếng “It’s cool” xen trong tiếng pháo nổ đì đùng. Tôi đi theo đoàn múa rồng một đoạn khá xa và thấy cứ chừng một phút thì người dẫn đầu lại châm ngòi vài tràng pháo ném xuống đường nổ tung toé. Những năm trước các cơ sở truyền thông, trong đó có đài truyền hình số 2-KTVU phát hình trực tiếp cuộc diễn hành đã ước tính có đến trăm nghìn viên pháo được đốt trong buổi diễn hành và nhiều pháo nổ rộn ràng đêm giao thừa, trong ba ngày Tết và lúc khai trương cửa hàng đầu năm.

 
 
Con thuyền là biểu tượng của nhiều người Hoa đến Mỹ vào đầu thế kỉ trước
 

Một phần ba cư dân ở đây là người gốc Hoa đến từ nhiều quốc gia Đông Á nhưng họ là một tập hợp chính trị mạnh. Hội Đồng Giám Sát thành phố với mười dân cử, trong đó có ba người gốc Hoa, và Giám Sát Viên David Chiu là chủ tịch. Tối nay cả thành phố hoà nhịp vui với người Hoa, với văn hoá Á Châu. Cuộc diễn hành đã được sự hưởng ứng tham gia của quan chức chính quyền cùng nhiều cơ quan, đoàn thể, cơ sở thương mại, trường học. Hơn một trăm xe hoa cùng nhiều đoàn rồng, lân đã làm sáng phố phường về đêm. Có xe hoa của sở xổ số California, của Trung Tâm Văn Hoá Thái, của nhật báo Sing Tao, của các sòng bài Silver Legacy, Thunder Valley. Có đội trống Chung Ngai. Có hoa hậu Cindy Wu gốc Đài Loan hiện là sinh viên Đại Học Texas ở Austin. Bên cạnh dòng nhạc cổ truyền phát ra từ những xe hoa, nhiều đội kèn đồng từ các trường trung và đại học, có đội với gần hai trăm nhạc công, trỗi nhạc theo nhịp diễn hành làm cho không khí rộn ràng hẳn lên.

Lịch sử của cộng đồng người Hoa ở Mỹ khởi đi từ hơn 150 năm về trước. Ngày nay truyền thống Trung Hoa đã để lại nhiều dấu ấn trong sinh hoạt văn hoá và lễ hội tại Hoa Kỳ. Như các món mì, cơm, vịt quay Bắc Kinh, điểm sấm. Như những di sản văn hoá trưng bày trong Bảo Tàng Viện Á Châu và những chương trình biểu diễn nghệ thuật thu hút đông người xem, như những con tem Tết được bưu điện Mỹ phát hành mỗi năm.

Hay như buổi tối nay, mấy trăm nghìn du khách và cư dân San Francisco đã có những niềm vui, đã học hỏi được nhiều điều hay lạ. Dưới ánh trăng đã gần rằm.

 
 
Hoàng long toả sáng lướt qua phố trong ngày lễ hội văn hoá lớn nhất của người Hoa tại hải ngoại

 

 

------------

Đã đăng:

... Sáng Mồng Một Tết. Thứ Hai. Ngày Tết... Nghe lác đác pháo nổ dưới phố. Trời quang đãng. Từ đỉnh đồi ngó xuống thành phố Oakland và San Francisco hiện rõ dưới ánh nắng chan hoà... (...)
 
Mùa xuân tản mạn chuyện hoa, nhạc  (truyện / tuỳ bút) 
Con người sinh ra có lẽ là để yêu hoa. Các cô yêu thích hoa tươi còn các cậu mê hoa biết nói cười. Hoa mang hương thơm, sắc đẹp đến cho đời nhưng hoa cũng có thể giết người khi được dùng làm độc dược để kết liễu cuộc đời. Thân tôi cũng giống như bao người khác, có hoa là vui mà thiếu hoa thì buồn... (...)
 
31.12.08 ở San Francisco  (ký sự / tường thuật) 
... “Do you want to buy firecrackers? Ten bucks.” — Anh muốn mua pháo không? Mười đô — Tôi khua tay, lắc đầu. Không biết anh ấy bán pháo để người mua đốt đón Tết Tây tối nay hay đón Tết Ta vào cuối tháng... (...)

 

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021