thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
tôi, ôi, thôi... và 10 bài thơ hậu hiện đại
 
(với Thận Nhiên và anh Nguyễn Đăng Thường)
 
1.
 
tôi
tôi, mượn cơ thể của mình
đi vào thế giới này giống như
bức tranh siêu thực
từ đó
tôi biết đau buồn
và cả niềm vui
 
tôi
mong muốn và tham vọng
nhưng
có gì vay
nóng
mà không trả?
 
sau này tôi quên sạch toàn bộ
tôi từng mắc nợ
tôi ngỡ
mình là đỉnh cao
tào lao
xịt bộp
thiên đường
âm u
người mù
kẻ điếc
làm giấm
thì chua
làm chúa
thì dâm
 
và tôi làm xiếc
tổ chức trò chơi
cho mọi người
và thế giới
 
cuộc sống như quả trứng
mỏng, nên tôi thích chuyển bóng đêm của tôi
vào ngày của người khác
kể ra cũng hơi ác
 
và tôi thức dậy trong giấc mơ
cũng khác
tôi không biết mình chỉ là hạt cát
nên đã làm bài thơ
chỉ mang một mình tên: “tôi”
“tôi”, tôi không biết nước đang sôi
trên lửa
lòng người
máu ứa
 
 
2.
 
tôi
ôi, cuộc sống
của tôi
chỉ để mọi người
chứng minh
đời
là một trò vui
 
trong trò vui này, nước mắt
không phải là thuốc nhỏ mắt
cho bạn
 
trong giấc mơ
bài thơ ẩn mình chờ đợi
cho lối ra (hay vào) của chữ nghĩa
nhào lộn mọi phía
trạng nguyên bảng nhãn
dịu dàng toả sáng
dù hơi khốn nạn
 
nhưng câu chuyện tôi, tôi...
không hề đưa ra manh mối
bạn đừng có chối
biểu tượng thăng hoa
sợ hãi thơ ca
nói láo chết cha
 
yêu nước trái phép
mọi người khép nép
rời khỏi chỗ ngồi
khi tôi
ra lệnh
 
tôi, ôi...
nắm xôi
la liếm
đàng điếm tivi
(sau bữa ăn tối)
tha hồ
sinh ra tự do
tự do sáng tạo
tự do nổ vang
tự do xác pháo
 
khẩu hiệu tự do
vừa dài vừa to
tôi, ôi thừa biết
hết chiến tranh đến hoà bình
chữ nghĩa lội ruộng băng sình
có ai thấy cái gì đâu
vẫn tự do đồng cạn với đồng sâu
chồng cày vợ cấy trên trang giấy
con trâu đi bừa với thằng hàng xóm
móc ngón tay
đau rách đáy
 
chữ nghĩa
tự do chiếc gậy
cảnh sát giao thông
móc túi ra
tự do đi rông
lông bông
cọng lông
phất phơ
trong nắng
 
chữ nghĩa xơ xác
ứa nước miếng nhìn buổi chiều
nắng cháy
không có gì hết
chỉ có lo âu chỉ có bóng đêm
ập xuống
chữ nghĩa không tương lai
chỉ có quá khứ réo gọi
không có gì hết
chữ nghĩa tuyệt vọng chìm sâu tận đáy
bài thơ cũng không còn gì hết
giấc ngủ mê mệt
thời gian mòn mỏi
đời người
 
chữ nghĩa, bạn đừng cười
tha hồ tự do đứng lên khuỵu xuống
không sức rên la không sức mà kêu
chỉ còn cuộc nổi loạn
cho vui
thỉnh thoảng mông đùi
cho đỡ chán
thi thoảng tử cung tinh trùng
như viên đạn
và những cuộc yêu nước phều phào
vẫn không nản
cho bài thơ
tha hồ lãng mạn
 
tôi, ôi không vui
vì phải nai lưng gánh vác bài thơ
đang sụp đổ
tôi cố quá
thành quá cố
 
tôi thế chấp cả khu vườn
mẹ ôi, cả ngọn đồi
xa xôi, trạng nguyên bảng nhãn ôi
tôi, ôi...
ngôi đền rất thiêng
nói bậy đền tiền
tờ polymer
ôi vồi vội
tôi, nghe
một giấc mơ
tự do
quá đỗi...
 
