thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
14 BÀI THƠ
 
 

cỏ, rất ít khi làm bài thơ có nghĩa...

 
nó chỉ
là màu xanh đơn giản
 
cánh bướm duy nhất đã vẫy bạn
mất cả ngày
để giải trí
khi bạn bị bí
 
nó cứ tung lên ánh sáng
mà cỏ cũng từng mất cả ngày
ngồi tết thành từng sợi
như nàng, ngồi buộc tóc
 
tất cả các đêm
cỏ ngồi, ngay cả cái chết
cũng không muốn có
ý nghĩa
 
khi cỏ đi ngang qua
bạn nghe mùi thơm
của các loại gia vị
bạn thường bỏ vào tô mì
gói
 
sau đó, trong nhà kho
hay nhà bếp
bạn có quyền sống
có ý nghĩa và ước mơ
 
cỏ, không phải bài thơ
nó rất ít khi
có nghĩa
nó cứ héo dần và khô
như nhà thơ
vậy...
 
 
 

nếu bạn muốn bài thơ có nghĩa

 
như khi bạn bị muộn
vào tiệc cưới của thơ
 
khi dọn lên món khai vị
bạn không thú vị
thơ không tuyệt vọng
khi bạn là người đàn ông
duy nhất hoài nghi trong không khí
lúc nửa đêm kêu lên
và chỉ trích
 
trong linh hồn róc rách như nước, lời nói dối nằm im
lặng, bước chân trần của bạn
tối nghĩa dọc theo
ánh mắt
trong tiếng tích-tắc của đồng hồ, cuộc đời
và nỗi đau không thay đôi
cho đến khi tự nó sụp đổ thành bụi
chui vào mắt
 
hai mí mắt bằng đá cẩm thạch của nó không bao giờ ướt
vì nếu nó khóc, nó sẽ bỏ bạn mà lên
thiên đường
là nơi bài thơ không như màu sắc đám mây
bay, khuất đằng sau những ngọn đồi
nếu muốn
bạn cứ ra phía sau vườn
mơ là mình đang thấy
mây bay...
 
 
 
bài thơ
luôn vượt quá khả năng của nhà thơ...
 
bạn đừng tưởng
bài thơ sẽ kết thúc đời mình trong lửa
lông mày của bài thơ rất buồn, mắt của nó
loé lên một lưỡi gươm
các dấu răng không rõ
khi nó
cắn vào tờ giấy
 
ánh sáng từ đôi môi
bài thơ, bạn ngỡ
tiếng rên
 
“cố gắng đừng sợ”, mẹ nói
mọi thứ như cơn bão
rồi qua
 
“cứ ở lại”, và bạn thấy
bài thơ, như nước mắt, màu xanh
với tiếng thở dài
lời cầu nguyện không lặp lại
 
có một giọng nói đã khóc
khi tưởng bài thơ như con người
cuối cùng ai cũng bị vùi
trong tro bụi
 
trong cái lạnh hoàng hôn màu xám
đã chết, nhưng bài thơ
đến từ bầu trời, vẫn thanh thản
như ngôi sao
đang bay
như bài thơ
không bao giờ bốc cháy
 
sao nhà thơ hóa thành tro
như vậy?
 
 
 

nghe bài thơ trong tiếng chuông bán kem...

 
làm thế nào bài thơ
cứ leng keng
như vậy?
 
thời gian, thời gian, thời gian
bài thơ tìm vần: an an
bang bang
bình an
như nàng
bán kem
âm vang
ăn gian
 
leng keng
tiếng chuông
nhà thờ như lễ cưới
và chim bồ câu đang nghe, giai điệu
bên trong bài thơ
bị vỡ
 
làm thế nào bài thơ nở ra
phồng như bánh nướng
làm thế nào bài thơ tiếng vọng
mê ly, rung và lắc
trong vô số tiếng chuông
 
giai điệu bài thơ đang gõ
trong tiếng vang của đám cháy bị điếc
nên bài thơ nhảy
cao hơn, hóa thành mặt trăng, có gương mặt nhợt nhạt
chết nhát
 
ôi, tiếng chuông, bài hát
những câu chuyện kinh dị
trên ngực của không khí
bài thơ bị bóp, đau và bí
 
một thế giới đóng vai sang trọng
chúng ta phải câm
làm thế nào chúng ta run lên
kinh hãi, tại sao mối đe dọa từ trong cổ họng
không phải là tiếng rên?
 
ai sẽ la và rên
cho bài thơ lên và ra?
 
và chúng ta, ôi, những con người lưng gù
sống trong gác chuông
bị bóp nghẹt
 
trái tim lạnh như hòn đá
đối đầu với những kẻ
không phải đàn ông cũng không đàn bà
chỉ thích xuýt xoa
ngỡ mình là
những ông vua
nhưng là vua
trên sân khấu
chỉ biết bán vé và thu phí
khi chém đầu cũng như diễn tấu
hài...
 
