thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những suy tưởng rối bù [kỳ VII]
(Diễm Châu dịch)

 

Đôi khi phải nín thinh để cho người ta nghe thấy mình.

 

*

 

Tôi tin ở ai ư? Ở Chúa, nếu có Chúa.

 

*

 

Cái công khám phá ra châu Mỹ

lại không về người Mỹ.

Thật đáng xấu hổ!

 

*

 

Thằng quỷ sẽ ra sao

khi nó không còn tin ở Chúa?

 

*

 

Làm sao gió biết mình phải thổi hướng nào?

 

*

 

Chìa khóa (Bí quyết) của tình thế thường nằm

trong ổ khóa của người láng giềng.

 

*

 

Cẩn thận đừng rơi xuống dưới vòng bánh xe

quay số của ai đó.

 

*

 

Y đã phạm tội sát nhân: y đã giết một người!

Con người ở trong y.

 

*

 

Đối với một bậc chính nhân, quân tử thì cả đến cái chết của mình

cũng không phải là một lời bào chữa!

 

*

 

Kẻ là thiên tài mà không biết mình là thiên tài

hẳn chẳng phải là thiên tài.

 

*

 

Cũng cần phải có những trung tâm giải độc

cho những người say hạnh phúc.

 

*

 

Sự kiện y đã chết không chứng tỏ rằng y đã sống.

 

*

 

Phép phối cảnh, ôi tuyệt diệu biết bao:

được thấy những kẻ thù của mình nhỏ bé đến thế!

 

*

 

Hãy bước vào bản thân mi đừng gõ cửa!

 

*

 

Đừng bước theo những lối sáo mòn,

các người có thể trượt té.

 

*

 

Và nếu như chúng ta chẳng là gì hơn là kỷ niệm

của một ai đó?

 

*

 

Những kẻ-đi-chân-không cho mình được phái đi trên những bông hồng.

 

*

 

"E pur si mueve!",*

giận dữ, người lý hình kêu lên sau khi hành quyết.

---------------------------------------------------------

(* "Thế tuy nhiên nó vẫn quay!")

 

*

 

Thường hơn cả, lối ra cũng nằm ngay ở lối vô.

 

*

 

Cả tiếng nói của lương tâm nữa cũng chịu

những đổi dời.

 

 

[còn tiếp nhiều kỳ]

 

Đã đăng:

Những suy tưởng rối bù [kỳ I]

Những suy tưởng rối bù [kỳ II]

Những suy tưởng rối bù [kỳ III]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ V]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VI]

 

----------------------------

Ghi chú của người dịch:

STANISŁAW JERZY LEC [đọc như Letz] là một nhà thơ Ba-lan, tác giả khoảng hai ngàn câu "cách ngôn". Ông sinh năm 1909 tại Lwów, ở Galicie, trong một gia đình Do-thái. Sau khi học luật và ngữ ngôn học Ba-lan, ông khởi nghiệp nhà báo và nhà thơ ở Vac-xa-va. Bị bắt nhốt trong trại tập trung của Đức quốc xã từ 1941 tới 1943, ông đã vượt thoát và gia nhập hàng ngũ quân kháng chiến.

Từ 1946 tới 1950, ông làm tùy viên báo chí cho Phái bộ chính trị Ba-lan ở Vienne. Và bắt đầu viết những câu “cách ngôn”.

Những câu “cách ngôn” này xuất hiện từ 1954 trên các tạp chí văn nghệ Ba-lan và, vào năm 1957, dưới hình thức ‘xã luận’, hết sức thành công cả ở trong lẫn ngoài nước, đặc biệt là ở Đức. Trong bản Pháp văn, người ta đã có nhận xét về những câu ấy như ".. sự cô đọng có tính cách xói mòn cao độ, chống lại sự man dã đen và đỏ của thời đại, chống lại sự tầm thường quá ồn ào của những kẻ tiếm đoạt quyền bính và ngôn ngữ, chống lại sự hèn nhát và ích kỷ chung của con người..."

Stanisław Jerzy Lec mất năm 1966.

 

Bản dịch dựa theo bản Pháp văn của André và Zofia Kozimor, do nhà xuất bản NOIR SUR BLANC in tại Lausanne vào tháng 10-1991, với nhiều minh họa của Roland Topor và lời đề tựa của Claude Roy.


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021