|
|
“Xà bần II-Sự ra đời của thần Vệ Nữ” – Từ góc nhìn Nguyễn Văn Tiến
[đối thoại]
|
|
“Xà bần II-Sự ra đời của thần Vệ Nữ” của Nguyễn Văn Tiến với sự phối hợp của nhóm "Khoan cắt bê tông" được tổ chức tại một nhà kho tạm bợ trong khu dân cư nghèo gần ga Bình Triệu cũ. Sự kiện chỉ diễn ra trong vòng 2 tiếng, từ 6 giờ chiều đến 8 giờ tối, chủ nhật, ngày 24 tháng 10-2010.
Đây là một sự kiện nghệ thuật rất đáng chú ý. Nó từ chối các không gian đặc tuyển. Nó khiêu chiến với các giá trị nghệ thuật truyền thống. Nó bày tỏ cảm nhận về thân phận người nghệ sĩ trong xã hội Việt Nam. Nó chấp nhận cái kệch cỡm, v.v... Tuy nhiên, cho đến nay, phản ứng trong nước đang rất dè chừng, và đã có vài dấu hiệu của sự xuyên tạc. Ở đây, tôi sẽ dần dần giới thiệu và phân tích về sự kiện này.
Trước mắt, tôi sẽ giới thiệu sơ lược phần ý tưởng của tác giả Nguyễn Văn Tiến.
Phần I – Tranh
(The Birth of Venus, Sandro BOTTICELLI, c. 1485 Tempera on canvas, 172.5x278.5 cm)
Cô ấy sinh ra từ thần thoại Giữa không gian thần thoại Cô ấy là nữ thần (nhưng ai dám chắc cô ấy không gian dâm, giả dối!)
Thần Vệ Nữ của tôi
Cô này là sản phẩm chọn lọc tự nhiên từ vô số tinh trùng Cô được sinh ra ở một xó xỉnh nào đó Cô là một con người (nhưng ai dám chắc cô ấy không phải là nữ thần tình yêu!)
Phần II – PowerPoint (slide show)
Lưu ý các chú thích thỉnh thoảng xuất hiện trên hình: “tôi sinh ra ở đây” – “tôi có mặt ở đây lúc này” – “vâng, tôi sinh ra ở đây” – “vâng, tôi có mặt ở đây lúc này” – “vâng” – “vâng”...
Không gian rực cháy – những mảnh vụn cơ thể nằm bất động bên lề - sự lặp lại, lặp lại, lặp lại...
Phần III - Ảnh và “nhân tượng”
David -1504- MICHELANGELO Marble, height 434 cm - Galleria dell'Accademia, Florence
David, người ta cho là biểu tượng của nam tính, của hùng tính
Có ai đó đã cho: ai dám chắc David không phải là người lưỡng tính! Ai đó nữa, đã cảnh báo: “Này, cứ đứng lì một chỗ anh sẽ béo phì!”
Với tôi, David là một “nhân tượng” Anh ta không đứng hoài một chỗ Anh ta cọ quậy Anh ta gãi ngứa
Anh ta diễn...
Phần IV – Sắp đặt + Trình diễn
Người ta ví nghệ sĩ như là thiên sứ của cái đẹp, là tình nhân của chân lý Người ta khoác cho hắn những sứ mệnh Và hắn, nhiều khi cũng tự ru ngủ với cái tôi trữ tình của mình Có thể đúng ở đâu đó. Tôi không biết.
Trong kinh nghiệm của mình, với tôi, ở đây, lúc này, nghệ sĩ là... CỨT.
Phần IV bis – tương tác
Bis, bởi đó là thứ phái sinh ngoài chủ định của tôi, Tôi không can dự và không muốn biết những người chung quanh phản ứng thế nào, Trước tôi - như cứt Họ đồng tình... - kệ! Họ cười cợt... - kệ! Họ chửi bới... - kệ! Họ tâng bốc... - kệ! Họ dày vò... - kệ! Tất cả... - kệ! Kệ... !
