tin & thư | chuyên đề | tác phẩm mới | tác phẩm của tháng | đối thoại | tác giả | gửi bài | góp ý |
sinh hoạt
đối thoại
Chiến tranh Trung-Việt — cuộc chiến bất khả thi  [đối thoại]

 

Khác với cuộc chiến tranh đầy bất ngờ tại biên giới Trung Việt năm 1979, những cuộc gây hấn có chủ ý gần đây của Trung Quốc như muốn báo trước một cuộc chiến xâm lấn Trường Sa và độc chiếm Biển Đông của nước này.

Về phía Việt Nam, thái độ đáp trả không còn thể hiện qua những tuyên bố “võ mồm” nữa mà đã có những bước tiến mạnh bạo hơn, biểu lộ sự cứng rắn của những người đứng đầu chính phủ thông qua một số động thái chuẩn bị về mặt quân sự và việc ban hành các văn bản pháp luật cho thời chiến.

Có vẻ như chiến tranh giữa Việt Nam và Trung Quốc là điều không thể tránh được: Một cường quốc mới nổi lên phàm ăn phàm uống với tổng sản lượng nội địa (GDP) từ 1198 tỉ Mỹ kim vào năm 2000 nhảy vọt lên đến 5878 tỉ Mỹ kim vào năm 2010. Sự tăng trưởng của kinh tế và thu nhập ở nước này tất yếu kéo theo sự tăng trưởng của nhu cầu. Nếu năm 2000, mức tiêu thụ năng lượng của Trung Quốc là hơn 1.000 triệu tấn dầu thì vào năm 2010, con số này đã tăng lên đến 2,5 lần, đưa Trung Quốc vượt mặt Hoa Kỳ, trở thành quốc gia tiêu thụ năng lượng cao nhất thế giới.

Năm 2010, tổng lượng nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc là 239 triệu tấn, tăng 17,5%; trong đó lượng nhập khẩu dầu khí tăng từ 52% (2009) lên 55% (2010), vượt qua giới hạn đỏ 50% trong 2 năm liền. Theo một số dự báo, đến năm 2020, tỷ lệ dầu khí nhập khẩu của Trung Quốc sẽ tăng lên 65%. Nước này đang đầu tư mạnh vào các nguồn năng lượng thay thế, thế nhưng toàn bộ 25 nhà máy điện hạt nhân đang trong quá trình xây dựng của nước này cũng sẽ chỉ đáp ứng chưa đầy 1% nhu cầu sau khi được chính thức đưa vào hoạt động.

Trung Quốc đầu tư vào sản xuất dầu ở khắp nơi trên thế giới, từ Angola tới Sudan hay Kazakhstan. Tuy nhiên, trong năm 2006, tổng sản lượng dầu ở nước ngoài của các công ty Trung Quốc chỉ là 0,675 triệu thùng/ngày - chưa đầy 19% lượng nhập khẩu. Và Trung Quốc tiếp tục trông chờ vào dầu Trung Đông, với hơn một nửa sản lượng nhập khẩu từ Ả Rập Xê-út và Iran.

Tính đến năm 2008, Trung Quốc đã có 12.000 dự án đầu tư chính thức ở hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ. Thương vụ mới nhất là việc nhà sản xuất dầu khí lớn nhất của Trung Quốc PetroChina hôm nay ký thỏa thuận mua 60% cổ phần của công ty Athabasca của Canada với giá 1,7 tỷ USD để khai thác bitum. Bitum chủ yếu được sử dụng để rải đường; nó cũng có thể được tinh luyện để trở thành các sản phẩm nhẹ hơn của dầu mỏ. Dự án khai thác này được triển khai tại hai mỏ dầu lớn MacKay và Dover ở tỉnh Alberta, Canada – một tỉnh có trữ lượng dầu thô lớn thứ nhì thế giới, lên tới 1,6 nghìn tỷ thùng. Dù chi phí khai thác tại những mỏ này rất tốn kém, giá dầu phải ở mức 80 USD/thùng mới đem lại nguồn lợi, nhưng phía Trung Quốc vẫn kiên quyết đầu tư.

Ngày 18/7, PetroChina cũng nhất trí mua lại một lượng khí đốt thiên nhiên khổng lồ từ Australia. Lượng khí đốt được mua bán trong thương vụ này lên tới 2,25 triệu tấn mỗi năm, hợp đồng kéo dài 20 năm. Với mức giá thị trường hiện tại của khí đốt tự nhiên, tổng giá trị của hợp đồng này là 41 tỷ USD. Đối tác ký kết thỏa thuận này với PetroChina là hãng dầu khí Exxon Mobile - hãng năng lượng có giá trị vốn hóa thị trường lớn nhất thế giới hiện nay.

Theo tính toán, để phục vụ phát triển kinh tế, nhu cầu tiêu thụ khí đốt tự nhiên của Trung Quốc sẽ tăng gần gấp ba lần trong 10 năm tới, có thể lên tới khoảng 510 triệu m3/ ngày vào năm 2020, đưa Trung Quốc trở thành thị trường nhập khẩu khí đốt tự nhiên lớn thứ ba thế giới, sau Nga và Mỹ.

Trước đó, PetroChina nhất trí mua 45,51% cổ phần của Công ty dầu mỏ Singapore (SPC) với giá hơn một tỷ USD. Thoả thuận này càng cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của Trung Quốc trong việc tìm kiếm nguồn tài nguyên tự nhiên ở nước ngoài tại thời điểm mà nhiều công ty về tài nguyên đang rất cần vốn.

Trong tương lai, nếu Trung Quốc không đáp ứng nổi yêu cầu năng lượng, nền kinh tế của nó sẽ bị kìm hãm mạnh.

Trong khi đó, biển Đông với diện tích 3.447 km2 gấp rưỡi Địa Trung Hải, có đặc điểm quan trọng là rất rộng và nông. Phần thềm lục địa bao gồm khoảng một nửa diện tích trong tổng số 3.447km2 có tầm quan trọng lớn về kinh tế, đặc biệt là quần đảo Trường Sa trải dài một chuỗi 600 dặm, có nhiều rạn san hô nhỏ, vừa là vùng đánh cá phong phú vừa có thể là chìa khóa trong việc thiết lập quyền kiểm soát khu vực biển Đông.

Theo các chuyên gia, biển Đông có tài nguyên dầu khí phong phú: Trữ lượng do phía Trung Quốc ước tính khoảng hơn 50 tỷ tấn dầu thô, hơn 20.000 tỉ mét khối khí thiên nhiên, gấp 25 lần trữ lượng dầu và tám lần trữ lượng khí đốt hiện có của Trung Quốc. Theo các báo Trung Quốc, tính đến giữa năm 2010, có khoảng 180 mỏ dầu và khí thiên nhiên, 200 cấu tạo dầu khí được tìm thấy ở vùng biển Biển Đông, trong đó phần lớn đều ở độ sâu từ 500 - 2000m. Ngày 23/5/2011, Trung Quốc đã hạ thủy giàn khoan dầu khí Hải dương 981 kiểu nửa chìm. Đây là siêu giàn khoan đầu tiên do Trung Quốc tự sản xuất, được gọi là “tàu sân bay dầu khí”, hoạt động ở độ sâu tối đa 3.000 m, giếng khoan sâu tối đa 12.000m, thuộc thế hệ thứ sáu trên thế giới. Nó cho phép Trung Quốc tiến từ độ sâu khai thác 300 m gần bờ ra độ sâu 3000 m ngoài biển khơi. Giàn khoan này đang hoạt động thử nghiệm tại biển Hoa Đông và sẽ được kéo tới Biển Đông chậm nhất là mùa thu năm nay. Ngoài ra, theo một nguồn tin Trung Quốc, giàn khoan 981 có thể được huy động vào mục đích quân sự trong trường hợp cần thiết.

Biển Đông là một tuyến đường huyết mạch nối các mỏ dầu ở Trung Đông tới các nhà máy ở Đông Á, trong đó, hơn 80% lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc đi qua vùng biển này. Một khối lượng dầu lửa và hàng hoá khổng lồ từ vùng Cận Đông đi qua biển Đông. Khoảng 1.1 tỷ tấn hàng hoá đi lại hàng năm tới Nhật qua eo biển Malacca, Biển Đông và eo Bashi. 900 triệu tથn nhập vào Nhật và khoảng 200 triệu tấn xuất từ Nhật, tức là vào khoảng 3 triệu tấn hàng và 15 con tàu trọng tải 200 ngàn tấn hàng ngày đi qua khu biển này. Chỉ nói tới dầu thô không thôi, Nhật sử dụng 238,37 triệu tấn hàng năm, tương đương với 650 ngàn tấn hàng ngày, tức là 3,3 con tàu trọng tải 200 ngàn tấn. 90% dầu lửa của Nhật chuyển qua eo Malacca, Biển Nam Trung Hoa và eo Bashi.

Là thủy lộ ngắn nhất giữa Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, biển Đông chứa đựng những hành lang đường biển đông đúc nhất thế giới. Hơn một nửa số lượng tàu chở dầu của toàn thế giới lưu thông qua nơi này. Cùng với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, biển Đông có tầm quan trọng chiến lược vô giá. Các chuyên gia coi đây là "Địa Trung Hải của châu Á".

Một kho báu khổng lồ hấp dẫn như thế mà chỉ bị một anh tiểu quốc Việt Nam đang trong thời kỳ rệu rả và phân hóa xã hội chính trị nghiêm trọng ngáng đường, hỏi sao không khêu gợi lòng tham của Trung Quốc.

Về phía Việt Nam, tuy khả năng không thể ngốn hết biển Đông và thực tế hiện nay thu nhập các khoản từ biển Đông chiếm tỷ trọng không lớn trong nền kinh tế quốc gia: Xuất khẩu thủy hải sản 5 tháng đầu năm 2011 đạt 2,13 tỷ USD, dầu thô hơn 6 tỷ USD, các bộ phận còn lại không đáng kể, nhưng hiện tại, mất biển Đông là mất nguồn thu nhập thủy hải khoáng sản cực kỳ quan trọng đang là tiền đề cho kinh tế biển. Mất biển Đông là mất niềm hy vọng trở thành cường quốc biển khu vực và quan trọng nhất: Mất vĩnh viễn con đường thông thương ra Thái Bình Dương.

Biển Đông với Việt Nam là tài sản hợp pháp nhiều đời không thể đánh mất, bất cứ chính quyền nào không bảo vệ được sẽ bị nhân dân loại bỏ. Chết sống gì chính quyền Cộng Sản Việt Nam cũng phải chống trả lại Trung quốc để bảo vệ biển Đông.

Cả hai nước đều có những khó khăn riêng và chung nên không thể đánh nhau, mặc dù biển Đông đối với hai nước đều là vấn đề sinh tử.