 
3.
 
tôi
tôi...
thanh thản
lãng mạn
dịu dàng
than ôi
toả sáng
yêu nước
mênh mang
lãng mạn
ăn đạn
nát nhừ
từ từ
đập phá
công nhân
đói lả
thơ ca
tá hoả
đền tiền
xót xa
công cụ
cu cộng
con đường
ổ gà
quá độ
đố quạ
ôi mẹ
ôi cha...
 
 
4.
 
tôi, ôi...
ai cũng thấy sự hài lòng
trong mắt tôi
chữ nghĩa chơi vui
dưới ánh mặt trời
 
tôi, cơ bắp dẻo dai
lưng dài tốn vải
hơi thở thoải mái
uống bia đi đái
 
mọi người
hãy nhớ, với số tiền như thế, là gió
tha hồ cười
nhấp nháy hàm răng trắng
lẳng lặng
cắn
ôi, tôi
bình thường nằm im
đến khi có chuyện
càng cố lặng im
 
cường quốc cay đắng
thơ văn miếng ăn
loăng quăng thành muỗi
chim chóc thành người
vừa cười vừa khóc
ai vừa mọc tóc
cho người cạo râu
nói trước quên sau
tha hồ ba xạo
 
mãi cho đến khi
có tàu lạ đến
mẹ ôi cha ôi
sườn đồi xa xôi
tắc kè ôi thôi
có người lạ đến
bỏ chạy hổn hển
 
khuôn mặt Trung Quốc
giọng nói Đài Loan
làm rất Việt Nam
tiêu xài rất Mỹ
 
tôi, ôi thôi, tôi
sẽ nói:
đây chẳng qua là sự lựa chọn bất kỳ
lịch sử lâm ly
sinh ký tử quy
ai đến rồi đi
còn tôi không ký
xin đừng bắt bí
một tấc núi sông
nói xạo như không
đừng ai chổng mông
bạn đừng lãng mạn
lịch sử từng trang
như gà mắc tóc
 
không còn ngôi nhà trên sườn đồi
bạn muốn bắn, bắn, bắn...
tôi, ôi, thôi đã bán, bán, bán...
trên tivi tôi cười
bạn cũng nhe ra cười
thằng bờm gói xôi
hàm răng nhấp nháy
hết nạc vạc xương
ăn luôn cơm cháy
quạt mo phe phẩy
phú ông còn đấy
còn tôi, ôi thôi...
 
 
5.
 
tôi ôi
thì thào với bạn một bí mật:
 
- áo sơ mi của bạn có nếp nhăn
- tóc của bạn có khá nhiều gàu
- mắt bạn nhìn ngơ ngác tận đâu...
 
quá nhiều tội
còn hơn bọn khủng bố
làm bạn hoảng sợ
 
bạn không còn tin vào lý tưởng, phải không?
vui lòng vào trong phòng
chẳng bao lâu sẽ được phát chất tẩy trắng
đừng chém to kho mặn
 
cái nhìn lo lắng
khoảng cách xa vắng
bạn cứ về nhà
sẽ được các anh
áo xanh ngày hội
hoá thành “thơ ca”
siêu thực trừu tượng
kín đáo như là
tiếng nước nàng xối
trong phòng chảy ra
 
kiểm duyệt kiểm dịch
công cụ cu cộng
nên bạn im lặng
bauxite tung tăng
biển đông hung hăng
biên giới câm lặng
lời nguyền của biển
sắp đói nhăn răng
bạn biết
cả khi súng bắn
chỉ phun ra nước
đất ôi nước ôi...
 
trên tivi bạn vẫn cười
nhìn tôi, đứa trẻ gầy và đói, màu nâu
lắp từ các mảnh vỡ
dân tộc này anh hùng
dân tộc này trẻ trâu
dân tộc này xưa thích đánh nhau
dân tộc này giờ sợ thua đau
tôi khóc, nghèo đói
đã giết chết giấc mơ
của thơ
mẹ ôi...
 
