_____________

TÁC PHẨM VĂN HỌC LỚN THÌ PHẢI ĐƠN GIẢN?

Ý kiến của Hương Yên

Tất nhiên, cho đến nay ở Việt Nam vẫn còn quan niệm này

và chẳng phải chỉ ở quần chúng độc giả

Trong bài "Công chúng, tác phẩm (lớn) và sự đơn giản", Nhã Thuyên có cho rằng

và:

Để đáp lại ý tưởng của Nhã Thuyên, tôi thử lướt qua một số trang web và vài cuốn sách đang lưu hành ở Việt Nam và dễ dàng tìm thấy ngay cái quan niệm này cho đến nay vẫn còn phổ biến. Tôi chỉ xin copy lại để cống hiến cho mọi người cùng đọc và xem thử nó có ý nghĩa nhiều hay ít.

-----------

Lênin đã vạch ra cho ta một cơ sở để xác định mối liên hệ đó: "Nghệ thuật phải thuộc về nhân dân. Nó phải cắm rễ sâu xa trong quảng đại quần chúng lao động. nó phải được quần chúng hiểu và ưa thích..."

{Nguồn: http://docsach.dec.vn/noidung/3017.dec}

-----------

Biélinski viết: "Tác phẩm có tính nhân dân dù nội dung lớn lao trọng yếu thế nào đối với mọi người vẫn dễ hiểu". {Như trên}

-----------

Mối liên hệ giữa văn chương và nhân dân là mối liên hệ sống còn của nghệ thuật. {Như trên}

-----------

Biélinski đã khẳng định tính nhân dân là tính chất của văn chương. Ông cho rằng tính nhân dân là "tiêu biểu cao nhất hiện nay, là hòn đá thử vàng xác định phẩm chất của mọi tác phẩm nghệ thuật, xác định sự bền vững của mọi vinh quang nghệ thuật". {Như trên}

-----------

Jdanov nói: "Không phải hễ cứ dễ hiểu là thành thiên tài nhưng đã là tác phẩm thiên tài thì nhất định phải dễ hiểu, càng thiên tài bao nhiêu thì càng làm cho quần chúng nhân dân đông đảo dễ hiểu bấy nhiêu". {Như trên}

-----------

Tính nhân dân là dấu hiệu quan trọng nhất nói lên sức sống lâu bền, phi thường và bất diệt của nghệ thuật, là niềm tự hào chân chính của các thế hệ nhà văn, chỉ có liên hệ một cách sâu xa, rộng lớn, lâu bền với nhân dân thì văn chương nghệ thuật mới được tồn tại và phát triển lành mạnh. {Như trên}

-----------

Hồ Chí Minh khẳng định: văn hóa phải phục vụ đại đa số nhân dân. “không thể nói nghệ thuật vì nghệ thuật mà cần nói rõ văn hóa phục vụ công, nông, binh”. Do vậy, người cầm bút phải “viết cho đại đa số công nông binh.”

{Nguồn: http://www.binhthuan.gov.vn/news/PagePrint.asp?idnews=224780}

-----------

Điều này, với Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã thành một chân lý hiển nhiên. Viết cho ai đọc và viết để làm gì? Câu hỏi đó được Người trả lời dứt khoát: "Viết cho đại đa số nhân dân đọc" và "viết để phục vụ quần chúng nhân dân". Mà muốn thế thì trước hết những gì viết ra phải thật dễ hiểu. {GS. Trần Trọng Đăng Đàn, Góp mấy dòng vào văn học, NXB KHXH, Hà Nội, 1999, tr.12}

-----------

Những tư tưởng lớn của Hồ Chí Minh về văn hóa đã đặt nền tảng cho đường lối văn hóa văn nghệ của nhà nước ta. Tư tưởng đó vẫn còn nguyên giá trị trong quá trình xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, nhất là trong nền kinh tế thị trường hiện nay.

{Nguồn: http://www.binhthuan.gov.vn/news/PagePrint.asp?idnews=224780}

-----------

Nguyễn Đức Sự (Tạp chí Triết học):

"Với một nội dung có tính nhân dân sâu sắc như vậy, với một hình thức giản dị phù hợp với nếp suy nghĩ của quần chúng và với một ngôn ngữ trong sáng được nâng cao từ tiếng nói thân thuộc hàng ngày của họ, truyện Lục Vân Tiên đã được đông đảo quần chúng say mê ưa thích [...] Giá trị tuyệt vời của truyện Lục Vân Tiên chính là ở chỗ đó."

{Nguồn: http://www.chungta.com/Desktop.aspx/ChungTa-SuyNgam...}

-----------

Đôi khi chúng ta lại loay hoay với những cách diễn đạt phức tạp, những cách dùng từ trừu tượng, “đao to búa lớn” mà lại quên đi nguyên tắc rằng đơn giản chính là con đường dễ dẫn đến trái tim độc giả nhất.

{Nguồn: http://vietnamjournalism.com/module.html?name=News&file=article&sid=910}

-----------

Nhà thơ Trần Đăng Khoa:

"Mỗi người viết có một quan niệm riêng và cách viết riêng. Ai quan niệm thế nào thì sẽ viết như thế. Riêng tôi, tôi vẫn nghĩ thơ hay là thơ giản dị, xúc động và ám ảnh. Những bài thơ đông tây kim cổ còn lại đến bây giờ đều là loại thơ như thế. Điều này tôi cũng đã nói trong cuốn Chân dung và Đối thoại rồi."

{Nguồn: http://www.tienphongonline.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=7403&ChannelID=7}

-----------

VÀ GẦN ĐÂY NHẤT

Theo biên bản của Inrasara, trong toạ đàm Cafe Văn Học tháng 7 của Hội Đồng Anh “Phê bình văn học trên báo chí — Lý tính và cảm tính?”, tại Cafe Zenta, Tp.HCM, ngày 6.7.2007, Nguyễn Thanh Sơn nói:

“Nhà văn cần phải viết giản dị. Tất cả nhà văn vĩ đại đều giản dị. Đành là mọi sự giản dị chưa hẳn đã vĩ đại, nhưng mọi tác phẩm vĩ đại đều giản dị. Nhà văn viết sao để lứa tuổi nào cũng có thể tiếp nhận được."

-----------

Trong bài phỏng vấn "Nhà văn có đang...viết văn?" trên Vietnamnet (30/07/2007), khi được hỏi: "Tự vẽ chân dung sau 10 năm?", nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần đáp:

"Cũng vẫn vậy. Nhưng văn chương sẽ khác đi, đơn giản hơn, những ý nghĩ rắc rối, rườm rà sẽ không còn, viết khoảng 5 cuốn sách. Và mọi thứ cố sao thật giản dị."

Đã đăng: