tin & thư | chuyên đề | tác phẩm mới | tác phẩm của tháng | đối thoại | tác giả | gửi bài | góp ý |
sinh hoạt
đối thoại
XYZ
Luận Anh hùng & Anh hèn [2]  [đối thoại]
 
Thiết nghĩ, không nên chỉ trích giáo sư Ngô Bảo Châu quá nhiều và gay gắt như một số bài viết trên diễn đàn này và những diễn đàn khác, làm như ông giáo Ngô có lỗi trong việc tiến sĩ Vũ bị 7 năm tù. Thế là không công bằng. Tự dưng lại trút giận lên đầu một người giỏi môn Toán là sao? Trong khi những kẻ giập vùi hoa lá trước nhà họ Cù, những kẻ tống ông Vũ vào tù một cách phi lý, vô luật; những quốc gia văn minh lịch sự chỉ tỏ ý “quan ngại” về vụ án Cù Huy Hà Vũ rồi lại tuyên bố Việt Nam có tiến bộ về nhiều mặt, là thị trường hấp dẫn... thì chẳng hề hấn gì.
 
Nhân giáo sư Ngô Bảo Châu nhắc đến Hector, Turnus, Kinh Kha là những vị anh hùng không hề sợ hãi khi phải đối mặt với số phận của mình, xin được “luận” tiếp về Anh hùng & Anh hèn, là để không khí bớt nặng, chứ không dám đôi co với ai cả.
 

Hoàng tử Hector, con trai vua Priam trong cuộc chiến bảo vệ thành Troia, nếu đúng như trong trường ca Iliad của Homer thì cũng thường thôi. Khi Achilles đến chân thành khiêu chiến, Hector đã suy tính đến nát nước, nghĩ cả đến cách rước Achilles vào thành “đem hết của cải trong thành bang xinh đẹp này chia đôi” cho quân giặc. Rồi sau xét thấy mọi cách Achilles đều không chịu, nên đành miễn cưỡng xuất thành nghênh chiến. Nhưng khi Achilles xuất hiện với tư thế dũng mãnh như vị thần Chiến tranh (Ares), thì “Hector run lên cầm cập. Không dám đứng đấy đợi Achilles, chàng rời cổng thành kinh hoàng bỏ chạy...” (nguyên văn Iliad). Thành Troia chắc là khá rộng, chu vi nhiều kilometre, vậy mà Hector đã vắt chân lên cổ chạy quanh đến 3 vòng, thậm chí còn cố chạy sát chân thành với hy vọng quân nhà sẽ bắn tên phóng lao xuống hỗ trợ, khiến Achilles đã phải tìm cách lùa Hector giạt ra ngoài cánh đồng như con chim ưng dễ dàng đuổi theo một con bồ câu hoảng sợ... như con chó đuổi con nai con ra khỏi hang (nguyên văn Iliad). Đến khi nữ thần Athena - người quan sát trận đấu, sốt ruột quá, bèn hóa thành chú em ruột của Hector khích chàng rằng, chạy nữa sẽ mất thể diện, Hector mới chịu dừng lại giao đấu và bị Achilles giết. Giá như Hector đừng bỏ chạy, dành sức cho cuộc đấu thì chưa chắc chàng ta đã “hy sinh” để được hậu thế phong anh hùng.

Nếu ai đó xem bộ phim Troy của đạo diễn Wolfgang Petersen tài năng cùng với dàn diễn viên hùng hậu Brad Pitt, Eric Bana, Orlando Bloom, Brian Cox, Sean Bean, Julie Christie, Rose Byrne... sẽ thấy những người làm phim đã cố gắng sửa chữa hình ảnh cho Hector, không để hai diễn viên Brad Pitt và Eric Bana chơi trò đuổi bắt dài hơi như nguyên tác, mà Hector ra ngoài thành là giao đấu với Achilles luôn (có thể do quay cảnh đuổi nhau sẽ phải đặt đường ray quá dài chăng?).

Nhân vật Odisseus được nhắc đến nhiều trong Iliad với những trách vụ luôn hoàn thành tốt. Vị này, khi chiến tranh kết thúc đã làm được nhiều kỳ công trong chuyến hải hành hồi hương, nhưng Địa Trung Hải không kỳ vĩ và nhiều bất trắc như Đại Tây dương hay Thái Bình dương trong những cuộc thám hiểm của Christopher Colombus và Ferdinand Magellan sau này. Odisseus chỉ là người lắm mưu mẹo, được gọi là “Odisseus trí xảo”. Dùng các mẹo vặt và giả dối để đạt mục đích, không thể coi là anh hùng.