ai đã hạnh phúc
khi làm công dân
một xứ nhiệt đới
hòn đảo ngoài khơi
mà biển chỉ còn
đủ cho bạn bơi
như bài thể dục
 
ghê tởm nhưng ngưỡng mộ
bị hiếp dâm nhưng sướng
đất nước này tưởng tượng
làm sương cho sáo
mẹ cha rách áo
ngày 2 bữa cơm
 
những cảm xúc
như bạn thu gom
rác thải
tối nay
trước khi xe chở rác xuất hiện
tất cả các nhà thơ
tập trung chờ
xử lý
 
 
6.
 
tôi, ôi, thôi...
hòn đất mà biết nói năng...
giấc ngủ mà biết nghiến răng...
thì mọi thứ phải bị xoá
sổ
thiệt
khổ
 
bạn
tắm nắng lạc quan
tự hào cách mạng
biển xanh đang khóc
rối bời mắc tóc
nhân viên quảng cáo
thuốc tễ bán dạo
các tể tướng bao
giờ cũng rất xảo
xài hai cái bao
với bốn chữ quyệt
 
ông bán cá đang ngồi trong chợ
bà quý tộc đang xem phim
trong rạp hát máy lạnh
thình lình
thất thanh
hoá thành
tái mét
 
sợ hãi ảo giác
rón rén cửa sổ
mau mau kiếm chỗ
khu vườn đã bán
giá nào mà mua?
ai sẽ sơ tán
chạy loạn búa xua?
 
bạn nguyền rủa
người bán cá còn hơn gã đầy tớ
đã ngu ngốc mang về con cá nhà táng
làm vương miện vinh quang
bị rạn
vỡ
 
bãi hoang chim ỉa
hòn đảo san hô
một cái bẫy chuột
và ông già nghèo
loanh quanh lẩn quẩn
liều lĩnh lãnh tiền
để kịp lên tiên
một miếng chuối chiên
sông núi tổ tiên
bạn thành sạt nghiệp
 
bạn chỉ còn cách
run rẩy quay tay
kỳ lạ dịu dàng
lên mây hơi say
dang chân và tay
 
bạn cứ vuốt ve
không hiểu vì sao
tô hô cuốn sách
bị rách bìa bao
ôi chao như vậy?
 
người bán cá nói với bạn: cuốn sách
có mười sáu chữ
vẽ hai tầng trời
và bảy thiên đường
chín tầng địa ngục
rồi sẽ đến lúc
chảo dầu đốt cháy
tan hoang bỏ chạy
vực thẳm bạn thấy
chỉ còn:
- một ông già nghèo đang ngủ thiếp đi
 
 
7.
 
tôi, ôi, 2 hòn
50 quả trứng
cơn nứng
hàng đêm
để tìm
50 người
yêu thích
 
giống như 50 cửa sổ
mỗi người giấu sau 50 cặp mắt
 
50 kết quả khác nhau
cho 50 màu sắc khác nhau
 
ngày xưa
50 tình yêu 50 chữ cái
ngỡ rằng 50 chim bồ câu
đã thành 50 khẩu pháo
tiến vào 50 toà nhà
thành phố
50 người bán vé số
50 người ăn xin
50 hiện đại
50 ăn hại
 
gió biến mất từ 50 giấc mơ
để lại 50 đêm, trong khi 50 đam mê
của bạn
của tôi
cãi nhau
càu nhàu:
 
tại sao chỉ có 50?
mà không là 100
trứng?
 
hay khi 50 quả trứng di chuyển trong những ý tưởng
từ vựng đã bị cắt cổ trong cuộc tranh luận
tìm sự thật?
 
sau đó chúng ta bước vào một thế giới
của các phạm trù
công cụ và logic
có người mất tích
trước khi tự lột mặt nạ
như bóc vỏ 50 củ hành
của bóng-tối-trong-bóng-tối
thế-giới-trong-thế giới
50/50
 
những ngày này, chúng ta sống
trong một thời đại
50 nói nhảm
50 phù phiếm
50 chữ X
50 chữ Y
 
tình huống khó xử
nở ra ngôn ngữ
nhiều như tổ kiến
cắn bạn đau điếng
50/50
 
kiềm chế kề chiếm
tàu bạn tàn bạo
50/50
 
ánh sáng đi theo đường thẳng
nhưng bây giờ bạn đã học
50 lần uốn cong
50 cách chổng mông
cho 50 ông
nã đạn...
 
 
8.
 
tôi, ôi
thời gian
không ảo tưởng
chỉ không gian
tự sướng
như khi bức tường
nứt đôi sụp xuống
lòi ra anh chàng
mặc quần rách đít
ngắm nhìn thoả thích
 
không sinh ra, không tử vong
không lấy vợ, không có chồng
bạn phải đi bộ trên một bản di chúc
bất cứ nơi nào bất cứ lúc
nào, và khi nào
sẽ đến người
triệt sản tiếp theo?
 
là một anh hề
không cần phân biệt
hai bao cao-su
mắt mù tai điếc
thành bao da người
 
để làm nỗi buồn
tôi ghét đám đông
biểu tượng ám chỉ
gió xoáy vào trí
tưởng tượng viển vông
 
kích thích cơn điên
rượu say trong não
mưa dầm ướt áo
kêu la ảo não
nhát mà đốt pháo
ke mà không xạo
xạo mà lại ke
 
ôi, tôi, thôi
bạn thích cô đơn
tung hứng giai điệu
có thể mềm mại
không còn dấu vết
hai đêm đủ chết
 
bạn tự tạc chính
mình lên thời gian
chơi trò ăn gian
nên cuộc chơi hoang
một mình bạn hiểu
còn với mọi người
tha hồ chơi chịu
thành ra đắp chiếu
 
sau đó
bạn tự tách ra
từng mảnh thế này
với các đám mây
có thể nhìn thấy
bạn bán và mua
ai thắng cũng thua
bạn làm trận bóng
bán độ từa lưa
 
bạn vấp lên cái bóng của bạn
bạn đập vỡ tất cả gương trong phòng
bạn cố gắng thoát khỏi
bạn dạy tôi làm
thế nào vuốt ve
mà không lọt khe
tôi phải đồng ý
vì bạn khẳng định
đầu tôm ruột bí
vẫn là ngôn ngữ
nó kêu: hự hự
cả đêm sao quên
 
bạn di chuyển chữ nghĩa như tảng đá
lên trên đỉnh núi
bạn nói:
đây là hành tinh
không phải linh tinh
chúng ta đang là
những vận động viên
vui thú điền viên
hơn Olympic
 
bạn:
lừa bóng một mình
bóng tối vô tội
đá lăn xuống núi
tên bay gió thổi
nói xong quên hết
nên không ai mệt
chỉ đói muốn chết
 
bạn muốn nghỉ ngơi
vậy ai sẽ chơi
với phần còn lại
của một trò vui
nhân loại nhân lọi
đối thoại đối thọi
gãy răng dập môi
 
bạn điền tên tôi
vào dòng kẻ chấm
.....................
.....................
.....................
 
không phải tên người
mà lòng yêu nước
đi vào mâm rượu
tâng bốc mắng nhiếc
trầm trọng thiêng liêng
sắp sửa nổi tiếng
 
bạn làm trái tim
nằm trong lồng ngực
cũng phải phát bực
vì nó nghĩ rằng:
tâm hồn tung tăng
cũng từ xác thịt
 
đứa con sinh ra
khi bị hãm hiếp
gọi thằng ngốc = cha
thuật ngữ quen thuộc
tàu bạn tàn bạo
kề chiếm kiềm chế
cơ quan sinh dục ngoài = thiên thần
tử cung = khả năng đi lại
tình yêu = râu mép
lỡ đâm vào môi
nhột quá trời ơi
 
bạn trách đất nước này lê lết
cả đêm
làm bạn mệt
 
còn tôi, ôi...
 