Thời điểm hiện nay, theo Ting Lu thuộc ngân hàng Merrill Lynch, thu nhập bình quân đầu người năm 2010 của Trung Quốc là 4.200 USD, chỉ bằng 9% của Mỹ. Mức sống hiện nay tại Trung Quốc mới bằng mức sống của Nhật Bản giai đoạn năm 1954, Đài Loan năm 1972 và Hàn Quốc năm 1976. Kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với lạm phát tăng cao, nợ chính phủ, bong bóng tài sản phình to, bộc lộ những khó khăn do nóng vội tăng trưởng bất chấp quy luật phát triển bền vững, làm mất cân đối sự bình ổn của toàn xã hội và môi trường sinh thái. Chuyên gia kinh tế Dylan Grice đến từ Ngân hàng Societe Generale (Pháp) mô tả hiện tượng tăng trưởng bùng phát "công nghiệp" của Trung Quốc giống như "bong bóng bất động sản" của Mỹ và Nhật. Dylan Grice cho rằng về bản chất toán học thì hai hiện tượng này là như nhau: mức lãi suất đầu tư thấp dẫn đến lạm phát và phá sản. Nhận định của Dylan Grice có sức thuyết phục hơn khi có tin chính phủ trung ương Trung Quốc đã đồng ý cung cấp khoản cứu trợ hơn 463 tỷ USD cho các chính quyền địa phương sau khi điểu chỉnh GDP. Số tiền này bằng 1/2 khoảng TARP mà chính phủ Mỹ đã đưa ra để cứu trợ nền kinh tế lớn nhất thế giới. Hiện GDP của Trung Quốc bằng 1/3 của Mỹ, vậy khoản cứu trợ cho thấy mức độ khủng hoảng nợ xấu của họ hiện nay, và ước tính ít nhất các khoản nợ xấu của nền kinh tế Trung Quốc cũng gấp rưỡi mức độ khủng hoảng năm 2008.

Hơn bao giờ hết, Trung quốc cần ổn định tâm lý xã hội nói chung và tâm lý các nhà đầu tư trong và ngoài nước nói riêng. Chiến tranh lúc này sẽ là đòn nốc ao kết thúc giai đoạn phát triển thần kỳ của Trung Quốc; các nhà đầu tư sẽ dè dặt trong mọi kế hoạch và họ sẽ chuyển vốn đến những quốc gia khác để tránh rủi ro. Biển Đông dậy sóng cũng đặt con đường huyết mạch vận chuyển hàng hóa xuất nhập quan trọng của Trung Quốc lâm vào nguy hiểm.

Nhưng quan trọng nhất: nếu Trung Quốc đánh chiếm biển Đông, họ sẽ đẩy phần còn lại của thế giới vào thế nghi ngại họ và chắc chắn, Việt Nam nhận được rất nhiều hỗ trợ của các cường quốc để tiến hành một cuộc chiến tranh tiêu hao trên biển vốn là sở trường du kích ngàn đời của dân Việt. Đây là cuộc chiến tranh được nhiều cường quốc chờ đợi để kềm chế Trung Quốc.

Về phương diện quốc gia, Việt Nam nhẹ nhàng hơn Trung Quốc vì Việt Nam tuy là một nước nhỏ nhưng có vị trí địa chính trị, địa kinh tế rất quan trọng với thế giới; nếu xảy ra chiến tranh với một người khổng lồ như Trung Quốc, chắc chắn Việt Nam sẽ được nhiều cường quốc hỗ trợ đầy đủ. Khi đất nước nguy biến, người Việt trong nước và khắp thế giới sẽ xóa bỏ những mâu thuẫn, dị biệt, đoàn kết chống ngoại xâm. Với hơn 4 triệu người Việt hải ngoại so với 85 triệu dân trong nước, khi cần thiết họ có thể gánh vác một phần gánh nặng kinh tế thời chiến của Việt Nam.

Nhưng về phương diện nhà nước thì Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn. Chiến tranh giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ đặt nhà cầm quyền Việt Nam vào thế: nếu muốn có lực đánh lại Trung Quốc, phải thỏa hiệp và chia sẻ quyền lực với tất cả các thành phần chống đối trong và ngoài nước, phải minh bạch hóa toàn bộ đường lối chính sách quốc gia, công khai hệ thống chi tiêu của Đảng Cộng Sản và nhất là phải cam kết rời bỏ chủ trương độc quyền lãnh đạo.

Nhiều chục năm qua, nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam một mình một chợ làm mưa làm gió không ai kiểm soát. Chỉ có trời mới biết ánh sáng dân chủ rọi vào sẽ phơi bày những điều khủng khiếp nào trong quá khứ và dòng chảy tài chính quốc gia lọt vào túi của những ai. Viễn cảnh này chắc chắn không thích thú gì với những vị lãnh đạo đương chức cũng như đã về hưu vì lúc đó nhân dân không chỉ nguyền rủa mà còn đưa họ lên đoạn đầu đài.

Nhưng tại sao thời gian gần đây Trung Quốc và Việt Nam đều có động thái nắn gân lẫn nhau?

Tình hình thế giới đang có nhiều thay đổi ở châu Phi và Trung Đông. Hệ thống quyền lực phương Tây đang bị cầm chân ở nhiều nơi: Từ Afghanistan, Pakistan, Trung Đông, Châu Phi, nơi nào cũng sôi sục bạo động và chiến tranh. Một bộ phận nóng đầu của chính quyền Trung Quốc cho rằng đây là thời cơ nuốt trọng Việt Nam không ai làm gì được. Họ tin tưởng chính quyền Cộng Sản Việt Nam trong cái thế đơn độc trên chính trường thế giới; đang bị Trung Quốc kềm kẹp mọi mặt về kinh tế và quân sự sẽ không dám phản kháng. Và sự thành công này giúp họ củng cố quyền lực phe nhóm mình.

Họ không ngờ tinh thần dân tộc vẫn sôi sục trong lòng đảng viên Cộng Sản Việt Nam đã buộc nhà cầm quyền Việt Nam phải có thái độ mạnh mẽ chống trả.

Khi mặt trận võ mồm giữa Trung Quốc và Việt Nam bắt đầu căng thẳng, hai bên đều hiểu chiến tranh hoàn toàn không có lợi cho ai: Việt Nam chắc chắn sẽ có biến đổi chính trị và Trung Quốc sẽ bị cuốn vào cuộc chiến tranh không khoan nhượng trên biển Đông: Người Việt Nam khắp thế giới trở về với đủ loại khí giới góp sức đồng bào trong nước tiến hành chiến tranh du kích trường kỳ trên biển. Mọi công trình của Trung Quốc trên biển Đông sẽ không tồn tại, tàu thuyền chở hàng của Trung Quốc sẽ bị nổ tung không chỉ trên biển Đông mà trên các đại dương. Chỉ cần người Việt duy trì kiểu tấn công như cướp biển Somali trong 6 tháng, nền kinh tế Trung quốc sụp đổ thê thảm.

