thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Hát nơi cửa sóng
 

1. Ký ức

 
Đếm không hết xác những con thuyền trong truyền thuyết ngược ngọn nguồn sông Chu sông Mã người quê Thanh đi khai thiên lập địa
Mở lời ru gặp ánh chớp xé trời mùa hạ, bão lũ lở núi mùa thu, gió bắc sắc như nghìn lưỡi dao cắt ruột mùa đông
Tuổi tên nối tiếp nhau chi chít dưới con sào
Bổ hạt phù sa nước mắt mồ hôi tuôn chảy ngập đôi bờ huyền thoại
 
Sóng nhồi lên ký ức như tuốt vào lách nứa
Nghiêng đất nghiêng rừng điệu huầy dô va đập
 
Trên cả báo động về một cuộc trường chinh vật lộn tìm chỗ dựng làng dựng bản dựng bến sông bãi chợ dựng nơi hỏi vợ gả chồng nhưng không có tiếng tù và báo động nào trong câu hát giao duyên trầu ăn với quế
Cú rúc quạ kêu lòng người vẫn mênh mang cồng chiêng vượt qua số phận
Giọt mồ hôi ròng ròng khát vọng
Mang giấc mơ huyệt đất
 
Con kiến leo cây đa cây đào cành cộc ném quả còn trăm lần chưa trúng vòng hạnh phúc treo trong miệng chén
Hy vọng vẫn ăn cơm bằng đèn đi cấy sáng trăng
Lưỡi cuốc lưỡi cày không nhớ tuổi mình lửa than mòn vẹt
 
Lưỡi rìu Lang Cun Khương, Lang Cun Cần ngược Mường Vó, Mường Vang chặt cây Chu Đá Lá Chu Đồng sinh ra Mường Trời Mường Đất
Hoa văn thổ cẩm dệt cánh đồng nhiều màu cổ tích
 
Nỗi buồn thời gian trôi về phía lãng quên
Câu hát trao nhau sàng đi hạt lép
Màu mỡ nuôi những ngọn lửa giao thừa
Cây tỏa bóng chỗ mùi hương bật sáng
 
Trong góc tối mùa đông hạt lúa thắp đèn
Hai bờ phù sa ùa vào cơn khát
Giấc mơ đêm vỗ sóng những bàn tay
Ngày hội xuống đồng ánh mắt ai cũng chín
 
Những bông hoa mang ánh nắng trở về
Rất nhiều nụ cười nở trên quang gánh
Đã bình yên chiếc nón tròng trành
Điệu múa đèn được mùa sau ngọn lửa
 
Tiếng cười trẻ thơ mưa gió bớt gập ghềnh
Gốc lác gốc năn hiện nhiều khuôn đúc trống
Làng hồng tươi sau đống bã trầu
Mùa xuân đến phía chim triền triện hót
 
Câu hò mang cái duyên lấm láp xuống thuyền
Bến nhớ bến thương mở về phía lạt mềm buộc chặt
Mối tình nào cũng thật nhiều trăng
Mỗi sợi tóc nghe bao nhiêu sóng vỗ
 
Chiếc mo cau gói mấy cửa rừng
Lạt nứa lạt giang buộc ghềnh buộc thác
Trang sử làng gỡ không hết nếp nhăn
Gương mặt chua phèn heo may mở nắng
 
Bông lúa trĩu ngày tháng chiêm bao
Mồ hôi dựng buồm chật nơi cửa bể
Hoa không nở chỗ mỏm đá Từ Thức lên Tiên
Hoa nở chỗ Mai An Tiêm đóng khố cởi trần trồng dưa ngoài hoang đảo
 
Hôm nay ta về hát nơi cửa sóng
Ngọn cói chuông ngân trĩu ánh bình minh
Hoa văn làng cổ ông bình vôi giữ lửa
 
Bánh chưng bánh dày kể chuyện Thần Độc Cước phân thân
Cái nón che nghiêng kể chuyện Hòn Trống Mái
Áo nâu nhuộm bùn kể điệu huầy dô
Quả cà mớ rau kể con sào đò dọc
 
Lời ru ngọt đằm ngực đất sông Chu
Cổ tích mỡ màu ngợp trái tim sông Mã
Võng mắc vào muối mặn gừng cay
Người Xứ Thanh ngược thời gian mở đất.
 
 

2. Cửa sóng

 
Trống lễ hội rung nơi cửa sóng
Mấy chục điệu hò sông Mã căng vồng ngực đất
Lửa nấu bánh chưng bánh dày dâng lên các Vua Hùng bừng sáng từng ánh mắt
Lửa được đốt lên bởi bao nhiêu khuôn mặt từ ngày xửa ngày xưa nằm lại cửa rừng
Úp bóng xuống nỗi đau gieo hạt
Lửa được đốt lên bởi bao nhiêu bàn chân từ ngày xửa ngày xưa chìm khuất trong thâm u hang động
Mảnh tước mảnh sành để lại nền Văn minh Núi Đọ
Vỏ ốc vỏ sò để lại trầm tích Hang Moong
Những thân cây làm quan tài để lại nghĩa trang Sơn Táng vách núi cao thâm sơn cùng cốc
Lửa được đốt lên bởi những tấm lưng bóng nhẫy mồ hôi
Tuôn xé đất thành Lạch Bạng, Lạch Trường, Lạch Sung, Cửa Hới
Bè nứa bè lau chở khát vọng nghìn đời vượt qua giấc mơ có nhiều vực thẳm
Hạt phù sa quyệt vào thời gian vang lên những cái tên Đồng Cổ, Tây Đô, Lam Kinh, Núi Nưa, Pù Dinh, Hòn Mê, Hòn Nẹ
Xung quanh bát cơm trùng điệp dốc đèo
 
