|
|
Gửi một người nhận không quen biết
|
|
(Diễm Châu dịch)
Thưa Ông
Sau khi đã đọc và cân nhắc kỹ công việc của tất cả những người
Được coi như những bậc thày và thủy tổ của nghệ thuật thi ca
Xét vì các công trình và sự tận mỹ của nghệ thuật vừa kể cũng không khác gì hết với những điều vẫn lưu truyền ở khắp nơi
Tôi tự hẹn
Dẫu không phải vì thế mà muốn chê bai bất kỳ ai
Làm hết sức mình để được yết kiến ông
Giãi bày với ông những bí quyết của mình
Và đặt chúng dưới quyền tự do và hoàn toàn sử dụng của ông trong thời gian thích hợp
Cùng vào dịp đó tôi cũng sẽ ra sức thực hiện có kết quả tất cả mọi điều
Mà tôi xin liệt kê một phần ở dưới đây:
1. Tôi đảm nhiệm việc viết những bài thơ cao siêu nhất và khít khao nhất
vừa dễ học thuộc lòng
vừa tầm mức mọi người
lại vừa khôn dò
và viết cùng một cách ấy những bài thơ hoặc là không thể hiểu được một cách đơn thuần
hoặc là đơn thuần một cách không thể hiểu được
những bài thơ mà người ta không thể xóa đi một chữ hay một dấu phết
mà sự thiếu chữ này dấu nọ không đập ngay vào mắt
bởi tôi cũng biết cách
lột mặt nạ cái rỗng tuếch và nhạt nhẽo của những tác phẩm mà danh tiếng không còn phải gây dựng nữa
2. Trong trường hợp cần thiết tôi có thể
viết những bài thơ kêu gọi chiến đấu
với cùng một giọng điệu chân thành
như thơ điền dã
thơ thiêng liêng triết lý miêu tả tôn giáo bí truyền nhân tạo hoặc thuần túy
tôi nắm được cái bí quyết sáng tạo vô số những dị bản của những bài thơ gợi dục
tán tụng bi ca và tùy cảnh tùy thời
không thua gì thơ tự động kiểu thức hóa
không viễn cảnh có tính thần thoại đa không gian
và mọi thứ khác có liên hệ nhỏ bé nhất với các loại kể trên
3. Tôi đảm nhiệm việc làm bất cứ một số lượng thơ nào
những loại bác tạp nhất về hình thức và về nội dung
theo đuổi vết bánh xe những bậc thày của các trường phái hiện đại
giả mạo tới mức tuyệt hảo
những sản phẩm của một em bé hay một người cổ sơ
tùy ý dập khuôn ca khúc của mình theo mọi thể văn cổ lỗ hay cổ điển
tôi thật giỏi cả về tán dương lẫn châm biếm
cố nhiên là giả thiết
rằng điều này hoặc điều kia
sự biến con người hành động không can gì
xứng với phẩm cách văn từ của tôi
4. Ngoài ra tôi lại có khả năng đặt những câu tục ngữ
những kiểu nói khẩu hiệu điệp khúc đủ sức thu hút người nghe và khắc sâu vào trí nhớ
làm thơ trào phúng đẻ ra những câu châm biếm theo yêu cầu
cũng như đủ mọi thứ loại suy và thơ khả dĩ phổ nhạc
5. Nếu ta muốn cho ra một tạp chí
tôi có thể điều khiển tạp chí ấy và du nhập các mục
được quan niệm thật hoàn hảo nhằm
phục vụ cuộc đấu tranh cho ý tưởng mà ta muốn
đồng thời dựng một tấm khiên vô địch trước mọi sự chỉ trích
và bằng cách khai thác hay nhất sự hợp tác của các nghệ sĩ
gieo mối bất hòa trong phe địch
6. Lại nữa tôi tự hào là có thể tạo dựng một nhà xuất bản
và làm ăn buôn bán dẫu thời vận ra sao
điều khiển các «tủ sách»
và các nhật báo xuất bản các tạp chí định kỳ với số in lớn hay dành cho một thiểu số ưu tú
ấn hành các truyền đơn các chương trình
các tuyên ngôn và đặc khảo có tra cứu tài liệu đầy đủ
thật không ngờ đi trước cả xu hướng thời đại
đảm bảo việc phát hành không thể chê trách
và tính bình dân phổ biến của các sản phẩm của chúng ta về hết mọi phương diện
7. Đằng khác tôi còn có thể viết những chuyện ngắn
chuyện tưởng tượng chuyện trào lộng chấm phá chuyện đăng từng kỳ và những mẩu chuyện hài hước độc sáng trăm phần trăm
trung thực như chụp ảnh những bài bản du dương hay thần kỳ
khi
đem in trên bất cứ một đặc san nào
đưa ra cho bất kỳ một công chúng nào thẩm định
cũng đều chống đỡ được mọi phê phán
và thách thức mọi cạnh tranh
thêm nữa tôi còn có thể chế tác những đoạn văn giới thiệu
thật chấn động và sâu sắc cho mọi tài liệu
hoặc hình ảnh
có biệt tài soạn thảo đặc biệt là những bài tựa và những lời bạt cho các tác phẩm văn nghệ mọi loại
và cả những diễn từ để đọc trong những buổi khai mạc phòng tranh
những buổi hòa nhạc những lễ nghi những buổi tưởng niệm những cuộc biểu dương những đám táng
hay thêm nữa những tiếng vang từ thế giới nghệ thuật
và nghệ sĩ
những bản tường thuật bao gồm mọi phạm vi của sinh hoạt văn hóa
thuật hùng biện điện ảnh kiến trúc và kể cả những điều cứ như thế tiếp theo
8. Nếu có dịp
tôi cũng sẽ trở thành tác giả những bài tùy bút những thiên khảo luận những bài phân tích những nhận xét
hoàn toàn mới mẻ đẩy tới mức hoàn hảo
bút pháp cao quý tuyệt vời và sự trong sáng của ngôn ngữ
9. Giả sử như văn thể tự tình không còn hợp thời
tôi sẽ sáng tác những thiên anh hùng ca những thi hệ những ca khúc hấp dẫn phi phàm
xa cách những lối mòn của cả người xưa lẫn người nay hằng trăm dặm
tắt một lời
tất cả và không gì hết về một đề tài mà mọi người muốn có
những bài ca thi tạp lục và linh tinh cho những dịp quan trọng của sống và chết
10. Khi tới lúc tôi hy vọng sẽ đem lại sự thỏa mãn hoàn toàn
trong thể loại kịch những dự án tuyên ngôn của các trường phái và các phong trào
việc thiết lập những phòng thí nghiệm khảo cứu về ngôn ngữ
và những ghế giáo sư đại học về thi ca
công cuộc tìm tòi khám phá những đề tài hay chứng từ cho mọi nhu cầu
việc soạn thảo những bài tán tụng
những bản tự thú và thi thư đủ mọi loại phẩm chất
tôi đảm nhiệm việc cung cấp về văn xuôi và văn vần cho tuổi trẻ
của hai phái
bày ra các tác phẩm giả tưởng sắp đặt hoàn hảo các tình tiết
huyền hoặc hay không tưởng tùy sở thích
cũng như sản xuất ngành văn chương tưởng tượng hay bác học
hũ nút hay ngây ngất
hiện thực hay mộng mị
trong tất cả những công chuyện đó tôi nhất định là không thua kém bất kỳ ai
tôi nói rõ là không thua kém một ai
tôi cũng có thể biến quý thân phụ thành người hùng của một cuốn tiểu thuyết
vô giá để lưu tồn vĩnh viễn kỷ niệm bất hủ của người
và gia tăng vinh hiển đời đời thuộc dòng họ cao quý của ông
Nếu có một điều nào
Trong những đề nghị mà tôi mạn phép trình bày cùng ông
Thoạt coi có vẻ như chuyện vạn nhất và không thể thực hiện
Tôi sẵn sàng trưng bằng cớ ngược lại hoặc tại văn phòng ông
Hay ở bất cứ nơi nào khác tùy ông thích
Tự nhủ chuyện khả hữu biết bao kẻ rất mọn hèn và tuân phục của ông
A.
-----------------------------------------------
Jirí Kolár (1914-2002), sinh tại Protivín, nam Bohême năm 1914, là một trong những khuôn mặt đáng chú ý nhất của văn học nghệ thuật nước Tiệp hiện đại. Học nghề thợ mộc trước khi trở thành một tác gia với hơn mười tập thơ, hai kịch bản và ba tập «lắp ráp» (nhật ký- tùy bút-thơ..), ông cũng là một nghệ sĩ tạo hình mà danh tiếng đã lẫy lừng thế giới. Sau năm 1970, ông không còn được xuất bản hoặc trưng bày ở trong nước. Năm 1977 ký tuyên ngôn Hiến chương 77; và từ năm 1980 cư ngụ tại Paris, nơi ông triển lãm đều đặn tại phòng tranh Maeght và điều khiển Tạp chí K. Mất tại Praha năm 2002. Bài dịch, trích từ tập Œuvres posthumes de Monsieur A. (Di cảo của Ông A.) của Jirí Kolár, bản Pháp văn của Erika Abrams, do Nxb.Tạp chí K (Collection défectueuse) ấn hành tại Paris năm 1989. (DC.)
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021