Trung quốc sẽ không dám mở cuộc chiến tranh tổng lực với Việt Nam vì cuộc chiến tranh ăn cướp và ăn hiếp nước nhỏ như thế sẽ đóng sập cánh cửa được thế giới thừa nhận là quốc gia văn minh, cường quốc toàn cầu.

Nhưng nếu Trung Quốc dám liều lĩnh mở cuộc chiến tranh tổng lực thì cũng vậy. Người Việt không dại gì trực diện đương đầu với vũ khí hiện đại của Trung Quốc. Họ sẽ phân tán mỏng lực lượng với hỏa tiễn cầm tay hoặc tên lửa quy mô nhỏ trên các con thuyền thô sơ lang thang khắp mặt biển. C o dẫu Trung Quốc có bắt sống toàn bộ ban lãnh đạo Việt Nam thì cũng chẳng ích lợi gì. Quân đội Việt Nam sẽ tan loãng vào dân chúng và với sự hỗ trợ của người Việt khắp thế giới, họ sẽ là niềm kinh hãi của Trung Quốc không chỉ trên biển mà còn trên bộ.

Một cuộc chiến tranh du kích như vậy sẽ đẩy nền kinh tế Trung Quốc xuống vực thẳm vì nếu lưu thông trên biển Đông bị đình trệ trong vòng hai tháng, toàn bộ kho hàng dự trữ của Trung Quốc từ lương thực thực phẩm đến nhiên liệu các loại đều cạn kiệt. Điều này đặt dấu chấm hết cho giấc mộng trở thành cường quốc toàn cầu của Trung Quốc.

Trong thời đại cạnh tranh hôm nay, chỉ cần chậm chân một chút là vĩnh viễn tụt hạng. Một cuộc chiến tranh như thế sẽ đẩy Trung Quốc – một quốc gia còn lệ thuộc nhiều vào xuất khẩu và đầu tư nước ngoài rơi ngay vào suy thoái không hãm được.

Cả nhà cầm quyền Trung Quốc và Việt Nam đều bằng lòng khoanh vùng mâu thuẫn chờ cơ hội giải quyết. Những động thái gần đây của hai bên đã cho thấy điều đó.

Nhưng thực tế không phải vậy.

Hiện nay đồng bạc VN mất giá 20% trong vòng ba năm nay, chính phủ VN nợ ngoại quốc 29 tỷ USD, mỗi năm phải trả tiền lời 4 tỷ USD. Chỉ trong tháng 5-2011, nhập cảng nhiều hơn xuất cảng 1.7 tỷ USD, ngoại tệ dự trữ chỉ còn 12,2 tỷ (theo Tổng Cục Thống Kê), không đủ trả tiền lời và mua hàng nhập cảng cho năm nay, trong đó có những nguyên liệu cần thiết cho các nhà máy. Chắc chắn nhà nước sẽ phải đi vay nợ thêm, dù số nợ công đã tăng tương đương 52,6% tổng sản lượng nội địa (GDP). Hệ thống ngân hàng rối loạn. Ngân hàng nhỏ vay tiền ngân hàng lớn của nhà nước với lãi xuất 20% để chi phí cấp thời và cho vay lại với lãi xuất 14% theo luật định (đài BBC 23-5-2011, theo hãng tin tài chính Bloomberg).

Hiện trạng kinh tế Việt Nam đang diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc vẫn thi hành chính sách tằm ăn dâu lãnh thổ Việt Nam và đục khoét ruột kinh tế Việt Nam cũng như mua chuộc quan chức Việt Nam các cấp bằng nhiều hình thức.

Theo thống kê mới nhất của Hiệp hội Nhà thầu Việt Nam, hầu hết các dự án nhiệt điện than, khai khoáng,ਠhóa chất, luyện kim, xi măng triển khai từ năm 2005 đến nay do các nhà thầu nước ngoài làm tổng thầu EPC, với tỷ lệ trúng thầu rất lớn. Đơn cử, tỷ lệ trúng thầu của các nhà thầu Trung Quốc lên tới 90%. Chất lượng đấu thầu thấp đã dẫn đến một thực trạng đáng báo động là, phần lớn các dự án do nhà thầu nước ngoài làm tổng thầu EPC bị kéo dài thời gian xây dựng và chậm tiến độ bàn giao so với hợp đồng.

Trung Quốc hiện nay đã trở thành thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam, vượt qua cả Nhật Bản và Hàn Quốc. Nhập siêu của Việt Nam và Trung Quốc đã tăng liên tục kể từ khi hiệp định tự do mậu dịch ASEAN-Trung Quốc có hiệu lực ngày 1/7/2005. Mức nhập siêu từ Trung Quốc đã tăng rất nhanh trong những năm gần đây, từ mức 2,67 tỷ đôla năm 2005 vọt lên tới 12,7 tỷ đôla năm 2010, tức là tăng gần gấp 5 lần!

Theo các số liệu do Tổng cục Thống kê công bố, trong 5 tháng đầu năm nay, mức thâm thủng mậu dịch, tức là nhập siêu của Việt Nam chưa gì đã lên tới khoảng 6,5 tỷ đôla và trong đó, phần lớn vẫn là nhập siêu từ Trung Quốc. Nói chung, so với các nước trong khu vực Đông Nam Á, thâm hụt thương mại của Việt Nam với Trung Quốc hiện là lớn nhất và kinh tế Việt Nam đang bị Trung Quốc thôn tính dần.

