thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Klébert Chrome
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên

 

 

“Klébert Chrome” là một ghi chép phê bình tiểu thuyết Un bon départ (Bourgois, 1967) của Alain Guérin, từng xuất hiện dưới nhan đề “Une quête en rond” trên báo Quinzaine littéraire (số 24, tháng Ba 1967). Bản gốc do Perec đánh máy hiện còn lưu tại Fonds Georges Perec.

 

Những trái táo là gi? Tại sao những trái táo? Cây táo có quyền gì? Chúng ta biết rõ, là rất nhiều lúc, cây táo tin chắc về quyền chính đáng của mình, và thật là vô ích, nếu không bảo là nguy hiểm, nếu ta tự đặt ra những câu hỏi về tính hợp thức, tính xác đáng của sự hiện hữu của nó và của chức năng của nó. Thế nhưng rốt cuộc, sớm hay muộn, cũng sẽ tới lúc cái mà thông thường người ta gọi là sự hiển nhiên không còn làm chức vụ ấy của mình nữa, sẽ tới lúc không phải bước đi là đã đủ để chứng tỏ có cử động, không phải thở là đã đủ chứng tỏ có sống. Từ đó, mọi thứ đều trở thành câu hỏi, nhưng là câu hỏi không có câu trả lời: vừa được phát biểu, câu hỏi dường như đã không có hiệu quả gì khác hơn là hủy hoại: trong khi tìm kiếm sự thật, bằng chứng, người hỏi chỉ bắt gặp có sự hoài nghi. Và vả lại, hỏi như thế nào đây khi ngay cả cái tôi đang hỏi cũng không hoàn toàn chắc là mình hiện hữu?

Kẻ giả chết đuối được tìm thấy, kẻ giả mất tích được truy nã như là một tên gián điệp bởi những cơ quan đặc biệt dùng phần lớn thì giờ của mình để tìm cách chứng minh là có thực duy nhất mỗi cái lý lịch của hắn (cái lý lịch tuy nhiên đã được xác nhận rõ, bởi vì chúng ta có trong tay một phiếu hộ tịch, một trích lục lý lịch tư pháp, một bản nhận dạng, những ghi nhận nghe điện thoại, một biên bản khám soát và những lời chứng khác nhau xuất phát từ những người nổi tiếng là đáng tin cậy, chẳng hạn một anh thợ hót tóc, một anh thu tiền phạt, một anh bồi ở tiệm cà phê), anh giả làm báo trước nay đã viết những bài báo với bút danh sau này đuợc gán cho tên họ của mình, là Kléber Chrome, cho dù cái âm vang kim khí-nhà binh của cái tên làm ta hơi quá yên tâm, dường như có đủ những lý do để tự vấn, để đưa sự thật về sự hiện hữu của mình ra thử thách: công việc quyến rũ, nhưng thường hay làm thất vọng: kẻ bôi xóa dấu vết, kẻ làm thịt kỷ niệm, gột sạch ký ức (đây là một vài biệt danh mà nhân vật tự khoác cho mình) hoài công đưa ra mọi cái bẫy, tìm mọi cách tiếp cận, nhân lên nhiều động tác giả và những ngoặt móc, đa phần thời gian là hắn chỉ đạt tới một kết quả mong manh đến độ đôi khi trở thành lố bịch, không phải vì thiếu sáng suốt, hay thiếu thông minh, mà là bởi cái mảnh đất trên đó hắn di chuyển không giúp nắm bắt được bất cứ gì: dường như rõ ràng những lối thoát đều là giả, dường như những chiếc chìa khóa đều không mở được một cánh cửa nào. Với một sự bền chí không phải là không theo một phương pháp nào đó, Kléber Chrome tuy vậy đã cố đi tới cùng toan tính công việc của mình, nhưng hắn hoài công vật lộn với những kỷ niệm của hắn, với thành phố, với thời gian, với không gian, với tình bạn, tình yêu, nỗi đau, với chính chuyện văn chương, hắn chỉ đi lòng vòng; kết cuộc, chỉ có cái chết dường như mới sẽ phải làm cái giới hạn đòi hỏi từ đó đời sống tìm lại được tính hiển nhiên của mình.

Cuốn sách là dấu vết của sự tìm kiếm vô hiệu mà đưa lên soi mới thấy hiện ra bóng dáng cuộc hành trình chữ viết đi tìm chân lý của mình: một trò chơi mà những qui luật thì đơn giản nhưng là nơi chính ván bài lại là một trong những cái cực kỳ rắc rối.

 

Je suis né, Éditions du Seuil, coll. “La Librairie du XXè siècle”, 1990.

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021