Kết luận chung:
Ai đó nói: Con người là một bất tất – nó khát vọng hoàn thành Con người là một bất toàn – nó khát vọng hoàn thiện Con người là một khoảnh khắc – nó khát vọng vĩnh cửu Con người là một cô đơn – nó khát vọng hoà hợp Con người là một ràng buộc – nó khát vọng tự do Và, họ cho rằng chính những khát vọng đó nơi con người là chất men làm sống dậy cảm hứng sáng tạo và tình yêu nghệ thuật...
Tôi không nghĩ như vậy. Sự biểu tượng hoá những khát vọng đó chỉ là một sự tha hoá chia cắt con người Tôi học yêu thương con người trong thân phận mong manh của tôi và họ...
(Nguyên Hưng giới thiệu và tóm tắt
dự án “Xà bần II - Sự ra đời của thần Vệ Nữ” của Nguyễn Văn Tiến)
---------------------------------- Những bài đối thoại liên quan đến MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI trên Tiền Vệ:
27.10.2010
[MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI] ... Có thể KCBT chưa ý thức triệt để, và do đó, chưa thể gọi họ là những người dũng cảm, nhưng điều có thể nói ngay là: nếu không có lương tri trong sáng với niềm tin vào cái đẹp nhân bản, họ sẽ không dấn vào nghệ thuật với ý tưởng và quan niệm như vậy... (...)
14.10.2010
[MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI]... Đừng nên biết nhiều. Chỉ cần biết tên Duchamp và vài cái tên khác để nêu ra khi trả lời báo chí là đã đủ thể hiện tầm nhìn “đương đại” lắm rồi! Biết nhiều thêm rối! ... Đã mù thì cứ tiếp tục mù. Đừng bận tâm chữa chạy làm gì cho dù có là mù bẩm sinh hay bị ai đó bịt mắt quá lâu! ... (...)
24.07.2010
[MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI] ... Nghệ thuật hậu hiện đại hết đường chạy rồi nhé!... (...)
[MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI] ... Chủ nghĩa hậu - hiện đại ở Việt Nam có thể bị triệt hạ bởi những mệnh lệnh / nội quy [lao động nghệ thuật] đương đại chẳng giống ai.. (...)
20.03.2010
[MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI] ... BOM là một tác phẩm với kết cấu tương đối đặc biệt, cấu thành bởi 60m vuông gương vỡ vung vãi sơn đỏ trên bề mặt. Công trình nghệ thuật sắp đặt này (installation art) kéo dài đến hết 30/3/2010, mang lại cơ hội cho công chúng có những trải nghiệm [cũ/mới] với một khái niệm/đối tượng luôn ám ảnh con người về sức mạnh hủy diệt và/hoặc sự bùng nổ sáng tạo [cần thiết?/rồ dại?] của khoa học-nghệ thuật... (...)
20.03.2010
[MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI] ... Nhà phê bình nghệ thuật Bùi Như Hương từng so sánh hội hoạ Lê Quảng Hà với nhiều xu hướng/chủ nghĩa/phong cách khác nhau: biểu hiện, pop, siêu thực... Thực ra, theo tôi, bao trùm lên hành trình nghệ thuật của ông vẫn dứt khoát là lối thực hành nghệ thuật mang tính ý niệm... (...)
18.03.2010
[MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI] ... nẩy lửa / u hoài / mắt thẳm / cuồng nộ // cốt xương / lột trơ / nhục cảm // oằn oại / hoài hoải / bàn tay / bàn tay... [Cảm tưởng của Phạm Long về cuộc triển lãm “The solitary world of Ly Tran Quynh Giang - 1974 cùng cái nền buồn ở đó” ] ... (...)
02.03.2010
[MỸ THUẬT & VĂN HOÁ] ... Cái gì? Nói đùa hả? Điên cả rồi à? Làm gì mà có cái chuyện như thế? Có. Có chứ. Nhưng không, không phải là... Ôi, không. Không phải là... [Xin lưu ý: có hình khoả thân] (...)
27.01.2010
[MỸ THUẬT] ... sừng sững một ông [lớn] giáo sư? đười ươi? dúm dó ba chục mầm [non] tương lai? những thằng [bé] người những con [bé] người đóng khuôn trong thành phố đượi! ... [Nhân xem cuộc triển lãm tranh/tượng “Những người trong thành phố” của họa sĩ Phạm Ngọc Dương tại Viện Goethe Hà Nội từ 9 đến 16/01/2010. Một cuộc triển lãm đích đáng!] (...)