Về lãnh thổ trên đất, Trung Quốc thông qua các tập đoàn khai thác lâm khoáng sản Hong Kong, Đài Loan, Trung Quốc thuê 264 ngàn ha đất rừng đầu nguồn dài hạn (50 năm) ở các tỉnh xung yếu biên giới phía bắc để trồng rừng nguyên liệu và nhất là khai thác bauxite trên 10.000 ha vùng đất chiến lược Tây nguyên kéo theo hàng trăm ngàn công nhân Trung Quốc không ai kiểm soát được.

Trên biển, họ thu hẹp vùng đánh bắt của ngư dân Việt Nam bằng những hành động bạo lực hung dữ quy mô nhỏ từng ngày và đã thành công: Ngư dân từ lâu không dám đánh bắt quanh quần đảo Hoàng Sa và một phần quần đảo Trường Sa. Hậu quả , chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm 2011, khoảng 147 trong tổng số 793 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đã ngừng chế biến.

Họ luôn khiêu khích các đơn vị tàu thuyền nhà nước Việt Nam vào giới hạn 50km tính từ bờ; áp lực này dai dẳng và tăng lên mỗi ngày. Ngay cả lực lượng hải quân cũng tránh va chạm với lực lượng tuần duyên Trung Quốc.

Đối với Asean – một tập hợp lỏng lẻo trong đó có Việt Nam, Trung Quốc dùng chiến lược tăng cường hợp tác kinh tế thương mại. Các nền kinh tế của phần lớn các nước ASEAN đã không thể tách rời kinh tế Trung Quốc. Trong 4 tháng đầu năm 2011, kim ngạch thương mại Trung Quốc - ASEAN đạt 111 tỷ USD, tăng 26,5%. Dự kiến cả năm sẽ vượt 300 tỷ USD. Và như vậy trong quan hệ thương mãi với Trung Quốc, Việt Nam chỉ còn cách cúi đầu nhận lệnh.

Những cái thòng lọng này mỗi ngày mỗi siết chặt vào toàn bộ nền kinh tế quốc gia, kèm theo các biện pháp mua chuộc và răn đe các kiểu nhắm vào từng cá nhân lãnh đạo; đến một lúc nào đó chính quyền Việt Nam như cá nằm trên thớt, Trung Quốc muốn gì chẳng được.

Thời gian qua, Trung Quốc có những động thái giống như sắp chiến tranh đến nơi, thực chất là một kiểu hù dọa và thăm dò dư luận Việt Nam và dư luận thế giới, cũng như đánh lạc hướng dư luận Trung Quốc không để ý quá nhiều đến những khó khăn hiện nay, chứ thực ra Việt Nam chỉ là con cua đang trên hành trình vào nằm trong giỏ chờ đúng thời điểm là Trung Quốc bỏ vào nồi cần gì đánh nhau cho rắc rối.

 

Đà Nẵng 12-7-2011
Lê Nguyên Vỹ

 

 

-----------------

Bài liên quan:

07.07.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Những người vì tham gia các cuộc biểu tình chống sự gây hấn và xâm lấn của Trung Quốc trong các ngày Chủ nhật vào tháng 6 vừa qua mà bị công an bắt bớ, quấy nhiễu và đe dọa, đã phạm tội gì? Tội yêu nước... (...)
 
29.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Vào lúc hữu sự, những trí thức tỉnh thức đứng ra kêu gọi biểu tình, kêu gọi những hoạt động phản đối kẻ xâm lăng lại bị dùi cui và lời đe dọa của công an, của cấp trên cũng như của thầy giáo... Tất cả những hiện tượng này đều phát biểu một não trạng đã bị tổn thương lâu dài của dân tộc... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Có thể nói, trong tình hình hiện nay, chính quyền Việt Nam sẽ rất khó giữ được chủ quyền và độc lập nếu không chấp nhận dân chủ, ít nhất ở mức độ khiêm tốn nhất của khái niệm dân chủ: quyền bày tỏ quan điểm và quyền tham dự vào việc nước của nhân dân. Không ai có thể chấp nhận chuyện tiếp tục nhắm mắt và bịt miệng lại để “phải tin” vào đảng và chính quyền như trước nữa... (...)
 
22.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Bà Hồ Thu Hồng (nick name là Beo) là ai và có cuộc sống ra sao thì rất nhiều người đã biết. Việc bà thuộc lề nào thì đã rõ. Song một số phe ta vẫn tưởng bà là chiến hữu, phải chăng là quá ngây thơ?... (...)
 
20.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Xưa nay chỉ nghe nói đến “ngoại giao bóng bàn”, “ngoại giao bánh mì”, v.v. chứ chưa từng nghe nói đến “ngoại giao cắt cáp” bao giờ. Phải chăng đó là trò “cắt cáp hữu nghị” hay “cắt cáp vì 16 chữ vàng”? Nhưng thôi, ở Việt Nam cái chuyện bị lừa thì chẳng có gì to tát cả. Chẳng phải là mấy chục năm nay có ngày nào mà không bị chúng mày lừa, chẳng trò này thì cũng trò khác... (...)
 
19.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Im lặng để các công ty Trung Quốc tràn vào Tây nguyên khai thác các mỏ bauxite là xây dựng; ngược lại, lên tiếng chống đối là thiếu xây dựng? Im lặng để cho Trung Quốc tha hồ hoành hành trên hải phận Việt Nam, kể cả bắt bớ và giết chết ngư dân Việt Nam là... xây dựng, trong khi, xuống đường biểu tình chống lại họ là... thiếu xây dựng và phải vào tù ngồi cho muỗi đốt... (...)
 