Cái võng cái địu đỡ con đan bằng huyền thoại
Đứa trẻ sinh ra bao bọc bởi thần linh
Vác dao lên rừng trò chuyện cùng thần núi
Quăng chài xuống sông trò chuyện với thần sông
Quang gánh ra dồng trò chuyện với thần rơm thần rạ
Cời than cời tro trò chuyện với thần đầu rau ông bếp
Con gà chết thành tinh
Con trâu chết thành tinh
Cây tre chết thành tinh
Cây thị chết thành tinh
Góc ruộng bờ tre đâu cũng được thần linh che chở
 
Bổ cuốc vào đâu cũng vang tục ngữ
Kê tảng lên khuôn đúc Trống Đồng
Chân cột nhà ai cũng là nơi huyệt đất
Mạch giếng nhà ai cũng là mạch nước thiêng
Thả dây gầu là chạm vào muôn thuở
Giọt nước chạm môi là chạm kiếp người
Hồn cốt bao đời về rung trong tiếng trống
 
Áo cóm khăn piêu áo chàm áo tứ thân về cùng nhảy sạp
Nơm giậm hái liềm cùng gõ cồng chiêng
Hốc đáo hốc ô quả còn về cùng khua luống
Chiếu Nga Sơn ngây ngất với rượu cần
 
Bà Dạ Dần không phải lên Mường Trời xin về câu hát
Mạch đất còn nghe còng Bà Triệu âm vang
Suối Láu đón Nghĩa quân Lam Sơn về chung chén rượu
Mấy chục vạn quân Minh định bức tử mảnh đất này
Bằng cực hình, bằng đồng hóa ngu dân, bằng vó ngựa bạo tàn, bằng đốt sạch chùa chiền gia phả
Nhưng dưới lớp sóng kia đâu cũng lưỡi gươm thần
Trên ngọn cây nào cũng có những tổ chim để sẵn chuôi gươm thần
Con cáo con cầy cũng biết đánh lừa bọn giặc
Mỗi hạt phù sa cổ tích bọc mấy lần
 
Thả nốt nhạc vào hòn đá Lang Cun Khương, Lang Cun Cần mài rìu mài rựa
Thả nốt nhạc vào hòn đá Lê Lợi mài gươm
Thả nốt nhạc vào hòn đá Nguyễn Trãi ngồi mài mực
Thả nốt nhạc vào hòn đá Mai An Tiêm ngồi thả dưa ngoài hoang đảo
Thức dậy cánh đồng một thuở ngủ mê
Thức dậy hái liềm gặt những mùa heo may buốt giá
Thức dậy ngọn đèn nhiều đêm soi lạc
Hạt lúa củ khoai không biết lối về
Thức dậy con đường quanh co gấp khúc
Đi trăm năm không qua cổng nhà mình
Thức dậy mỡ màu những ngón tay khô ráp
Búp lộc xuân với mãi vẫn xa cành
Thức dậy cuộn dây nơi diều đợi gió
Ve sầu kêu lột xác vòm xanh
 
Nắm nhau là Lễ Tạ Ơn đầu tiên người dâng cho đất
Giữ đất đai là giữ thịt da mình
Từ thượng nguồn về tới hạ lưu hạt phù sa nào cũng đỏ
Máu nước mắt hai phần hạt lúa
Hạt lúa ngân lên thành nhã nhạc cung đình
Hạt lúa ngân lên thành mái cong chùa cổ
Hạt lúa ngân lên thành thành quách ngai vàng
Hạt lúa ngân lên thành tượng đồng bia đá
Nhưng hạt lúa bao nhiêu phen đói lả
Bờ ruộng mồ côi thiêm thiếp những mùa đau
 
Những bờ ruộng về hát nơi cửa sóng
Mỗi lời ca chảy mấy nghìn năm
Mỗi lời ca bao nhiêu lần đảo phách
Âm ỉ
Sục sôi
Thét gào
Nóng bỏng
Dẻo thơm lên chiếc bánh môi người
Sóng vỗ từ khơi xa về hỏi
Chiếc bánh Xứ Thanh có gì đặc biệt?
 
Có vị phù sa sông Mã sông Chu
Chưa đủ
Có rất nhiều hoa quả rơi phía ngoài trang sử
Chưa đủ
Có nhiều ngọn núi cao phải làm đá lót đường
Chưa đủ
Có nhiều con sông phải đổi dòng chết yểu không lưu tên tuổi
Chưa đủ
Có nhiều giấc mơ không qua được đầm lầy
Chưa đủ
Trăm nghìn lần trả lời
Trăm nghìn lần chưa đủ
Biển bảo hãy nhập hồn vào ngọn lửa
Mở thời gian nghe mạch đất trả lời.
 
25.12.2013
 
 
 
-------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021