 
9.
 
tôi, thôi
giấc mơ
bị che khuất bởi đám mây
vẫn nhìn thấy bạn bò ra khỏi giường
để nhìn cuộc đời
đang sôi
như ấm nước
bạn ướt
thì lau khô
 
khi ngủ trở lại
bạn chui vào cái
tổ rơm giấc mơ
bạn thành con chim
vỗ cánh bay xa
bỏ lại đằng sau
ý thức đơn độc
một người đàn ông
chổng mông trên giường
bạn có đủ sức?
bạn chẳng sợ ai
sợ thằng say rượu
như miếng thịt dai?
 
chơi hoài không mệt
bạn nói:
tôi có...
tôi sở hữu...
tôi biết...
tôi làm thơ...
tôi mổng mồng mông...
mà họ cứ thích
làm khổng khồng không...
 
và khi
cái lạnh tấn công
nóng như Biển Đông
cả hành tinh này đang run
nhưng bạn vẫn nhấn mạnh sự ổn định
sự lãnh đạo tài tình
ngay sau lưng chính chủ...
 
và bạn yên lòng sang tên sở hữu
mặc dù điều này
trên thực tế, không có nghĩa lý gì
với bạn
như giấc mơ thảm hại
thi sĩ dụi mắt
nhìn vào mặt trời
giấc mơ mất dấu
chó sủa gâu gâu
mang mộng vào đời
mời người vào động
làm giấm thì chua
làm chúa thì dâm
 
như bạn, không bao giờ có bạn
cả khi hoạn nạn
hay không hoạn nạn
chú phỉnh
tôi rồi
chính phủ ôi...
 
 
10.
 
ôi, tôi...
bạn thôi miên lòng yêu nước
tôi vẫn còn là con người
(đến mức ám ảnh)
 
tôi
một cái nhìn thoáng qua trong gương
tôi
một kế hoạch trong bí mật
một câu thần chú của số phận
bị khoá
bên trong chiếc tủ sắt linh hồn
 
nhưng bạn không bao giờ tìm thấy chìa khoá
để mở
(bạn đang buồn ngủ)
và vì vậy tôi thức dậy
tại buổi trưa của ý thức
 
thắp sáng sự tổn thương
của Tổ quốc
đói khát lâm nguy
ý nghĩ hình thành
nhanh ngay lập tức:
- điện tăng là hiển nhiên
- xăng tăng là hiển nhiên
nhưng Đường Tăng không bao giờ tăng giá
lâu lắm, đô-la không vượt quá
hai mốt ngàn
đất nước tha hồ thi sĩ
ngựa hoang
 
tôi kiểm tra các nếp gấp trong não
của một con khỉ đột
đang giành quyền kiểm soát giấc mơ
và nghi ngờ
tôi, ôi
nhận thức mơ hồ
cứ đòi yêu nước
 
(bạn vẫn đang buồn ngủ)
vì vậy tôi thức dậy
nghiên cứu thuật thôi miên lòng yêu nước
tôi phát hiện bạn đã bán buôn
lãi suất trả bằng máu
bạn giấu
cả một ngân hàng khổng lồ
vào túi
áo mưa
giữa trưa
nắng cháy
mồ hôi
tuôn chảy
 
Tổ quốc
đang sống như một-con-người
tốt hơn một-con-đười-ươi
nên bạn đừng thức dậy
 
(bạn vẫn đang buồn ngủ)
vì vậy
tôi thấy
bình minh trên biên giới
hoàng hôn trên biển
tôi không buồn ngủ
tận cùng của ý thức
tự do
 
tôi biết
không cách nào chuyển những ảo tưởng của bạn
thành lũ lụt
trong mơ còn thức
bao gồm hư thực
như những đám mây:
 
tao gọi mày là mày
mày gọi tao là địch
tuân lệnh và phản nghịch
chơi nhau cho bằng thích
mẹ ơi...
 
tập tầm vông tập tầm vó
tay nào không tay nào có
đứa nào có đứa nào không
ai đã khai ai còn che giấu
Tổ quốc tôi chảy máu
ánh sáng mặt trời đang ngùn ngụt bốc hơi
thôi miên cả máu xương liệt sĩ
 
sau đó tất cả
vỡ oà
mọi người
nhìn nhau
rất lâu
và khóc
 
hô to 3 lần:
chúng ta là nhân dân
chúng ta là nhân dân
chúng ta là nhân dân
 
nhân dân
không cần
sân khấu
vai diễn
xương máu
hư cấu
xào nấu
thiêng liêng
vô duyên
tốn tiền
mua vé
 
và Mẹ
lặng lẽ
gom lại
nỗi buồn
đang xé
làm đôi
 
tôi, ôi, thôi...
 
 
 
----------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021