 
 
thôi, bài thơ thổi
nhẹ như cơn gió mùa đông
 
bạn có thể nghĩ như vậy là không tốt
đó là sự vô ơn
rằng thơ không phải
là thứ để thổi
lỗ tai
 
hơi thở của bài thơ, bạn thấy hơi
thô lỗ, cho đến khi cành lá giả vờ xanh
như hầu hết tình bạn giả vờ
như sự điên rồ
bây giờ cũng có vẻ yêu thương
sâu nặng
 
như thể đóng băng, bài thơ cay đắng
nhìn bầu trời, bài thơ không cắn
chỉ chờ lúc vắng
người
 
đến đêm
khi lợi ích bị lãng quên
bài thơ đi dọc bờ biển
nhớ nhớ quên quên
 
bài thơ gọi tên
mọi người và khóc
bài thơ cứ ngỡ
hầu hết tình bạn là giả vờ
và sự điên rồ
nhiều khi cũng có vẻ yêu thương
sâu nặng
 
sau khi chào mọi người
bài thơ diễn vai của nó
 
nhưng bài thơ
nghĩ, không lẽ thế giới này là sân khấu?
và tất cả đàn ông và phụ nữ đều
đang ở rạp hát với nhau?
 
không lẽ
trên đời không có lối đi khác
nhau, như khi bài thơ ra vào toa-lét?
 
 
 

nên bài thơ, bốn mùa như lá...

 
đời sống
trẻ và già
một sớm
mùa xuân
 
bài thơ
bỏ đi khi mùa hè
và sau của sau đó
là mùa thu
lá vàng thêm
lần nữa
 
tất cả chiếc lá mùa đông
rơi trên phố
cho chúng ta đứng ngắm
những cành cây trần truồng
 
lúc đó
trẻ và già
cũng như bài thơ bâng quơ, nghĩ
trần truồng là sức mạnh
cuối cùng
còn lại
của chính chúng ta...
 
 
 

thơ không cần thế chấp tài sản

 
vì nó có thể đậu
và vỗ cánh bay
như con dơi
mất dấu
 
thơ biết
lòng tốt của những người muốn cho thơ vay
không lãi suất
họ muốn ăn tiền tử tuất
của thơ
 
ngón tay thơ yếu ớt
nhưng khi hát trên bàn phím
nó nhảy múa và cười
dọc theo dòng suối nhỏ
chảy trên cơ thể
nó làm run rẩy một cái xương sườn
mà Chúa đã lấy không của đàn ông
để làm ra
những cơn ác mộng
cho mấy ông
thi sĩ
 
bài thơ hơi run
lên và xuống
trái và phải
đút và rút
thì thầm và lén lút
nhưng không bao giờ
có hy vọng giải thoát
 
bài thơ bị mù
và luẩn quẩn, do ý muốn treo lộn ngược từ các cành cây
ngôn ngữ rất nhiều lá héo
 
và khi mặt trời
lặn phía sau dãy núi
bài thơ sẽ đi tìm thức ăn, hoặc giao phối
biến mất mà không có dấu vết
như con dơi
 
không ai có thể kéo một người mộng du ra
khỏi sự nhào lộn
ngôn ngữ khời thủy
không nói nên lời
bài thơ và con dơi
rơi vào khe núi
 
như một đứa trẻ không chịu đi ngủ sớm
bài thơ treo ngược với con dơi
không có tài sản, làm thế nào bài thơ có thể
thế chấp để đi
vay?
 
hay nó chỉ một thứ để vay
là nỗi nhớ
và mọi người giữ bài thơ ở đó
thế chấp tính mạng chính mình
nhìn bài thơ phá sản, bỏ trốn
và treo ngược như con dơi
 
 
 

một bài thơ có đầu đề là: không đề...