02.09.2009
[MỸ THUẬT] ... Nhân có cuộc đối thoại về “cứt” khá thú vị, tôi xin gửi vài bức tranh để minh hoạ... (...)
26.08.2009
[MỸ THUẬT] ... Theo Manzoni, bất cứ thứ gì, kể cả những vật dụng thông thường trong đời sống hàng ngày, cũng có thể trở thành nghệ thuật khi bàn tay người nghệ sĩ chạm vào. “Cứt của người nghệ sĩ” là một trong những ví dụ cực đoan nhất: người nghệ sĩ biến chính chất thải trong cơ thể của mình để tạo thành một tác phẩm nghệ thuật... (...)
30.06.2009
[MỸ THUẬT] ... Hãy đằm mình vào không gian trầm đục, quánh đặc bao quanh các tác phẩm điêu khắc xám nặng, thô ráp, xù xì, gai góc, mà lấp lánh tính nghề thực biểu cảm tại phòng trưng bày có tên “SÓNG NGẦM” của năm nhà điêu khắc, mà nghe đâu đây tiếng ỳ ầm gầm gừ cồn cào đến khẩn thiết của một cơn giông tố đang rất gấp gần... (...)
26.06.2009
[MỸ THUẬT] ... Với một bộ phận người Việt Nam, có lẽ sự “nhạy cảm” chính trị trong những bức vẽ của Thông khiến họ lảng tránh. Dù là thế nào đi nữa, nếu đặt trong bối cảnh xã hội cụ thể, tranh của Thông thực sự không hề “nhàm” hay “nhạt”... (...)
31.05.2009
[MỸ THUẬT] ... Cuộc chơi này tuy khó xem, khó chịu (nhất là với chúng ta - những kẻ luôn tự huyễn hoặc) nhưng là một dịp hiếm để nghe/xem một giọng điệu Kẻ Chợ sơ nhiễm triết lý Kant. Nếu gặp may thì thành phần bần-cố-ngoan như ta cũng thanh lọc được tý ti cái ngã tham-sân-si?... (...)
10.04.2009
[MỸ THUẬT] Tôi thấy nhà văn Nguyễn Đình Chính vì quá yêu mỹ thuật nên quá lo xa đấy thôi chứ triển lãm của Hoạ sĩ Đinh Quân với cái tên gọi HÁT TRÊN CÁNH ĐỒNG XANH quá mỹ miều và nên thơ thì chẳng có nhà phê bình đao búa nào, Ban... nào dám đụng đến để mà “đấu tranh” nó đâu... (...)
08.04.2009
[MỸ THUẬT] ... Không biết trong một vài ngày tới cái triển lãm sắp đặt HÁT TRÊN CÁNH ĐỒNG XANH này có bị xếp vào loại “Quan điểm văn học nghệ thuật sai trái” và bị đặt lên bàn để mấy nhà phê bình vẫn tự xưng là đao búa hăng hái mổ xẻ, đấu tranh, chấn chỉnh lại?... (...)
07.04.2009
[MỸ THUẬT] ... Đây là thời của nghệ thuật... la hét bắt chước. Tây la... trước. Tàu la... tiếp. Ta la... theo. Ờ thì... la. Ờ thì... hét. Nhưng la cái chi? Hét cái gì?... (...)
[MỸ THUẬT] ... Hình như có câu của người Anh “Không phải cái gì lấp lánh đều là vàng”, thì tôi cũng xin nói lại là “Không phải cứ ngoác mồm ra thì là HÉT hoặc HÁT”. Tôi thấy Thanh Xuân nói đúng: những nhân vật (của Đinh Quân) méo mó, ngoác mồm dị mọ (mà không ra gào thét)... (...)
05.04.2009
[MỸ THUẬT] ... Mấy ông đi Pháp về thì bảo Pháp là nhất, đi Mỹ về thì vỗ đùi đen đét bảo Mỹ hay, đi Nhật về lại bảo Nhật giỏi, đi Trung Quốc về lại khen Trung Quốc vĩ đại... đúng là “Tây muôn năm, Tàu muôn năm”, như vậy thì Việt Nam ở đâu? Bản sắc dân tộc ở đâu? Điều này thực sự khó hiểu và hình như tính tự ti rồi tự đại mới chính là căn cước của người Việt vậy... (...)
