61. Một nỗi muộn phiền mới bước vô, và những nỗi muộn phiền cũ trong nhà đón tiếp nó trong lặng lẽ, nhưng sống động.

62. Những huyễn tượng thường tới một mình và ra đi có kẻ đi kèm theo.

63. Một chiếc cánh không phải là trời cũng chẳng phải đất.

64. Lòng tốt của em không tốt với tôi, bởi nó là trọn vẹn lòng tốt.

65. Nỗi đau của em lớn tới mức độ dường như nó không còn làm em đau.

66. Đôi khi mọi sự đều từ bỏ tôi và, để cho mọi sự trở lại, tôi phải bỏ đi.

67. Khi tôi được cứu vớt khỏi một địa ngục, nếu như do một đóa hoa, tôi không tin rằng mình được cứu vớt.

68. Lý sự lạc mất vì lý sự.

69. Ngày lớn của tôi tới và đi, tôi không biết ra sao; nhưng không qua hừng đông khi tới cũng chẳng qua hoàng hôn lúc đi.

70. Để nỗi buồn câm nín của em không nghe thấy những lời tôi nói, tôi đã nói nho nhỏ với em.

71. Kẻ ở với bản thân mình nhiều, tự giảm giá của mình.

72. Hết mọi mặt trời ra sức làm hồn mi bừng cháy: một nguyên tử li ti tắt nó đi.

73. Tôi biết những điều mà tôi đã hết sức cam đành không có khiến tôi không còn cam đành có chúng nữa.

74. Có những nỗi đau đã mất mất ký ức và không còn nhớ được vì sao chúng là những nỗi đau.

75. Tôi đã đạt tới cách tất cả một bước. Và tôi ở lại đó, cách tất cả, một bước.

76. Những hải đảo, những cây cầu, những chiếc cánh: ba cuộc đời riêng rẽ của tôi, ba cái chết hợp nhất của tôi.

77. Hãy trút những luyến tiếc của anh vào những luyến tiếc của thế giới và anh sẽ nhớ những luyến tiếc của anh.

78. Hết mọi sự đều thốt ra những cái tên.

79. Người ta mở cho tôi một cái cửa, tôi bước vào và thấy mình ở trước một trăm cái cửa đóng.

80. Không một ai hiểu rằng mi đã cống hiến tất cả: hãy cống hiến hơn nữa.

Đã đăng:

Những tiếng nói (1943) [kỳ 1]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 2]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 3]

-----------------------------------------

Ghi chú của dịch giả:

ANTONIO PORCHIA (1885-1968) là tác giả của một tác phẩm duy nhất: Voces (‘Những tiếng nói’). Viết bằng Tây-ban-ngữ và sống gần trọn đời ở Buenos Aires, Á-căn-đình, Antonio Porchia sinh tại Calabre, về cực nam nước Ý, và là con của một vị... linh mục. Sau khi rời Ý qua Á-căn-đình, ông trở thành «kiểm điểm viên» ở cảng Buenos Aires và kế đó, làm việc trong một nhà in ở thành phố này.

Voces của Antonio Porchia được môt nhóm nhỏ bằng hữu của ông xuất bản lần đầu tiên vào năm 1943 (nhà xuất bản. Impulso, Buenos Aires). Từ đấy đã được tái bản nhiều lần, mỗi lần đều được tác giả sửa chữa, thêm bớt cho đến khi ông mất. Đây là một tập sách dầy hơn một trăm trang, gồm những câu mà ta quen gọi là cách ngôn hay ngạn ngữ. Theo Jorge Luis Borges thì đây lại không phải là «những phương trình ngôn từ thuần túy» là vì «người đọc cảm thấy sự hiện diện trực tiếp của một người và định mệnh của người ấy». Borges gọi Porchia là «người bạn thân thiết của tôi mặc dù có lẽ ông không hay biết điều đó». Một nhà văn có tiếng Âu châu đã tuyên bố sẵn sàng trao toàn bộ tác phẩm của mình để đổi lấy một vài mẩu, đoạn câu ấy của Porchia...

Antonio Porchia rất say mê ngôn ngữ. Ông thường tìm cách thay đổi văn bản đầu tiên, có khi chỉ một dấu chấm hoặc một dấu phẩy hoặc một vài chữ, có khi còn «bỏ lại» không dùng một số câu trong những ấn bản kế tiếp. Những câu này, Porchia không hẳn loại bỏ mà tiếp tục sửa đổi và đọc cho bạn bè. Sau khi ông mất, Laura Cerrato (bà Roberto Juarroz) đã sưu tập các câu «bỏ lại» từ các ấn bản 1943, 1948 và in thành tập Những tiếng nói bỏ lại. Sinh thời, Porchia cũng đã tặng Roberto và Laura Juarroz một số câu. Món quà tặng này gồm 18 câu, được công bố lần đầu vào năm 1986 và mang tên là Những tiếng nói chưa in.

Theo Roberto Juarroz, một nhà thơ lớn của Á-căn-đình và cũng là người bạn thiết của Antonio Porchia, trong đời tư Porchia có yêu tha thiết một người đàn bà và sẵn sàng cưới, nhưng «để bảo toàn tính mệnh của người yêu» (bị bọn người «khai thác» nàng hăm dọa), ông đã phải hy sinh và xa rời... Người ta không được biết gì thêm về mối tình này của Porchia...

Vì tầm quan trọng của Antonio Porchia đối với thi ca Á-căn-đình, Mỹ la-tinh và thế giới, tôi đã giới thiệu với bạn đọc Việt-nam những câu trong Voces (1943) theo bản Pháp văn của Roger Caillois (nhà xuất bản. GLM, 1949) và 18 câu Porchia đã tặng Roberto và Laura Juarroz, dựa theo bản Pháp văn của Roger Munier (nhà xuất bản. Unes, 1986). Tập sách này đã được tái bản năm 1999. Tôi cũng đã dịch Voces (ấn bản 1972, với lời tựa của Jorge Luis Borges và lời bạt của Roberto Juarroz) và Những tiếng nói bỏ lại do Laura Cerrato thu thập, và ao ước sẽ có dịp công bố...

Những con số ghi ở đầu mỗi câu trong bản đăng lần này là do người dịch thêm vào cho dễ nhận.