ETGAR KERET

(1967~)

__________

ĐÔI MẮT LẤP LÁNH

Đây là câu chuyện về một bé gái yêu thích những thứ lấp lánh hơn bất kỳ điều gì khác trên toàn thế giới. Bé có một cái váy lấp lánh, một đôi tất lấp lánh, và một đôi giày múa ba-lê lấp lánh. Và một con búp-bê da đen lấp lánh đặt tên là Christie, theo cái tên của cô giúp việc. Ngay cả hàm răng của bé cũng lấp lánh, mặc dù bố của bé cứ khăng khăng quả quyết rằng nó lóng lánh, mà đúng ra lóng lánh không hẳn là lấp lánh. “Lấp lánh”, bé tự nhủ, “là màu của những bà tiên, và đó là lý do tại sao nó là màu đẹp nhất.” Vào Ngày-Giả-Trang ở lớp mẫu giáo, bé mặc bộ trang phục giống như một bà tiên, và bé vẩy những mảnh bột giấy nhôm lấp lánh li ti lên bất kỳ ai đến gần, và bé nói đó là chất bột của những điều ước. Nếu bạn hoà nó vào với nước, nó sẽ làm cho điều ước của bạn trở thành sự thật; và nếu họ đi về nhà ngay lập tức và hoà nó vào với nước, thì nó cũng mang kết quả như vậy đến cho họ. Bộ trang phục của bé trông rất giống như thật, và bé đoạt giải nhất trong cuộc thi trang phục. Và cô giáo Lily nói rằng nếu cô chưa từng biết bé trước, nếu cô chỉ vừa bất ngờ nhìn thấy bé trên đường phố, thì chắc chắn cô sẽ ngỡ rằng bé là một bà tiên thật.

Khi bé về đến nhà, bé cởi bộ trang phục ra, chỉ còn mặc cái quần lót, và đứng đó, ném tất cả những những mảnh bột giấy nhôm lấp lánh li ti lên không trung, rồi thét lên:

“Tôi muốn có đôi mắt lấp lánh!”

Bé thét lên quá lớn đến nỗi mẹ của bé chạy vội vào xem thử có vấn đề gì.

“Tôi muốn có đôi mắt lấp lánh,” bé nói, lần này nhỏ giọng hơn, và cứ tiếp tục nói như vậy suốt thời gian bé đứng tắm, nhưng thậm chí sau đó, lúc mẹ của bé lau bé khô và giúp bé mặc đồ ngủ, đôi mắt bé vẫn còn bình thường. Rất xanh, xanh biếc, và rất đẹp, đẹp tuyệt, nhưng không lấp lánh.

“Với đôi mắt lấp lánh, con sẽ có thể làm rất nhiều điều,” bé nói, cố gắng thuyết phục mẹ, trong khi bà có vẻ đã mất kiên nhẫn. “Con sẽ có thể đi bộ trên đường phố vào ban đêm, và những người lái xe sẽ thấy con từ đằng xa, và khi con lớn lên, con sẽ có thể đọc sách trong bóng tối và tiết kiệm rất nhiều điện, và khi con đi lạc trong rạp xi-nê mẹ sẽ tìm thấy con ngay, không cần phải gọi nhân viên hướng dẫn.”

“Cái chuyện vô lý này về đôi mắt lấy lánh là cái gì thế nhỉ?” mẹ của bé nói, và rút ra một điếu thuốc lá. “Không bao giờ có cái chuyện như vậy cả. Chứ ai nhét cái ý nghĩ buồn cười đó vào đầu của mi thế hả?”

“Có, có thật mà!” bé gào lên, và nhảy tứ tung trên giường. “Có thật mà, có thật mà, có thật mà, và mẹ, mẹ đừng hút thuốc gần con. Không tốt cho sức khoẻ của con.”

“Ô kê,” bà mẹ nói. “Ô kê. Xem này, ngay cả nó cũng chưa có lửa.” Và bà nhét điếu thuốc trở lại vào hộp. “Nào, hãy ngủ như một cô bé ngoan, và nói cho tao biết ai đã bảo mi về cái chuyện đôi mắt lấp lánh. Không phải là bà thầy mập ú của mi đấy chứ?”

“Cô giáo không có mập ú,” bé gái nói, “và cũng không phải do cô giáo nói. Không có ai nói với con về chuyện này cả. Con tự tìm thấy nó. Có một thằng nhỏ dơ dáy trong lớp mẫu giáo, nó có đôi mắt lấp lánh.”

“Thế thì cái thằng đó tên gì vậy?”

Bé nhún vai, “Con không biết. Nó có vẻ dơ bẩn và nó luôn luôn im lặng và nó ngồi cách xa mọi người. Nhưng mẹ hãy nghe con nói, đôi mắt nó lấp lánh. Và con muốn có đôi mắt như vậy.”

“Thế thì mi đến gặp nó vào ngày mai và hỏi nó xem nó đã nhặt đôi mắt ấy từ chỗ nào,” bà mẹ đề nghị, “và khi nó kể cho mi nghe, chúng ta sẽ đi đến đó để lấy đôi mắt ấy cho mi.”

“Phải chờ đến ngày mai?” bé hỏi.

“Đến ngày mai, còn bây giờ thì ngủ đi,” mẹ của bé nói. “Tao ra ngoài kia hút thuốc.”

Sáng hôm sau, bé bảo bố chở bé đến vườn trẻ rất sớm, vì bé không thể chờ đợi, và bé muốn hỏi thằng nhỏ dơ dáy ấy nơi nào có những đôi mắt lấp lánh. Nhưng đến thật sớm cũng chẳng ích gì, vì thằng nhỏ dơ dáy ấy lại đến trễ nhất, rất lâu sau khi mọi người đều đã có mặt. Và hôm nay nó lại chẳng dơ dáy chút nào. Quần áo của nó vẫn hơi cũ và có vài vết bẩn, nhưng thằng nhỏ giống như đã tắm rửa sạch sẽ và hình như có người đã chải tóc cho nó.

“Hãy cho tớ biết,” bé xoay sang hỏi nó ngay lập tức, không do dự một giây đồng hồ, “cậu đã lấy cặp mắt lấp lánh ấy từ đâu vậy hả?”

“Nó chỉ xảy ra như thế.”

“Vậy thì tớ phải làm gì để nó cũng chỉ xảy ra như thế cho tớ?” bé kêu lên.

“Tôi nghĩ bạn cần phải mong muốn một điều gì đó nhiều khủng khiếp, và khi điều đó vẫn không xảy ra, thì cặp mắt của bạn sẽ bắt đầu lấp lánh, chỉ vậy thôi.”

“Thật ngu ngốc,” bé nói, trở nên tức giận. “Xem này, tới muốn có cặp mắt lấp lánh, muốn nhiều khủng khiếp, và điều đó không xảy ra, thế thì tại sao mắt tớ không lấp lánh như mắt cậu?”

“Tôi đâu có biết,” thằng nhỏ nói, sợ sệt vì cô bé đang tức giận. “Tôi chỉ biết về tôi thôi, chứ đâu có biết về người khác.”

“Tớ xin lỗi vì tớ đã hét lên”, bé an ủi nó, chạm vào nó với bàn tay nhỏ xíu của bé. “Có lẽ cậu chỉ phải mong muốn một thứ gì đó nhất định. Nói cho tớ biết, cậu đã mong muốn điều gì nhiều ghê gớm đến thế mà cậu vẫn không được?”

“Một đứa con gái,” thằng nhỏ nói lí nhí. “Để làm bạn gái của tôi.”

“Chỉ vậy thôi sao?” cô bé ngạc nhiên kêu lên. “Nhưng điều ấy dễ dàng thôi mà. Cậu hãy cho tớ biết đó là đứa nào, và tớ sẽ bảo nó làm bạn gái của cậu. Nếu nó không chịu, thì tớ sẽ đoan chắc không đứa nào thèm nói chuyện với nó nữa.”

“Không, tôi không thể nói ra,” thằng nhỏ nói. “Tôi mắc cỡ quá.”

“Cũng được thôi,” cô bé nói. “Cũng chẳng sao cả. Và chuyện đó cũng chẳng giúp được tớ chút nào, chẳng làm tớ có mắt lấp lánh. Ngoài ra, chuyện đó không bao giờ xảy ra cho tớ. Nếu tớ có muốn đứa nào làm bạn gái của tớ, thì đứa nào cũng muốn, bởi vì bọn chúng đều thích làm bạn gái của tớ.”

“Bạn,” thằng nhỏ buột miệng. “Tôi muốn bạn làm bạn gái của tôi.”

Trong vài giây đồng hồ, bé không nói một lời, bởi vì thằng nhỏ dơ dáy làm bé kinh ngạc. Rồi bé chạm vào thằng nhỏ với bàn tay nhỏ xíu của bé, và giải thích, với một giọng giống như bố của bé nói bất kỳ lúc nào bé định chạy ngang qua đường hay định sờ vào các dụng cụ điện, “Nhưng tớ không thể làm bạn gái của cậu, bởi vì tớ rất thông minh và được nhiều người yêu thích, còn cậu chỉ là một thằng nhỏ dơ dáy luôn luôn im lặng và ngồi xa cách với mọi người, và điều đặc biệt duy nhất ở cậu là cậu có cặp mắt lấp lánh, và điều đó sẽ biến mất ngay bây giờ nếu tớ đồng ý làm bạn gái của cậu. Mặc dù tớ phải thú nhận rằng hôm nay cậu ít dơ dáy hơn thông thường rất nhiều.”

“Tôi đã hoà nó vào với nước,” thằng nhỏ ít-dơ-dáy-hơn thú nhận, “để làm cho điều ước của tôi thành sự thật.”

“Xin lỗi nhé,” bé nói, không còn kiên nhẫn, và quay về chỗ ngồi của mình.

Suốt ngày hôm đó, bé có vẻ buồn, vì bé hiểu rằng đôi mắt của bé có lẽ sẽ không bao giờ lấp lánh. Và không câu chuyện nào, hay bài hát nào, hay giờ kể chuyện trước lớp nào có thể làm cho bé cảm thấy đỡ hơn. Thỉnh thoảng, khi bé gần như không nghĩ đến điều đó nữa, thì bé lại thấy thằng nhỏ đứng xa xa ở cuối vườn trẻ, lặng lẽ nhìn bé, đôi mắt nó càng lúc càng lấp lánh dữ dội hơn, như toả ra một niềm oán hận.

Những tác phẩm của Etgar Keret đã xuất hiện trên Tiền Vệ: