thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Bốn bài corrido
 
Bản dịch của Đinh Linh
 
Gabriel và Lorenzo Villanueva hát corrido trên một xe đò gần Acapulco
(hình chụp bởi Elijah Wald)
 
 
Corrido là một loại dân ca của người Mễ, đặc biệt thịnh hành tại vùng biên giới giữa Mexico và Texas. Xuất hiện cách đây khoảng 200 năm, corrido thường kể về những nhân vật có thiệt, với tên tuổi, chi tiết địa lý rõ ràng, tuy có thể thêm bớt ít nhiều. Corrido cũng khác thường vì khá đẫm máu, với nhiều bài tả cảnh súng nổ, chiến tranh, án mạng, thậm chí ca tụng những kẻ phạm pháp, buôn lậu ma túy. Corrido cũng là một loại điếu văn, vẫn được hát tại một số đám ma. Nhạc cụ thuần túy nhất của corridobajo sexto (đàn ghi ta 12 dây của Mễ) và accordion (đàn xếp). Sau đây là 4 bài corrido, dịch từ nguyên bản tiếng Tây Ban Nha: “Valentina”, “Corrido de Rosita Alvírez”, “Corrido De Pablo Acosta” và “Jacinto Treviño”.
 
 

Valentina

 
Valentina, Valentina,
tôi muốn nói với em
một cảm xúc chi phối tôi
và khiến tôi đến với em.
 
Họ bảo để được em yêu
một tai hoạ đang rượt tôi,
họ không phải là quỉ quái
tôi cũng biết tôi đang chết.
 
Nếu tôi uống rượu tequilla
rồi ngày mai uống xerêt,
nếu họ thấy tôi luôn bí tỉ
rồi sẽ không thấy tôi nữa.
 
Valentina, Valentina,
hết mình tôi nằm tại chân em,
nếu ngày mai họ phải giết tôi
họ cũng chỉ giết tôi một lần.
 
 
 

Bài hát về Rosita Alvírez

 
Năm 1900,
tôi có mặt
tại xóm Saltillo,
khi Rosita Alvírez chết.
 
Mẹ cô ấy nói: “Rosita,
tối nay đừng ra ngoài.”
“Mẹ, con không có lỗi
vì khoái đi nhảy đầm.”
 
Hipólito đến tiệc,
hướng về Rosita,
vì cô ấy đẹp nhất,
Rosita khước từ.
 
“Em không khước từ tôi,”
thiên hạ nghe hắn nói.
“Ai muốn nói gì thì nói,
tôi chưa nhảy với em.”
 
Thò tay xuống thắt lưng,
hắn rút một khẩu súng,
nhắm Rosita tội nghiệp,
bắn đúng ba phát.
 
Đêm cô ấy bị giết,
Rosita gặp số phận:
trong ba phát súng,
chỉ một viên là đủ.
 
Rosita đã lên trời
kể lể với thượng đế,
Hipólito thì tại tòa,
nạp những lời khai.
 
 
 

Bài hát về Pablo Acosta

 
Hát nhiều bài quá
giọng tôi bơ phờ,
nhưng chuyện mới xảy ra
được nhiều người nhắc đến:
một vĩ nhân đã chết, một vị
nổi tiếng nhất tại Ojinaga.*
 
Tên hắn Pablo Acosta,
sinh tại nước Mỹ,**
và hay đùa với lửa,
tuy biết rằng dễ phỏng
bên hai bờ Río Bravo,***
tại tiểu bang Chihuahua.
 
15 cảnh sát liên bang
đến làng Santa Elena,
bên bờ sông Río Grande,
nơi trực thăng họ đáp,
họ đến từ Ciudad Juarez
để bắt kẻ bị buộc tội.
 
Sếp cảnh sát, Calderoni,
hét: “Đầu hàng, Pablo,
đây là bài học cho mày!”
“Mày phải giết tao chết
trước khi đem tao vào tù!”
 
Vụ nổ súng bắt đầu,
theo lời báo thuật,
vào ngày 24 tháng 4,
ngày thứ sáu theo lịch,
ngày đã mất mạng
đại hoàng đế buôn lậu.
 
Nếu ai đây còn nhớ kỹ hắn
và muốn gửi hoa đến người
đàn ông của nhiều huyền thoại,
người đã giúp đỡ dân nghèo,
thánh giá của tôi bạn có thể thấy
cắm tại trại nuôi súc vật El Tecolote.
 
-------------
*Ojinaga là một tỉnh của Mexico ngay sát biên giới Mỹ.
**sinh ở Mỹ, Pablo Acosta 100% máu Mễ. Hắn là trùm băng buôn lậu ma túy tại Ojinaga từ 1982 cho đến 1987, khi hắn bị giết chết.
***Río Bravo là một tên khác của sông Río Grande.
 
 

Jacinto Treviño*

 
Vậy là đã 3 chặp
cái đẹp hiện hình;
lần đầu là ở McAllen,
rồi Brownsville và San Benito.**
 
Trong quán của Bekar
bùng ra vụ nổ súng:
những mảnh chai bể
văng tứ tung.
 
Trong quán của Bekar
còn mỗi một mống,
chỉ Jacinto Treviño
với súng trường và lục.
 
“Vào đây bọn kỵ binh*** hèn nhát,
bay không đang chọi với con nít;
nếu ai muốn biết cha bay là ai,
đấy là tao, Jacinto Treviño!”
 
Jacinto Treviño vừa nói
vừa nực cười: “Đối với tao,
bọn kỵ binh chỉ đáng khâu
những cổ tay áo của tao.”
 
Tên cảnh sát trưởng nói,
với tư cách một người Mỹ:
“Jacinto quả cương cường,
không thể chối hắn là Mễ!”
 
Tới đây tôi xin chào
tất cả hiện diện tại đây,
nếu ai muốn kiếm tôi,
tôi chờ tại Matamoros.
 
-------------------
*Jacinto Treviño là một vị tướng chống chính quyền trong cuộc cách mạng tại Mexico, năm 1910-1917.
**3 tỉnh của Texas sát biên giới Mexico.
***lính rangers của Texas, tức lính Mỹ.
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021