18.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Đọc bản tin sáng trên báo Tuổi Trẻ, với cái tít “Sẽ có tour du lịch ra Trường Sa, Hoàng Sa” vào sáng ngày 17 tháng 6, không khỏi bật cười, ứa nước mắt. Dân gian vẫn có câu “miệng nhà quan có gang có thép”. Nghe ông tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Văn Tuấn tuyên bố về việc sẽ mở tour du lịch ra Hoàng sa và Trường Sa, lại thấy miệng nhà quan không chỉ có gang, có thép mà có cả sự vô liêm sỉ đến ngẩn người... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Đau đầu, “cụ” lấy gươm ra nhìn lại: / “Cây gươm nghìn năm xưa...!” / Cụ chợt phát hiện: / “Sao lạ thế này?” / “Sao lại có hàng chữ: Made in China?” / “Thằng nào?” / “Thằng nào tráo gươm của tao ?”... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Xin mừng cho Vương Thúy Kiều muội, vì muội vẫn còn chút nước (quốc) thêm được 30 năm nữa, dài gấp đôi số năm lưu lạc của muội (15 năm). Còn Đạm Tiên ta thì than ôi, ta đã chết từ cái năm Ất Dậu ấy rồi. Ta đã nằm dưới nấm mồ vô chủ bên con đường Kách Mệnh từ trước khi ta ra đời nhiều năm sau đó... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Thật lạ lùng, bắt để làm gì vậy? Hình như Trung Quốc có cảnh cáo trên truyền thông, phải dẹp bọn biểu tình bài Trung Quốc! Lần này, lực lượng an ninh Thành phố Hồ Chí Minh “tích cực” hơn ở Hà Nội? Thành phố này đông dân hơn nên dễ bị “bọn xấu lợi dụng”. Có lẽ thế?... (...)
 
16.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Này, tớ bảo cho mà biết, (thủ) anh Đinh Thế Huynh đang bận rộn viết biểu sớ gởi cụ Hồ (khác với Bác Hồ đã quy tiên) xứ Tề phương bắc. Thế nên tớ rỗi việc hơn tí tị viết gởi cậu vài hàng cho vui. Ngứa ngáy chấm hũ cáy đấy thôi chứ chúng tớ chả bao giờ phải giả nhời ai cả ngoại trừ vương quan Tề quốc... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Tôi đợi một tuần qua để cơn giận dữ, lòng phẫn nộ và khinh miệt của tôi lắng xuống để ngồi bình tĩnh viết thư này cho ông để kịch liệt lên án và phê phán cách thức và nội dung đưa tin sai sự thật hoặc nói cách khác tránh né sự thật một cách trắng trợn của TTXVN về các cuộc biểu tình tuần hành của nhân dân TP Hà Nội và nhân dân TP Sài Gòn... (...)
 
15.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Những hình ảnh chua chát / chảy nước mắt trên đường phố Hà Nội hay Sài Gòn ngày 12.6.2011 làm tôi chạnh nhớ đến anh Cao Xuân Huy, nhà văn từng mặc áo lính, lại là lính thứ thiệt, thứ dữ... Anh nói: “Tôi hỏi anh chứ, chính anh, anh có thấy nhục không? Một trăm năm, một nghìn năm nữa, hay đến tận bao giờ chúng ta mới lấy lại được Hoàng Sa? Đã mất, hay sẽ còn mất thêm?”... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Hôm nay chúng tôi ngồi đây / Cách xa quê hương vạn dặm / Nhìn về Sài Gòn, nhìn về Hà Nội / Trong lòng như có muối xát / Đường Sài Gòn bốc lửa / Phố Hà Nội sục sôi / Những tiếng hô vang vang, dội vào bốn ngàn năm lịch sử... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Lài chưa từng chơi trò chụp mũ ai là Hán gian cả, Võ Tấn Phong hãy đọc kỹ lại toàn đoạn văn của Lài xem có dấu vết gì của trò này không, làm ơn đọc kỹ nghen... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Ông Nguyễn Tôn Hiệt hỏi tôi “muốn cái đất nước Việt Nam hiện nay bị cướp như thế nào và ai cướp?” Ái chà, thưa ông, hiện nay tôi không còn đất nước nào nữa, lí do là nó đã bị Vi Xi cướp sống kể từ cuối tháng Tư 1975. Trên mảnh đất này tôi thực sự là một kẻ người lưu vong... (...)
 
14.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Xin bạn Vương Thuý Kiều làm ơn giải thích rõ giùm điều này: Bạn muốn cái đất nước Việt Nam hiện nay bị cướp như thế nào và ai cướp? Tôi nghĩ có lẽ bạn mong cho đất nước này được giành lại. Chứ lẽ nào bạn mong đất nước này bị cướp mất thêm một lần nữa?... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Xin đề nghị tất cả người Việt Nam chúng ta dùng chữ “China” để chỉ nước láng giềng phương Bắc. Chữ “Trung quốc” có hàm ý “nước ở trung tâm” vốn là của bọn bá quyền Ðại Hán, xem khinh tất cả các nước khác trên thế giới đều chỉ là những nước phụ thuộc bao chung quanh “nước chính giữa” mà thôi!... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Ái dà, việc nghĩa thì cứ phải làm, không nên chỉ vì có người nói nặng nhẹ lại bỏ cuộc. Còn chuyện người ta phê bình, nếu đúng thì xin lỗi phục thiện, nếu sai thì tranh luận phản đối. Sao lại lấy lý do đoàn kết mà khuyên người ta đừng nói, hay là chụp mũ người ta là Hán gian hở trời... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Dạ thưa, đó là họ đang nhận ơn huệ từ nhà nước, để đi dự “hội thảo” bàn về những vấn đề cao siêu của xã hội, sau đó họ xuống Cần Giờ du hí. Nghe nói sau khi đọc thơ, họ còn chơi các trò... nhảy lò cò (?), kéo co... và thức xem cúp bóng đá C1 và... nhậu... (...)
 