Xưa có truyền tụng một bài thơ Đường luật, nói về Anh hùng, có những câu: Xét ra Tôi, Bác cũng Anh hùng / Cũng bậc mày râu cũng kiếm cung / Bác đưa một nước qua nô lệ / Tôi dẫn năm châu đến đại đồng... Có người bảo đó là thơ của cụ Hồ viết khi thăm đền thờ Hưng Đạo Vương. Thoạt nghe thấy khó tin, nhưng đọc kỹ “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch” thì...

Vậy trong Iliad, tác phẩm thuộc hàng “đệ nhất kim cổ anh hùng ca” có ai là anh hùng thực sự?

Paris ư? Chuyện mê gái của vị hoàng tử này làm tan nát thành bang của mình không có vẻ là một hành động anh hùng ( hy sinh tất cả cho cái Đẹp chăng?) Khi ra trận, Paris bị Melenaus đánh cho te tua (áo mão rách toạc) rồi bị túm đầu lôi đi xềnh xệch trước ba quân, may nhờ quai mũ đứt, Melenaus chỉ còn tóm được cái mũ bảo hiểm; quân Troia liều chết xông ra cứu được hoàng tử của họ về.

Hay là sau này Paris giết được vị anh hùng Achilles thì cũng được phong anh hùng?

Xưa, cụ Hồ phong tướng cho ông Giáp với lý, đại ý: Thắng được cấp nào thì ít ra cũng phải làm được cấp đó. Ông Giáp không qua học viện quân sự nào, nhưng trong chiến dịch Hoà Bình, Biên giới gì đó, quân Việt Minh của ông đã thắng quân Pháp do tướng De Tassigny cầm đầu. Rồi ông tướng Tây ấy bị bệnh ỉa chảy, chết.

Paris giết được Achilles là do rình bắn lén vào tử huyệt gót chân của vị này. Chả anh hùng tẹo nào. Mà ngay cả Achilles liệu có phải là anh hùng?

Achilles theo đi đánh thành Troia là do lời hứa sẽ được chia 7 cái giá để những bình đựng rượu (chả quý hóa gì thứ này); 10 ta-lăng vàng (tiền thời đó, tôi tra cứu tính toán mãi chỉ thấy tương đương với 6.054$ bây giờ, giá bèo quá!); cùng với 20 cái chảo, chắc là chảo bằng đồng, vì đó là thời đồ đồng mà, (cứ cho là được hẳn 20 cái chảo inox có lớp chống dính thì cũng chả anh hùng tý nào). Với 12 con ngựa (sẽ tốn phí về giám mã, thú y, phiền phức). Và 7 người đàn bà rất mực khéo tay ( không thấy nói là rất đẹp). Khi giết được Hector vì thù riêng, Achilles đã hành hạ xác kẻ thù suốt 12 ngày; sau, cha của Hector phải đem tiền đến xin chuộc về, khiến cho không riêng gì người thường mà cả thần linh cũng phát ghét, cho Paris bắn trúng gót chân, chết. Achilles thế là Anh hèn!

Còn Kinh Kha, xin để kỳ sau

 

(còn tiếp)

 

 

------------------

Bài liên quan:

15.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... “Miếng da cừu” giúp anh chàng họ Ngô thoả mãn tất cả những gì anh mơ ước nhưng bù lại, nó sẽ nhỏ dần đi, và tương ứng với việc “linh hồn tươi đẹp” của anh sẽ “ngắn” dần đi... (...)
 
14.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Vụ án Cù Huy Hà Vũ, màn tạm kéo xuống, để lại một loạt vỹ thanh kỳ dị mà kỳ dị nhất có lẽ là khởi đi từ lời tuyên bố rất nặng chất “Bố Già, khệnh khạng”, phách lối, lên gân và phủ nhận người khác (ở đây là ông Cù Huy Hà Vũ), của một nhà Toán Học Lý Thuyết lừng lẫy, GS Ngô Bảo Châu... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Tiếng nói của một nhà khoa học xuất sắc bao giờ cũng gây ảnh hưởng cho nên anh ta phải hết sức cẩn trọng khi phát ngôn. Nếu anh ta cảm thấy sợ hãi thì tốt nhất anh ta nên giữ im lặng, thay vì anh ta nói mơ hồ, tròng tréo, nước đôi. Còn khi một nhà khoa học xuất sắc mà lại sẵn sàng nói theo ý muốn của chế độ để mưu cầu đặc quyền đặc lợi thì anh ta đã trở thành một kẻ làm đĩ chính trị mất rồi... (...)
 
13.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... ... Ông Ngô Bảo Châu là một nhà khoa học xuất sắc / nên ông ta có thể trông gà hoá cuốc. // Ông Ngô Bảo Châu là một nhà khoa học xuất sắc / nên ông ta có thể nhìn độc tài thấy tự do. // Ông Ngô Bảo Châu là một nhà khoa học xuất sắc / nên ông ta có thể ngửi mùi cộng sản ra mùi dân chủ... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Ông Ngô Bảo Châu là một nhân vật nổi tiếng. Lời nói của một người có tiếng tăm có ảnh hướng nếu không rất to thì cũng không quá nhỏ. Ông Ngô Bảo Châu là một nhà khoa học/toán học nhưng ông ta đã không đứng bên ngoài/bên trên chính trị, mà đã nhảy vào/nhảy ra tự viết một bài về một vấn đề nóng bỏng để phê bình/chỉ trích một cá nhân đang bị giam cầm... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Cái chế độ — những “ông chủ” của “bầy cẩu thả” suốt ngày ra rả là chế độ “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ” — phải chăng tồn tại được, phần lớn là do “những con cẩu thả” này bảo vệ?! Vậy thì, mình xin hỏi, khi phát biểu rằng: “Không thể lấy sự cẩu thả... làm phương pháp bảo vệ chế độ”, giáo sư toán học họ Ngô có “đánh lạc hướng” độc giả không?... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Về vụ luật sư Cù Huy Hà Vũ, giáo sư họ Ngô có những phát biểu “cẩn [bảo] trọng” là do ông nghĩ thế, thấy cần nói thế thì nói thế; sao lại muốn ông phải nghĩ và nói như các vị, rồi lại còn chẻ câu bẻ chữ của ông? Thì cũng như các ông Nguyễn Hữu Liêm, Đỗ Kh, Nguyễn Cao Kỳ,... đấy; hằng ngày hít thở không khí văn minh, dân chủ, chẳng phải tự kiểm duyệt, chẳng bị theo dõi, nhắc nhở gì, vậy mà vẫn viết, nói những điều khiến người ta chỉ lướt qua đã thấy ngay các ông ấy yêu tổ quốc Việt Nam XHCN đến nhường nào... (...)
 
12.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Những phát biểu của giáo sư Ngô Bảo Châu không có tính cách bao trùm lên tất cả, nghĩa là ông chỉ nói một mặt nào đó của sự việc nhưng những điều ông nói không sai. Những mặt còn lại chúng ta phải tự tính toán, loại suy ra… nói chung, phải tự hiểu ngầm... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Đọc bài của ông Đào Hiếu phê bình Ngô Bảo Châu, tôi cảm thấy một cái mùi gì quen quen, thum thủm. À đúng rồi, đó là mùi của câu: “Yêu nước tức là yêu chủ nghĩa xã hội”. Có điều, nó đã biến thành “Yêu nước tức là yêu Cù Huy Hà Vũ”. Hèn chi, ngửi thấy liền... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Đọc các bài đối thoại gần đây Sương bé bự tui rất dzui nên ôm bụng bự (không phải bầu tâm sự kỷ niệm của chàng đâu nhe) cười hehehe, hihihi. Nhưng thương các tác giả thì bé tui chỉ thương “một” mà thương cái ông toán tài thì bé này thương tới “mười”... (...)
 
11.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Thực sự khi mới đọc những lời “bình luận” của ông Ngô Bào Châu tôi cũng muốn bỏ qua cho ông ta và tôi đã đi tản bộ ngoài bờ sông để quên đi những điều nhảm nhí, nhưng có một cái gì đó, đúng ra là có một cái mùi gì đó nó cứ phảng phất trong không khí, ban đầu tôi tưởng đó là thứ mùi do nước thải từ cái xóm nhà bên kia sông chảy xuống sông... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Tôi không thấy Ngô Bảo Châu “ngây thơ về mặt chính trị” chút xíu nào hết. Một người ngây thơ chính trị thì nghĩ sao nói vậy chớ không có cái khéo léo lòng vòng, lấp la lấp lửng như trong bài viết của ông Châu. Ông Châu đặc biệt có tài “thôi xao” chữ nghĩa. Ông dùng cái tài này phải nói là cực khéo trong bài viết... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Theo tôi, anh Châu đã đứng trên góc độ quan sát của một người tham dự phiên tòa chỉ chứng kiến những xử sự/điều hành của quan tòa mà không để ý đến những lý do/động cơ/mục đích ẩn đằng sau những hành xử đó của quan tòa... (...)
 
10.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Trong đoạn video phát trên truyền hình Hà Nội khi những người công an vội vã đưa ông Vũ, tay bị còng, ra xe sau khi phiên toà kết thúc, tôi còn thấy ông Vũ mỉm cười. Những vụ xử án kiểu cóc nhái, chuột túi như thế này diễn ra liên miên tại Việt Nam thường làm tôi tủi hổ. Vậy mà phiên toà kangaroo lần này lại khiến tôi cảm thấy tự hào, vì Việt Nam vẫn còn những người như ông Cù Huy Hà Vũ. Như thế có nghĩa là đất nước này sẽ có ngày được hưởng Dân Chủ - Tự Do thực sự. Phiên toà xử tiến sĩ luật khoa Cù Huy Hà Vũ dường như đã cho thấy cái ngày đó đang tới gần. “Những con sói sẽ ngừng hú và sẽ chỉ còn tiếng hát của vầng trăng”... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Về việc so sánh ông Cù Huy Hà Vũ với nhân vật Kinh Kha, tôi thấy giáo sư không nên cao đạo khuyên nhủ tôi hay độc giả ở đây về những cái gọi là ẩn ý và biểu tượng. Xin thưa, bất kỳ kẻ có đôi chút chữ nghĩa đều thấy trong sự so sánh lệch lạc này ẩn chứa không ít xúc xiểm. Một đằng là kẻ trí, trong tinh thần đấu tranh bất bạo lực. Một đằng là võ biền, chém giết có từ trong máu, thế nên cái chết là kết quả tất yếu... (...)
 
09.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Và, ông giáo sư họ Ngô có biết: nếu ngày xưa “dân gian” nước Việt ta có câu thành ngữ “bụng bảo dạ” để chỉ sự tự suy nghĩ và “nghiền ngẫm cho mình”, thì ngày nay, sau khi đọc những gì ông phát biểu, “thiên hạ” đã kháo ầm với nhau câu thành ngữ mới là “ngô bảo nghê” để chỉ cái sự “ăn nói ngô nghê” rồi đấy!... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Thưa ông Nguyễn Tường An, cám ơn ông đã vẽ giùm chân dung cho tôi, tuy nhiên vẫn còn những nét chưa được khách quan lắm... (...)
 
08.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Thứ công lý ấy đáng để anh nhổ toẹt vào mặt chúng, đáng để thế giới gọi là man rợ. Trên bãi bùn sình của thứ công lý thối tha nhầy nhụa ruồi bu kiến đậu ấy, bản án của anh đã nhú lên những búp sen, những nụ lài. Chỉ chờ giờ để nở... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Giáo sư cũng muốn làm một hành động gì đó để đánh bóng lại cái tên tuổi của mình đã phần nào bị hoen xỉn. Nhưng viết thế nào để vừa khen Cù Huy Hà Vũ (ra vẻ mình cũng là trí thức am hiểu và chính trực) nhưng cũng không được mất lòng đồng chí Nguyễn Tấn Dũng (là người vừa tặng nhà tặng chức cho mình)? Và kết quả là bài viết «Về sự sợ hãi»... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Sau khi đọc bài “Về sự sợ hãi” của giáo sư Ngô Bảo Châu, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng rất kết câu này: “không thể lấy sự cẩu thả và sự sợ hãi làm phương pháp bảo vệ chế độ”. Thủ tướng cũng hoàn toàn nhất trí với giáo sư NBC về việc “chuyển ông chánh án sang công tác khác, phù hợp hơn”... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Chúng ta đã “biết tỏng” cái “nước CHXHCN Việt Nam” là như thế nào rồi! “Nói mãi” mà làm gì, “khổ lắm”, phải không các bạn?! Đó là chẳng qua mình “dài dòng” như thế là muốn nói lên cái ý “mạt vận” của những “thằng cha” và “thằng con” của “nhà cu nặng cụ Ồ” đó thôi!... (...)
 
06.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Không phải cái gọi là dân chủ nào cũng hội đủ các đặc điểm nêu trên. Bởi vậy, trên thế giới mới có dân chủ thật và dân chủ giả (pseudodemocracy). Dưới các nền dân chủ giả, dân chúng cũng được phát phiếu đi bầu. Nhưng họ chỉ được bầu những người đã được ai đó lựa chọn sẵn. Và họ hoàn toàn không kiểm soát được hai điều mà, trên nguyên tắc, họ cần và có quyền kiểm soát: ... (...)
 
03.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Đưa Cù Huy Hà Vũ ra xét xử, bất cứ lời phát biểu nào tại tòa, từ phía công tố đến phía biện hộ, đều làm nổi bật lên tính chất thiếu dân chủ và khát vọng tự do ở Việt Nam: Chúng trở thành những lời buộc tội chế độ. Hãy tưởng tượng cảnh Cù Huy Hà Vũ và các luật sư của ông biện hộ cho lập trường đòi cắt bỏ điều 4 trong Hiến Pháp Việt Nam. Họ sẽ nói gì? Bất kể lý lẽ của họ như thế nào, một quan điểm như thế, khi được phát biểu công khai, cũng trở thành một đe dọa hãi hùng cho chính quyền... (...)
 
02.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Tôi vẫn tin rằng Nguyễn Tiến Trung, Lê Công Định là những anh hùng. Và dù kết quả cuối cùng ra sao, Cù Huy Hà Vũ vẫn là một anh hùng... Và hy vọng tài năng của họ sẽ góp phần dựng lại nước Việt Nam thời hậu Cộng sản... (...)
 
01.04.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Chỉ còn hai ngày ngắn ngủi nữa vụ án quan trọng này, nếu không có gì thay đổi vào phút chót, sẽ được đem ra xét xử. Với tất cả lòng tôn trọng ông Hà Vũ cùng các thành viên quả cảm của đại gia đình ông, tôi thật tình chưa muốn thưa chuyện lại với bạn đọc Xyz vào thời điểm này... (...)
 
31.03.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Trước khi là một anh hùng hay một anh hèn, họ (cũng như tất cả chúng ta) cũng (chỉ) là một con người. Tôi đã và sẽ còn yêu quí tất cả các anh chị ấy, dù có xẩy ra như thế nào... (...)
 
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Qua hai vị, tôi mong tiếng nói của tôi đến được Cù Huy Hà Vũ, cầu mong được thấy ở ông trước toà (!) một thái độ điềm tĩnh nhưng bất khuất của một ngươi đang truy cầu công lý cho dân tộc, một thái độ “dũng mãnh như những con sư tử đang cười vang, bước tới, đi lên trong ánh hoàng hôn đỏ rực thiêu cháy làm tán tác hết những loài diều quạ của đất nước...” (...)
 
25.03.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Được hỏi tại sao, thì mấy chả trả lời rằng những hoa ấy trông “phản cảm” lắm! Được hỏi thêm, việc đặt hoa tặng như thế có gì không hợp pháp, thì vẫn mấy chú lính “tam phủ” ấy vênh váo nói rằng “Nhân dân phản ảnh như vậy thì chúng tôi làm. Nhân dân còn tín nhiệm thì chúng tôi còn làm...” (...)
 
24.03.2011
[NHÂN QUYỀN & NGỤC TÙ] ... Thành Hồ phố lặng im hơi / Đường khuya khách mỏi lê đôi gót sầu / Bịt bùng thép lưới giăng mau / Anh toan yên ngủ họ chầu chực vây / Lòng anh thẳng tựa cây ngay / Trăm cơn ác mộng về quây gầm giường / Mà anh vẫn cứ bình thường / Ngoài kia súng ống còng đương sắp chờ... (...)
 
20.01.2010
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Nghe tin quân Nguyên vượt qua biên giới tấn công Việt Nam, chiếm hết đảo này sang đảo khác, lòng Hoài văn hầu Trần Quốc Toản nóng như lửa đốt. Khi biết tin vua triệu tập cuộc hội nghị ở Bình Than, chưa kịp ăn uống gì cả, Trần Quốc Toản chụp lấy trái cam trên bàn rồi nhảy lên ngựa phóng như bay đến dự... (...)
 
[VĂN CHƯƠNG & CUỘC SỐNG] ... Sau khi bài thơ “Tôi biết ơn những người vấp ngã” của nhà thơ Nguyễn Tôn Hiệt được nhà phê bình văn học Nguyễn Hưng Quốc giới thiệu trên blog của Đài VOA, rất nhiều trang web đã tiếp ứng và phổ biến rộng rãi... Đồng thời có một số độc giả đã viết những vần thơ cảm tác, và đặc biệt, nhạc sĩ Trần Chí Phúc ở San Jose, California, đã phổ soạn bài thơ này thành ca khúc... (...)
 
02.01.2010
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Tôi thích nhất là thái độ của nhà thơ Nguyễn Tôn Hiệt. Trong bài “Tôi biết ơn những người vấp ngã”, ông đưa ra một cái nhìn nhân hậu và nhân bản, bày tỏ sự trân trọng đối với những người từng dũng cảm lên tiếng chống lại tội ác ngay cả những khi họ bị vấp ngã... (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021