04.04.2009
[MỸ THUẬT] ... Thế thì cũng giống như tôi cảm nhận: Làm gì có Hát ở đây, vậy tại sao triển lãm của Đinh Quân lại có tên là HÁT TRÊN CÁNH ĐỒNG XANH? Và nhà phê bình Phan Cẩm Thượng chỉ ra là những ý tưởng của E. Munch với ngôn ngữ biểu hiện đã gợi ý cho hoạ sĩ vài điều..., không nói có chút dính dấp bóng dáng gì “giống Tàu” ở đây. Thế mà tôi và nhiều người khác lại cảm thấy rằng “giống Tàu” hơn... (...)
02.04.2009
[MỸ THUẬT] ... Đinh Quân đã dấn thân vào một nghiệp chướng, mà có thể từ nay, nó làm cuộc sống của anh không còn cân bằng nữa. Nó đòi hỏi họa sỹ cần đi tiếp, đi rất xa, không có điểm dừng, ngôn ngữ cũng cần phát triển cùng với ý tưởng... (...)
26.03.2009
[MỸ THUẬT] ... Phải chăng đây là việc “lực bất tòng tâm”, hoạ sĩ Đinh Quân muốn vẽ các nhân vật đang hát, ca thanh bình đợi mưa... nhưng không thể hiện được nên mới ra nông nỗi mọi người lại hình dung thành việc khác? Còn nếu hoạ sĩ thực muốn vẽ đám đông kia có tâm trạng bầy đàn, kêu đòi... mà lại vẫn đặt tên là HÁT TRÊN CÁNH ĐỒNG XANH (quá lãng mạn) thì rõ ràng Đinh Quân đã làm nghệ thuật nước đôi. Chiều lòng được nhà chức trách về cái tên và hình thức thì chiều được một dạng thị hiếu nào đó. Quá giỏi cả đôi đường... (...)
22.01.2009
[MỸ THUẬT] ... “Gái thôn dồn bê nghé” là chủ đề đáu đau của tiên sinh buổi văn hoá làng tươi bười dưới gót thị dân và quan lại mới... (...)
19.12.2008
[MỸ THUẬT] Lần này, tranh và thơ — Welcome To Vietnam & “Gửi Marilyn Monroe” — đều xuất sắc, nhờ cảm xúc thật và cách sử dụng hình ảnh Marilyn Monroe (Việt hoá/Marilyn hoá/thi hoá) thích hợp với bối cảnh Việt Nam đương thời, đang tha hoá du lịch (trơ trẽn ngụy tạo, “duyên dáng” hoá văn hoá “cổ truyền”) để câu khách trong ngoài... (...)
18.12.2008
[MỸ THUẬT] Nhân đọc bản dịch “Ca thi cho Marilyn Monroe” của Yòrgos Chronas do dịch giả Nguyễn Đăng Thường chuyển ngữ rất tuyệt đăng trên Tiền Vệ, lại mới được xem loạt tranh của hoạ sĩ Lê Quảng Hà với hình ảnh Marilyn Monroe quen thuộc, nhận thấy giữa thi nhân, họa sĩ, dịch giả (và có thể, cả người đẹp) dường như có rất nhiều đồng cảm, tôi mới cảm tác viết nên bài “Gửi Marilyn Monroe”... (...)
13.12.2008
[MỸ THUẬT] Việc sử dụng lại hình ảnh Mona Lisa và Marilyn Monroe nhưng bị xấu xí hoá trong hội hoạ “dấn thân/tố cáo” của Lê Quang Hà, theo thiển nghĩ của tôi, là không thích hợp và không thú vị tí nào cả. Tại sao Mona và Marilyn? Họ đã làm gì nên tội để bị hoạ sĩ Lê Quang Hà lôi ra bêu rếu, làm biểu trưng cho Tội Ác?... (...)
[MỸ THUẬT] Ở Việt Nam, trong giới văn nghệ sĩ, những người may mắn nhất có lẽ là hoạ sĩ. May mắn vì, trước hết, họ ít bị chính quyền chú ý... May mắn hơn nữa là, trong khi chính quyền làm lơ thì giới thương mại lại chú ý... (...)
