|
|
Chuyển dịch - dịch chuyển
[đối thoại]
|
|
Bài phỏng vấn nhà văn Nga Victor Yerofeyev "Das Volk wollte eine harte Strafe" đã được chị Phạm Thị Hoài dịch sang tiếng Việt với tựa đề “Đa số dân Nga muốn các cô gái Pussy Riot bị một bản án thật nặng” gây tranh cãi trên trang mạng Dân Luận đến nỗi chị Hoài phải “thanh minh thanh nga” vì đoạn dịch phần kết của bài: “Những người cực đoan vây quanh Đại Giáo trưởng đã thắng. Họ đã chớp được cơ hội. Ban đầu Nhà thờ còn do dự, nhưng sau đó thì quyết định không tha thứ mà trừng phạt. Như vậy là Nhà thờ đã không chọn hòa bình mà chọn thanh kiếm từ những lời giáo huấn của Thiên chúa giáo. Không chọn giải pháp hòa giải, mà chọn giải pháp triệt tiêu những cô gái này về mặt đạo đức.”
Sự thật là đoạn văn dịch trên dễ gây cho người đọc có cảm giác là trong những lời giáo huấn của Thiên Chúa Giáo (chỉ) mang tính trừng phạt qua hình ảnh thanh kiếm, thậm chí “hoà bình” còn (vô tình) bị loại ra khỏi giáo huấn của Thiên Chúa Giáo, và điều này thì không đúng! Nguyên bản tiếng Đức của đoạn văn trên là: “Die Radikalen rund um den Patriarchen haben gewonnen. Sie haben ihre Chance genutzt. Nach einigem Zögern hat sich die Kirche entschieden, nicht auf Milde, sondern auf Strafe zu setzen. Aus den Lehren des Christentums hat sie nicht den Frieden gewählt, sondern das Schwert. Nicht die Versöhnung, sondern die moralische Vernichtung dieser Mädchen.”
Các phần dịch khác của chị Phạm Thị Hoài tôi xin để nguyên, và chỉ tạm dịch lại phần đã gây ra sự tranh cãi được gạch dưới: “Những người cực đoan vây quanh Đại Giáo trưởng đã thắng. Họ đã chớp được cơ hội. Ban đầu Nhà thờ còn do dự, nhưng sau đó thì quyết định không tha thứ mà trừng phạt. Từ những lời giáo huấn của Thiên chúa giáo, họ đã không chọn hòa bình mà chọn thanh kiếm. Không chọn giải pháp hòa giải, mà chọn giải pháp triệt tiêu những cô gái này về mặt đạo đức.”
Ở đoạn dịch trên, ngoài việc hoàn toàn dùng lại chữ của chị Hoài, tôi cũng giữ nguyên vị trí thứ tự của các từ ngữ theo đúng cú pháp mà nhà văn Nga Victor Yerofeyev đã nói (viết). Đọc từ nguyên bản, người ta nhận ra ngay cái ý của Victor Yerofeyev rằng trong giáo huấn của Thiên Chúa giáo có cả hoà bình và cả thanh kiếm (nếu cần thiết thì phải nói rằng có cả quả táo và con rắn độc, v.v...). Sự hoán chuyển vị trí thứ tự - vô tình hay cố ý - của chị Hoài đã gây cho người đọc rất dễ dàng ngộ nhận, nói đúng hơn là dễ dàng bị lái sang một hướng suy nghĩ khác.
(Ảnh: spiegel.de)
Cũng cần phải nói thêm rằng các Tôn Giáo như Thiên Chúa Giáo hay Phật Giáo, v.v... đã và đang đóng góp tích cực cho mặt bằng đạo đức, mang đến trật tự và hòa bình cho xã hội, loài người nói chung, và Việt Nam nói riêng. Sau đây là lời dịch đoạn văn trên của tôi: “Những người cực đoan chung quanh những Giáo Trưởng đã thắng. Họ đã tận dụng cơ hội. Sau ít lần do dự, nhà thờ quyết định không nhẹ nhàng mà trừng phạt. Từ những lời giáo huấn của Thiên Chúa Giáo họ đã không chọn hòa bình, mà chọn thanh kiếm. Không chọn sự hòa giải, mà chọn sự triệt-tiêu-hàm-chứa-đạo-đức đối với (của) những cô gái này.”
Đinh Phương
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021