13.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Nếu Trung Quốc mà vớ được mấy “lời vàng” của NMT và “ý ngọc” của Nguyễn Chí Vịnh, họ sẽ mừng rỡ khôn xiết: Các anh tuyên bố chủ quyền nhưng các anh không có quyền tài phán. Các anh không có quyền tổ chức tour du lịch ra Trường Sa. Các anh không có quyền thăm dò và khai thác dầu khí... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Có chăng tôi “chỉ mang lại tác động không tốt”, “chỉ gây chia rẽ và làm nản lòng người thôi”, và có thể gây thương tổn cho “những nhân tố tích cực nhất trong giai đoạn hiện tại trong” phong trào ái quốc & vệ quốc như chị Bùi Thị Lài đã có tình thương mến thương nhắn nhủ thì tôi xin ghi nhận, song cái dàn loa Tuyên Huấn quốc nội gần suốt một thế kỷ nay... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Giờ tôi thì chỉ (ngây thơ) mong thấy đến lượt quân cướp bị cướp, đơn giản vậy thôi, chàng Hsim và nàng Lài đáng mến ạ... (...)
 
12.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Bây giờ thì tôi tin chắc cô Thúy Kiều họ Vương chính thị là người Trung Quốc: cô ấy đã loại Monsieur Menras ra khỏi đoàn người biểu tình chống nước Đại hán phương Bắc của cô ta mà không cần tới dùi cui mã tấu... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Có chuyện này nè, Lài nghĩ bài “Ông André Menras đáng mến ơi!” của Vương Thúy Kiều chỉ mang lại tác động không tốt khi có dụng ý khơi lại những chuyện xa xưa để khích bác, giễu cợt ông André Menras. Theo Lài thì kiểu giễu này không “duyên” chút nào... (...)
 
11.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Bức ảnh này xuất hiện nhiều nơi trên internet. Không thấy ghi tác giả là ai. Bức ảnh mang rất nhiều ý nghĩa... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Anh sẽ làm gì khi mặt trời vừa mọc? / Em sẽ làm gì khi bóng đêm vừa tan? / Chúng ta sẽ làm gì khi ngày mai vừa đến? / Trên những con đường kia ta sẽ phải làm gì? // Ta sẽ phải làm gì đây / Trước hàng rào dây thép / Trước dùi cui súng ống chập chùng / Trước những bóng ma đang canh gác khắp nẻo đường / Ta sẽ phải làm gì khi nỗi cô đơn đang réo gọi / Hàng triệu nỗi cô đơn đang lũ lượt xuống đường... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Đọc qua bài “Nguyễn Chí Vịnh là người Trung Quốc?”, tôi không khỏi cảm thấy tác giả là người cưỡng từ đoạt lý để bẻ cong các phát biểu của ông Vịnh. Tôi cũng xin đi theo bài trả lời của ông Vịnh để phân tích lại vấn đề... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Ôi ông André Menras, ngày xưa giá như không có những trí thức hào hiệp nhưng ngây thơ như ông ủng hộ Vi-Xi chống lại VNCH thì có lẽ Hà Nội chưa dễ gì xâm lược miền Nam của chúng tôi, và đến giờ họ đã thành Bình Nhưỡng văn minh dân chủ gấp triệu lần Sài Gòn (mà cùng lắm cũng chỉ lạc hậu nô lệ cỡ Seoul hôm nay), thì chẳng phải tốt hơn cho cả hai bên sao?... (...)
 
10.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Thế nhưng cả nước với mấy trăm tờ báo, Hà Nội và Sài Gòn có toà soạn của nhiều báo có đông bạn đọc, với cả trăm phóng viên lại không có bài tường thuật nào. Riêng Thông tấn xã Việt Nam chỉ có một bản tin ngắn cho rằng các tin quốc tế về biểu tình là sai sự thật. Đọc bản tin 270 chữ của cơ quan truyền thông nhà nước Việt Nam tôi tưởng đang đọc tin từ một nước lạ nào... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Có lúc cứ tưởng chúng ta đang sống vào / thời Lê Chiêu Thống. Yêu nước sao lại là / cái tội? // Vì sao / tôi không thể yêu nước công khai? / bạn không thể yêu nước công khai? / anh không thể yêu nước công khai? / chị không thể yêu nước công khai? / em không thể yêu nước công khai?... (...)
 
09.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Báo Tuần Việt Nam thường được xem là báo của giới trí thức ở Việt Nam, thế nhưng, qua những gì báo ấy đã hành xử đối với bài viết của André Menras Hồ Cương Quyết, chúng ta có thể thấy rõ ràng báo ấy cũng chỉ là một loại tay sai rẻ tiền, phản trí thức... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Làm sao có thể trông mong vào sự ủng hộ của công luận thế giới nếu ta cấm đoán chính nhân dân ta lên tiếng? Phản ứng ngoại giao tất nhiên là cần thiết, nhưng không đủ để tranh thủ được sự đoàn kết quốc tế mà Việt Nam rất cần trong lúc này. Làm sao mà những người đã từng dựa vào sức mạnh của nhân dân để giải phóng và thống nhất đất nước, ngày nay lại có thể cản ngăn quyền thông tin và hành động của nhân dân?... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Tóm lại, những gì Nguyễn Chí Vịnh phát biểu làm người đọc ngơ ngác vì nhiều lúc người đọc tưởng ông ta là hoá thân của bà Khương Du, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Đấu tranh với kẻ thù đâu chỉ phải chờ đợi và nghe theo lời bảo ban của Nhà nước? Nhân dân đã chờ đợi và thất vọng . Nhân dân phải có tiếng nói của mình, phải có lực lượng của mình, có cách biểu hiện của mình. Giáo điều hóa tư tưởng Xã Hội Chủ Nghĩa đưa đến hệ quả tất yếu là Giáo hội hóa Đảng Cộng sản. Đừng loay hoay bảo vệ thuyền mà coi thường con nước... (...)
 
08.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Người ta bảo giới lãnh đạo sẽ đàm phán hay mặc cả với Trung Quốc hầu giải quyết mâu thuẫn một cách hòa bình. Nhưng họ sẽ sử dụng vũ khí gì để đàm phán? Trong mọi thứ vũ khí mà người ta có thể sử dụng được trong những trường hợp như thế, từ kinh tế đến quốc phòng và hậu thuẫn quốc tế, Việt Nam đều ở thế yếu. Cực kỳ yếu. Chỉ có một vũ khí duy nhất thì người ta lại không dám sử dụng: lòng dân... (...)
 
07.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Lê Đức Anh bảo “Phải cố gắng tối đa để không xảy ra xung đột vũ trang. Trừ trường hợp mất chủ quyền, phải bảo vệ.” Lạ quá. Khi đang bị đe doạ chủ quyền, thì sợ “xung đột vũ trang”. Chờ đến khi mất chủ quyền rồi, thì còn “bảo vệ” cái gì? Nếu bảo vệ chủ quyền thì phải bảo vệ từ đầu, còn khi “chủ quyền” đã mất rồi thì phải chiến đấu để giành lại, lấy lại, chứ còn gì nữa mà “bảo vệ”?... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... nhằm nhò chi nắng nóng 40° / trái tim yêu nước - dung nham núi lửa / anh thanh niên, có lẽ một sinh viên / áo phông biểu ngữ đứng yên / trước những rào ngăn dinh thái thú... | anh là ai / người chạy chợ qua ngày? / chiếc xế nổ tả tơi theo năm tháng / chợt chung đường nhau sáng hôm nay / tà tà ngay, cùng vung lên nắm tay / đả đảo bọn ngoại xâm khốn nạn... (...)
 
06.06.2011
Lời ngỏ cho những người xuống đường ngày 5/6/2011  -  Tuấn Khanh [CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Như một công dân vẫn theo dõi thời sự đất nước, tôi xin bày tỏ sự cảm mến và chia sẻ với những ai đã xuống đường ngày 5 tháng 6 năm 2011. Và tôi cũng dành sự trọng thị cho tất cả những ai có quan điểm riêng là không nên đi biểu tình, theo biểu tình là phản động... Đó là quan điểm của các bạn, nó phải được nhìn nhận như một dữ liệu có thật của thời cuộc trên đất nước này. Và nó cũng giúp tôi nhìn nhận rõ ai là bạn, ai không là bạn từ ngày hôm nay... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Tôi thật nể phục một anh trung niên người miền Trung khi anh ta đặt câu hỏi cho những anh công an: “Nếu chiến tranh xảy ra, ai sẽ là người cầm súng đánh kẻ thù? Chúng tôi hay các anh? Để bảo vệ ai? Bảo vệ con tôi, và con của các anh nữa!”... (...)
 
05.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Mặc dù vô số các trang blogs và webs dồn dập đưa tin, hình ảnh và video về cuộc biểu tình rầm rộ của những người Việt Nam yêu nước ngày 05.06.2011 tại Sài Gòn và Hà Nội, báo chí của Đảng và Nhà Nước lại lên tiếng phủ nhận sự kiện này. Tại sao báo chí của Đảng và Nhà Nước lại phải làm như thế?... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Một cuộc tuần hành rầm rộ lôi kéo theo những người đi đường. Họ đi một vòng qua đường Lê Duẩn – Pasteur trở lại Nguyễn Thị Minh Khai trước Lãnh sự quán Trung Quốc... Lúc này số người tham dự đã lên tới trên 1000 người. Khí thế hừng hực. Một cô bạn trẻ nói với tôi: “Sau hôm nay, nếu có bị bắt thì cũng rất đáng để trả giá”... (...)
 
04.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... NGĂN CHẶN NHÂN DÂN BIỂU THỊ LÒNG YÊU NƯỚC LÀ BÁN NƯỚC... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Công An và trường Đại Học ra sức ngăn chặn và đe doạ sinh viên, không cho sinh viên tham gia biểu tình ngày 5 tháng 6 năm 2011 phản đối Trung Quốc trong việc tranh chấp Biển Đông... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Hành động nhắc nhở kiêm thăm dò “quá đà” của Bắc Kinh vừa rồi đã khiến giới lãnh đạo tại Hà Nội nhận thấy họ phải đưa ra một phản ứng “quá đà” tương thích. Không làm thế thì, làn sóng “dân tộc chủ nghĩa” hiện tại sẽ bùng cháy và những bù nhìn chỉ biết có dâng nộp và triều cống có thể nào giữ được chỗ đứng hay cái đầu trên cần cổ? Chính vì thế họ mới tạm quên khẩu hiệu “Láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện” để ầm ĩ phản đối, như là những dao động chung quanh “vị trí điều hoà”... (...)
 
02.06.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Theo hội đồng bầu cử trung ương, đa số các tỉnh, thành phố trong cả nước đã đạt trên 90% cử tri đi bầu cử... Chẳng hiểu khi họp quốc hội có BAO NHIÊU PHẦN TRĂM đại biểu lên tiếng phản đối tàu Trung Quốc đã vi phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam???? (...)
 
31.05.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Lúc 8 giờ ngày 5.6.2011 tại góc Nguyễn Thị Minh Khai và Phạm Ngọc Thạch... (...)
 
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... lên tiếng / đã đến lúc trong ngoài phải lên tiếng / đã đến lúc ăn miếng trả miếng / đâu Nguyễn Trãi với Bình Ngô Đại Cáo / đâu Hưng Đạo Vương với Hịch Tướng Sỹ hào hùng // xin đừng làm anh hèn... (...)
 
29.05.2011
[CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ] ... Trong vụ tàu Trung Quốc ngạo mạn xâm phạm lãnh hải Việt Nam, những người công nhân trẻ tuổi này có thái độ dứt khoát, không sợ hãi điều gì. Họ đơn giản là người Việt Nam... (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021