|
|
10 NĂM TIỀN VỆ — 10 năm sống, chiến và sáng tạo theo tinh thần tiền vệ
|
|
Suy tư ở cấp độ thứ nhất: [Tinh thần] tiền vệ là một giá trị. Để làm sang [và...], không ít người theo Tiền Vệ.
Ở cấp độ thứ hai: Tiền vệ không là giá trị, chỉ khi nào Tiền Vệ trưng ra được tác phẩm và tác giả giá trị, nó mới có giá trị.
Ở cấp độ thứ ba: Bản thân [tinh thần] tiền vệ là một giá trị.
Tiền Vệ — thức thời, dứt khoát và bền bỉ Bước vào thế kỉ mới, khi văn chương mạng tiếng Việt cấp tập xuất hiện, dù tạp chí Việt vẫn còn sức công phá, Ban Biên tập của tạp chí luôn được chờ đợi này chuyển hệ ngay từ giấy sang mạng. Tienve.org ra đời. Nhưng không nhập nhằng như vài tạp chí khác, giấy chính mạng phụ hay ngược lại, Tiền Vệ đã rất dứt khoát: mạng. Và, không như vài mạng khác — bởi nhiều nguyên do khác nhau — nửa đường đứt gánh, Tiền Vệ sống khoẻ & mạnh suốt 10 năm thăng trầm cuộc thế, cuộc chữ và cuộc người.
Tiền Vệ — cuốn hút đại bộ phận con người tiền vệ Là nơi để “mọi người có thể gặp gỡ nhau trong nỗ lực tìm tòi và thử nghiệm để làm ra cái mới”, Tiền Vệ lôi cuốn nhiều thế hệ văn học tiền vệ đến với nó. Trong nước lẫn hải ngoại. Bất kể khác biệt về chính kiến. Họ đến, đi và ở lại. Đa phần là ở lại. Ở lại, hay đi rồi trở lại. Non 2.000 tác giả dự phần trong đó tác giả có lượng bài đóng góp trên con số 100 không phải là ít. Rồi khoảng 97.000 lượt người truy cập mỗi ngày, không chỉ là con số. Dù vẫn có số người ghé qua Tiền Vệ như là cách đánh bóng tên tuổi, rồi ra đi mãi mãi. Nhưng rồi, ai còn quan tâm đến cái mới, họ sẽ trở lại với Tiền Vệ. Với tư cách người viết, người nghiên cứu, người đọc. Tiền Vệ còn gợi tò mò cho cả người ghét cái mới, và nhất là nó gây thù oán cho những kẻ chống cái mới. Thế nào, họ cũng phải mở trang Tiền Vệ để xét nét, mỗi ngày. Nghĩa là, Tiền Vệ vẫn cứ có sức cuốn hút khó cưỡng.
Tiền Vệ — cuộc thử nghiệm nghệ thuật không ngưng nghỉ Kiên trì trong ý hướng và chiến lược “nỗ lực tìm tòi và thử nghiệm để làm ra cái mới”, Tiền Vệ chấp nhận mọi thử nghiệm. Có thể khẳng định rằng, nhiều cuộc thử nghiệm mươi năm qua diễn ra trên/ xuất phát từ Tiền Vệ. Từ văn học đến hội hoạ, từ sân khấu đến nghệ thuật tạo hình. Sáng tác, nghiên cứu, dịch thuật hay trao đổi học thuật. Từ thế hệ mới cho đến tác giả cũ chuyển sang thử nghiệm “làm mới”, họ chọn Tiền Vệ để có mặt. Từ Tiền Vệ và trước Tiền Vệ, nhiều cây bút chính lưu buộc phải có những thay đổi [dù là ở hình thức] trong lối viết; họ cảm nghe mặc cảm tự ti bị ràng buộc, trước không khí tự do sáng tạo của Tiền Vệ. Họ sẽ còn phải hoang mang, chắc chắn thế!
