thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Nói một lời / Plain speaking
 
Lời toà soạn:
Sáng ngày 12.06.2011, chúng tôi nhận được bài thơ “Nói một lời” và bản dịch Anh ngữ “Plain speaking” của nhà thơ Thường Quán, kèm với bức điện thư như sau:
 
Gởi tienve và damau một bài thơ mới.
Là một người vài tuần trước ký tên vào kiến nghị vụ việc nhà thơ Bùi Chát bị công an bắt giữ, tôi phản đối sự sử dụng nhân viên công an và thành phần xã hội đen hành hung nhà thơ. [*] Tôi phản đối hành vi bạo hành của nhà nước vào một thành viên trong cộng đồng người cầm bút, khi người này sống, viết, làm việc một cách ôn hoà, minh bạch, bất bạo động, theo đúng nền nếp văn hóa dân tộc và văn minh của loài người.
TQ
 
Trân trọng cảm ơn nhà thơ Thường Quán, và xin gửi đến độc giả bài thơ song ngữ đầy cảm xúc này.
 
______
 
 

Nói một lời

 
                                            gởi một nhà thơ
 
Họ thả bạn, bây giờ, sao?
Bạn nhìn lên nền trời đêm, tin tức gì từ những vì sao. Không.
Chẳng thà là chết, thực chết, như thế khỏi bận nghĩ ngợi
Chẳng là đã chết treo một dựng cổ, làm một cá khô hóa đá vô tâm trong lưới nước
Bị dội chết bởi mưa acit của tháng ngày cũ mèm.
Chúng đánh kẻ đứng kế bạn thẳng vào mặt, âm thanh của xương, bị vỡ, thịt dẹp, một cú bình sinh
Và người con gái bò trên sàn, họ quất bằng roi, bọn đánh gầm gừ “Chó, chó má”, và những thứ tục tĩu đại loại
Họ uống uýt ki, đá những chiếc sô nhựa lăn lóc trên sàn
Này! Cho trào ra máu dãi xem chúng nó là thứ gì! Bọn đánh cười
Họ lắc lắc đầu: “Nói nhé!” Chiếc lưỡi thụt một nửa cố gắng nói
Bạn thấy bạn và cả nhân loại bị lăng nhục
Bạn chiến đấu không để nước mắt chảy bằng cách chiếu tâm một thân tê giác
Một tê giác tru lên như một con sói hoang bị thương
Tê giác chạy về điểm chống cự cuối cùng
Một vòng phấn tròn trên đất
Nền đất của tro mềm mại tro của những kỷ niệm và ký ức trong sách bị đốt rụi
Ho hỏi tại sao bạn muốn góp thêm một cuốn
“Vào cái mả mẹ gì hở?”
Đẩy lùi cảm xúc sự dửng dưng lòng mà bạn ngờ giả ngụy, bạn viết xuống một câu rõ nét
Băng ngang qua chiếc mái chợ đêm
Những túm vải rách tưa cười điên dại trong cây khuya run rẩy
Và những chiếc bong bóng trẻ nít xì hơi treo mang màu đen cao su và màu đỏ bầm
Bạn có thể sống sạch sẽ đằng sau lớp da dày của ngày mù
Thở những câu thơ
Và bạn sẽ xuất bản
Cho những con chim bồ câu đã để rơi phân (như tin ngày)
Nhưng bây giờ bạn cảm thấy một vết sẹo chạy ngang, bạn xin sự tha thứ
Của hai con người đã bị đánh, khi mà bạn thì được miễn thứ
Họ lớn lao hơn cái viết của bạn, họ lớn lao hơn bạn, như thế bạn tiếp tục, cái viết
Như thế, trong giấc ngủ bạn có thể nói: chúc một đêm ấm áp cuộn tròn đâu đấy
Không phải trên nền xi măng mà trên đất ấm; đúng vậy, viết :
Trên đất lành, giả như bạn không còn thức dậy nữa, giả như tôi không còn thức dậy nữa.
 