 
chuyện tình cờ
sớm mai đầy nắng
thơ bên bờ sông
 
cái chết
đến từ đâu đó
như trước đây
thơ ở trong gió
 
khoảnh khắc thoáng qua có dĩ vãng của nó
thứ Sáu luôn đến trước thứ Bảy
ngày hôm đó thơ bay
chân trời trong tầm ngắm bờ sông này
 
nước đã chảy từ ngày hôm qua
gió đã có từ khi nào vậy?
để thổi đám mây
bay
không ai nhớ
 
ngọn gió dù chẳng có nghĩa
thế giới không vì thế mà tối nghĩa
 
im lặng
không phải chỉ nhằm vào những âm mưu ra vẻ chính nghĩa
không phải nhằm vào lễ
di quan thành đăng quang
viên sỏi trên bờ sông
có thể tròn trịa
không kém những ngày kỷ niệm
của cuộc chiến tranh
cuối cùng chỉ thành mưu sát
 
sự thêu dệt lịch sử cũng vòng vo
như vết chân kiến chạy trong cỏ
cỏ chạy vào đất
uốn éo những hoa văn
như một vệt roi
thơ bị quất vào mông
 
quả là tình cờ: thơ ở đó
con bướm trắng phất phơ
đôi cánh của nó
chiếc bóng bay lượn trên tay ta
ôi, không phải là chiếc bóng nào khác
lịch sử
chính là chiếc bóng
của nó
trong gió
méo mó
hơn không
 
tận mắt nhìn thấy
gì quan trọng hơn gì không quan trọng
gì không quan trọng hơn gì quan trọng
chỉ mọi người
chỏng gọng
bài thơ
ôi, thế là
xong...
 
 
 

bài thơ ngạt thở vì đám mây trong không khí

 
nhẹ nhàng mong manh
ngón tay
nắm chặt vào sương
khói
hy vọng như chiếc lá mùa thu
rơi, khi bông hoa đã nở
và gió gửi theo hình xoắn ốc
vào bầu trời
 
lạnh
bạn và tôi
chúng ta sẽ không rơi hoặc trôi
nhưng sẽ bị chết đuối
ở độ sâu đen tối
nhất
của một thứ thuốc lắc
số phận
chúng ta phải trả giá đắt, mệt mỏi
như tiếng thở dài của bông hoa
chúng ta sẽ giữ từng mảnh vụn và tàn tích
của tình yêu chúng ta:
 
“anh đừng đùa em nữa, được không?”
 
 
 

“mưa rơi, và bài thơ không cần phiên dịch...”

 
mưa rơi dày đặc những phụ âm
nên nguyên âm lấy cớ
để không thể hoàn thành
các ý nghĩ
của nhà thơ
 
âm mưu ngôn ngữ vì thế
mãi vẫn không thể
thực hiện
như hai que gạt nước
sau ô kính chắn gió
cứ múa
may
vô nghĩa
 
mưa
làm con chữ hóa thành chất lỏng
không đọc được
ướt, nặng nề
những suy nghĩ của nhà thơ
phải ở trong tình trạng trơn trượt
ngã và tung toé
như ngoài sân
mấy gã
múa lân
 
 
 

bạn là bài thơ, không như những người khác

 
bạn thích mọi người
gỡ hoa trên tóc
chạy vòng quanh eo
thon
 
buổi sáng bạn xù lông nhím
đêm, làm con nai mọc sừng
nhảy
những bước chân
nấp sau một cái cây ánh sáng
bằng cách đó bạn dễ dàng
khi phải cởi hay thay quần áo
 
mái tóc
bạn gỡ ra những bông hoa
như bạn vẫn gỡ
từng người một
 
bạn ngắm
và biết, bạn
đẹp lên như thế nào
trong bóng tối
 
+++
 
trở lại
với tôi
ôm tôi vào lòng
vuốt lại mái tóc cho tôi
 
cứng
như sừng trâu
ngón tay
mở
dải lụa
 
da thơm
da thơm
sẽ bao bọc
bạn muốn mình như hoa hồng
nuốt
ngòi của con ong
 
+++
 
cái nhìn của bạn
nơi bông hoa đỏ
chói
ngực
 
vòng eo
hông rộng
bạn di chuyển đôi chân
như những chân trời
 
vì vậy
bạn liếc nhìn vào đồng hồ
vì lúc nào bạn cũng
vội
khi trời
tối...
 
+++
 
sự chờ đợi danh vọng
giờ ngủ yên bên
cửa sổ
bạn cởi khuy áo
nằm xuống
trong tiếng cười giòn
không phải của bạn
bên dưới
những ngọn đồi
nhô lên, một mùa hè
trên lưng, đã chết
 
bạn thấy hơi lạnh
đêm, bạn vẽ vòng tròn
năm cánh hoa
ba ngôi sao
một con bướm
trong khu vườn
 
cảnh tượng
như một vụ trộm
vì bạn biết làm vậy là không ổn
dại dột
khôn ngoan
mệt mỏi
hạnh phúc
nghiêng một chút
xoay một vòng
bạn đút
rút ra
mếu và cười
mỗi ngày
 
như một mùa hè
bạn bỏ đĩa
mồi
khi rượu
đã say
 
 
 

bài thơ, như bạn đọc quảng cáo

 
từ trang báo
sự tế nhị chèn vào giữa
hai đùi
 
một vẻ đẹp mảnh mai
kéo dài bạn trên tấm thảm
và một ly bất ngờ
vang trắng
 
bạn bị cám dỗ để gửi
quảng cáo của bạn
lên trang báo
bạn đứng trong tư thế
ngay giữa
nhà bếp, miếng bọt biển trong tay
và một phần sàn nhà bạn phải lau
sạch sẽ, để không ai thấy
dấu nằm của bạn
 
bây giờ, nếu hông của bạn cảm nhận
một chút cộm và cứng, hãy nhớ
một khi bạn đã tính xong chi phí
yêu là không bố thí
vòng tay sẽ siết chặt xung quanh
cái cầu vồng phồng lên của bạn
 
bạn
thành một cái mạng
nhện, vẫn giăng góc bếp
bạn phải thừa nhận nhà bếp của bạn
trông sạch hơn
nhưng không, không phải
nó chính là thời gian còn lại
cho bạn ngồi, và đếm
cái còn, cái rụng, cái lông
quanh cái lỗ
không không sắc sắc
như đôi mắt
người yêu
khi tai nạn
 
bóng tối
màu nâu
dưới chân bạn
một mặt trăng tròn
lon ton
như đời bạn
 
 
 

bài thơ là một con thuyền

 
cô đơn đêm nay, con thuyền
nằm nghe mưa
nó biết, trời sẽ lạnh thêm một lần nữa
 
nó không hiểu
tại sao biển yên tĩnh
mà Bắc Kinh hỗn loạn?
 
những cánh hoa vẫn rơi trên sân chùa
đảo Trường Sa lớn...
 
con thuyền, nó hơi mất tập trung
như một sợi tơ
nhện
khi nó biết
có kẻ đột nhiên thức dậy lúc nửa đêm
để nuôi ước mơ
từ những con đường hỗn loạn vùng Dương Châu
đến thiên tai vùng Tân Cương Tây Tạng
 
nó nghĩ
sao người ta bỏ quên một cái ao trong Tử Cấm Thành
để đi tìm biển sâu
tận đâu...
nó nói, xin vui lòng nhắm mắt
ôi con mèo muốn hóa
thành con hổ
 
nó cười, vì con thuyền không muốn làm một hồn ma trẻ
bay khi đêm xuống
trên ngọn cây
 
nó nhìn
vào hồn ma
trên khuôn mặt đang giữ một hơi thở
nhẹ, nhưng không lo sợ
nó biết
biển là một vùng yên tĩnh
cũng có khi ngủ muộn vào đêm
 
nó biết
Bắc Kinh cũng đáng yêu
và sự bất mãn đang lang thang
hiện thân trong hàng triệu nỗi cô đơn
dỗi hờn, như ngọn đèn lung lay trong gió
 
nó nói, nếu bạn là con hổ
sao không tìm khu rừng
một trận đấu
trong đêm
để cùng đến mùa xuân?
 
nó nghĩ: biển và con thuyền
cũng có khi say
sóng và mây
như đêm nay, con thuyền
nằm nghe mưa trên tay
nó biết, trời sẽ lạnh thêm một lần nữa...
 
 
 
ngọn nến nói:
bài thơ đang bị cháy
 
nhưng bài thơ lảo đảo với giấc mơ, nó
lơ mơ nhìn ngọn nến, nó chạy
dọc theo vỉa hè và, từ trên cao, một con đại bàng
sà xuống mổ vào
mắt nó
 
bài thơ nói: làm thế nào có thể thấy
giấc mơ, khi không còn đôi mắt, làm thế nào
có thể không té ngã, khi
chạy tán loạn
trên vỉa hè?
 
ý tưởng người mù chạy
và dẫn đường cho ngọn nến cháy
làm ngạc nhiên
cả một cậu bé
 
cậu ta cúi xuống bài thơ:
- ngày xửa ngày xưa... có một người
chỉ bỏ chạy
khi nhìn thấy
ánh đạn pháo hay hoả châu
không như bài thơ
chỉ với nửa ngọn nến
trong giấc mơ
đã chạy
 
không ai có bổn phận phải làm anh hùng
nên bài thơ
không phải trò
hô to
khi lửa đã cháy
ngang lông mày
biển đang cơn bão lớn
san hô xếp chồng lên nhau
như những xác người
 
cảnh giác với gió
bài thơ mệt mỏi chờ đợi
sự ấm áp
từ chiếc bè gỗ hy vọng ánh sáng ngọn lửa
đã tắt sau vòi rồng phun mưa
nhưng vẫn còn mặt trời như
than hồng như màu đỏ
như ngày xưa như máu
lẫn vào hoa
 
 
 
----------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021