11.12.2008
[MỸ THUẬT] ... Cũng tái sử dụng hình ảnh nàng Mona Lisa một thời được coi là tác phẩm tiêu biểu cho nghệ thuật thời Phục Hưng với những “tiêu chuẩn vàng” về mỹ (thuật/học), với một cái nhìn đầy hóm hỉnh và thủ pháp biếm hoá tinh tế, hoạ sĩ Lê Quảng Hà đã khoác lên mình nàng Lisa mới bộ y phục có tên gọi “đại cán” của thời quân sự hoá... (...)
08.12.2008
[MỸ THUẬT] ... Giả sử Leonardo da Vinci sống lại vào năm 1919 và nhìn thấy bức L.H.O.O.Q. của Marcel Duchamp, chắc hẳn ông phải té ngửa ra vì bị sốc!... (...)
04.12.2008
[MỸ THUẬT] ... Nếu thông điệp ấy là lời báo động về một đời sống bị cơ giới hoá, bị tràn ngập bởi máy móc, thì thông điệp ấy không có gì mới mẻ... Tôi đoán Lê Quảng Hà muốn đưa ra một thứ thông điệp khác... (...)
[MỸ THUẬT] ... Vẽ là nhu cầu bộc lộ tâm trạng của hoạ sĩ và đó là sáng tạo tự do, không thể đóng khung mọi hành động sáng tạo vào một “khuôn khổ” chung nào đó. (Dù rằng hành động đó chỉ có thiện ý vì cái đẹp đi chăng nữa). Bởi nếu thế thì chỉ cần các “Chính ủy” chỉ đạo là đủ, cần gì đến suy nghĩ của các nghệ sĩ nữa... (...)
02.12.2008
[MỸ THUẬT] ... Cái đẹp là một khái niệm mở, tạo ra những vẻ đẹp biến hoá không ngừng trong nghệ thuật nói riêng và trong đời sống nói chung. Vì thế, sự bắt chước rập khuôn, tuân theo những nguyên tắc của người đi trước để làm công việc sáng tạo và thẩm định giá trị tác phẩm hôm nay, là dấu hiệu tiêu vong của nghệ thuật... (...)
[MỸ THUẬT] Để góp tư liệu cho cuộc đối thoại về Triển Lãm “MÁY” của Lê Quảng Hà, anh Phạm Long từ Hà Nội đã gửi đến Tiền Vệ một số ảnh do anh chụp được ngay tại Viện Geothe trong ngày khai mạc cuộc triển lãm (24.10.2008)... (...)
01.12.2008
[MỸ THUẬT] ... “Người khác”, và cả “chính mình” trong tranh anh, đều trở thành những hình nhân dị dạng, ma quái, nhiều khi mang dáng dấp dã thú, với những cái nhìn đau đáu, xỉa xói hay đanh lạnh, tồn tại bên nhau, nhiều khi kết dính vào nhau nhưng mỗi người vẫn là một cõi tách biệt, nặng trịch... (...)
30.11.2008
[MỸ THUẬT] ... Người mẫu của ông phần lớn đều xấu, da thịt bèo nhèo, không có vẻ gì quyến rũ cả. Thế nhưng tranh của ông vẫn đẹp... (...)
29.11.2008
[MỸ THUẬT] ... Chỉ căn cứ vào lập luận chung chung của Lê Thiết Cương trong bài “Mèo trông nhà”, tôi có cảm tưởng quan điểm thẩm mỹ của Lê Thiết Cương vừa lạc hậu vừa ngây thơ... (...)
28.11.2008
[MỸ THUẬT] ... Trong khi Cương có thể mãn nguyện với sự mất tự do của mình trong cái lồng son với những nguyên tắc, thì Cương lại đi trách cứ những người khao khát bầu trời sao không vào lồng để chia sẻ cùng anh sự tẻ nhạt đó... (...)
[MỸ THUẬT] ... Vẽ tranh nhưng tâm hồn anh vẫn đang lơ mơ cùng sắp đặt. Hà giống như một anh chàng trong chuyện cổ ra chợ mua một con mèo thật to khoẻ về để một công đôi việc vừa bắt chuột, vừa... trông nhà... (...)
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021