6/2011
 
 

Plain speaking

 
                                   To a poet
 
They released you, what now?
You look at the nigh sky, news from the stars, No.
You’d better be dead, real dead, so you won’t have to think
Would better be hanged neck high, a fossil fish in the water net, and
Killed by the acid rains of many old days
They hit the man next to you across the face, the sound of bones, cracked, flesh quashed, a king hit
And the young girl on all four, they caned her, they were grunting “Dog, low life dog”, all that obscenities
They drank whiskey, kicked the dirty plastic buckets across the floor
Hey! Let the fluid of all kinds show its colour! They laughed,
They shook the head: “Talk!” The poor half-swallowed tongue tried the talk
You feel you and the whole mankind go down in shame
You fought the tears back by zooming in the sight of a rhinoceros
The rhinoceros running straight right back
To its last stand, a chalk circle on the dirt
The rhinoceros that howls like a wounded wolf
When the pack of hyenas and the poachers close in
Ground of soft ash of the burned down souvenirs and memories in books
They asked why you want to add one more
“To the what, hey?”
Fighting back false emotions, fake indifference, you now scribble one single solid line
Across the roof of the night market
The rags that laugh crazy in the shaking trees
And the deflated kid balloons hanging plastic black, coagulated red
You may be able to live lucidly in the thick hinds of days blind, breathe stanzas
And you will publish
To the pigeons that do all the droppings (like news of the day)
But now you feel a running scar of shame, you ask for mercy
From those two people who were hit while you were spared
They are larger than your writing, they are larger than you, so you continue, you may continue to
Write, so, in your sleep
Be able to say wishing you a bloodwarm nice curl-up somewhere
Not on the cement but on the cured warm dirt; yes, write:
On good earth, who knows you might not wake up again, and likewise, I.
 
6/2011
 
bản dịch của tác giả
[a translation by the author]
 
 
__________________
Phụ chú của Tiền Vệ:

[*]Bản tin của Dân Làm Báo đã tường thuật vụ nhà thơ Bùi Chát bị hành hung như sau:

 
Bùi Chát bị côn đồ... lạ hành hung
 
Vào lúc 0 giờ 20 sáng ngày 8 tháng 6, 2011, nhà thơ Bùi Chát và là đồng sáng lập viên của nhà Xuất bản Giấy Vụn đã bị 1 đám 4 côn đồ... lạ chận đường và hành hung gây thương tích.
 
Theo thông tin của những bạn bè quan tâm đến tình trạng của Bùi Chát cho Dân Làm Báo hay thì đám côn đồ này đã chận anh lại vào giữa khuya đánh vào đầu và vai của anh. Diễn tiến như sau:
 
Trước đó, Bùi Chát và một số bằng hữu, bloggers đã gặp nhau tại nhà của người bạn để cùng nhau chia sẻ niềm vui về việc thanh niên sinh viên xuống đường thể hiện lòng yêu nước vào ngày 5 tháng 6 vừa qua.
 
Sau buổi gặp mặt, Bùi Chát đã chở một người bạn blogger về và sau đó về nhà. Trong suốt đoạn đường thì có 4 người lái xe theo. Lúc đó khoảng 0h20 sáng, khi Bùi Chát đến ngõ thì đã đi chậm lại và khi thấy họ vẫn theo thì dừng xe, họ cũng dừng ngay trước và sau xe Bùi Chát. Khi Bùi Chát hỏi vì sao họ lại đi theo xe anh, thì ngay lập tức, đám côn đồ lạ nhảy xuống xe và lao vào đánh Bùi Chát vào đầu và vai. Chúng còn thách thức Bùi Chát cứ gọi người nhà ra và sau đó đã hăm dọa giọng điệu của CA: “Đường chúng tao thích đi thì đi... Mày còn ra đường thì chúng tao sẽ đánh chết!”. Sau đó 1 tên đã lấy nón bảo hiểm đập vỡ đèn xe của Bùi Chát như răn đe liệu hồn.
 
Từ khi Bùi Chát nhận giải thưởng Tự Do Xuất Bản của Hiệp Hội Xuất Bản Quốc Tế và trở về lại Việt Nam đến nay, anh thường xuyên bị CA đi theo, và liên tiếp bị triệu tập lên “làm việc” với An ninh điều tra. Cách nay 2 hôm, khi anh ra sân bay Tân Sơn Nhất để đi Hà Nội theo lời mời của ông đại sứ Thuỵ Điển để tham dự buổi tiệc mừng Quốc Khánh Thuỵ Điển tại tòa đại sứ, thì anh đã bị công an chận bắt và giam hơn 20 giờ.
 
Khi tạm thời cho phép anh về nhà với lệnh triệu tập trở lại thẩm vấn vào ngày 7 và 8 tháng 6 thì không biết với “lệnh mới” đêm qua của “côn đồ lạ” cấm anh không được ra đường, thì không rõ Bùi Chát có còn phải tiếp tục “làm việc” thẩm vấn với an ninh điều tra như lệnh triệu tập sáng mai và những ngày sau nữa hay không ?
 
Dân Làm Báo
 
 
 
 
----------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021