Tiền Vệ — hậu hiện đại Phi tâm hoá, từ đó giải lãnh thổ hoá [và nhiều giải... khác], Tiền Vệ gắn liền với hậu hiện đại. Hậu hiện đại từ tạp chí Việt cho đến Tiền Vệ. Theo thời gian và chuyển động của thời cuộc, hậu hiện đại có vài thay đổi nhất định — về thái độ đón nhận, về chín muồi tri thức, về thủ pháp... — nhưng tinh thần và thái độ hậu hiện đại luôn song hành với Tiền Vệ và đại đa số tác giả xuất hiện trên Tiền Vệ. Bài nghiên cứu học thuật về hậu hiện đại đầy khả tín, tiểu luận hậu hiện đại xuất sắc, lí lẽ biện minh sắc bén cho hậu hiện đại, và nhất là các tác giả hậu hiện đại tiêu biểu... đều có thể tìm thấy ở Tiền Vệ.
Tiền Vệ — không khoan nhượng Sống cùng và thở hơi thở nóng bỏng của thời sự văn học, Tiền Vệ tham gia vào nhiều cuộc chiến. Và đã lâm trận là không nhân nhượng. Chiến với không ít quan chức Hội Nhà văn Việt Nam vừa nhí nhố vừa khệnh khạng (chuyên đề “Đại hội Nhà văn Việt Nam”), chiến với sự độc đoán về văn học hay áp chế tác giả văn học, chiến với sự hiểu lập lờ về hậu hiện đại, chiến với nạn đạo văn, chiến để khám phá “thảm hoạ dịch thuật” đang lộng hành thế giới chữ nghĩa trong nước. Xuất hiện từ năm 2008, mục “Đối thoại” đã đóng vai trò tiền tiêu ở các cuộc chiến đó. Quyết liệt và không khoan nhượng đúng chất Tiền Vệ, cho nên không ít ý kiến cho rằng Tiền Vệ chỉ giỏi đánh đấm, chống phá chứ không tạo nổi tên tuổi nhà văn. Nhầm to! Thế hệ trước “làm lại cuộc đời” đầy mới mẻ như: Hoàng Ngọc Biên, Nguyễn Đăng Thường, Lê Văn Tài...; người trong nước xuất hiện đĩnh đạc và sáng giá hơn như: Phan Đan, Nguyễn Viện, Trần Tiến Dũng...; rồi những khuôn mặt mới độc đáo với Hoàng Long, Lê Minh Phong... hay hiện tượng Lê Vĩnh Tài, Lưu Mêlan xuất hiện lồng lộng. Tất cả không là tác giả, thì còn kêu là gì!?
Tiền Vệ — thở hơi thở thời cuộc đất nước Dẫu không là trang mạng chuyên về vấn đề chính trị xã hội, Tiền Vệ chưa một lần rời bỏ thời cuộc Việt Nam. Ở đây, hậu hiện đại còn hiện thực hơn chủ nghĩa hiện thực. Mươi năm qua, đâu là sự kiện tác động lớn và toàn diện nhất đến tâm thức người Việt Nam khắp thế giới? — Không gì khác, chính Sự kiện Hoàng Sa - Trường Sa. Kì đầu năm 2007, khi nhà văn trong nước hoàn toàn im lặng, Tiền Vệ đã mở ngay chuyên đề “Viết cho Hoàng Sa - Trường Sa” thu hút cả trăm tác giả hậu hiện đại [và không là hậu hiện đại] vào cuộc. Sang kì hai, năm 2011, khác hẳn nhà văn chính thống — khi được phép — chỉ làm thơ viết văn “chống” Trung Quốc, Tiền Vệ ngược lại, qua mục “Đối thoại”, và bằng chiêu thức mới, đăng các bài viết ngắn phơi bày hiện thực lồ lộ giữa đường phố Sài Gòn và Hà Nội mỗi cuối tuần.
Tiền Vệ — thúc đẩy ý thức tự do và dân chủ Qua đó, Tiền Vệ trực tiếp đánh thức ý thức trách nhiệm công dân của nghệ sĩ sáng tạo. Để rồi, từ các sáng tác của nghệ sĩ, thúc đẩy ý thức tự do và dân chủ của cộng đồng. Không phải không lí do, khi đại đa số tác giả ngoài lề, ngoài luồng hay bị chối từ ở trong nước, các tác giả không muốn tác phẩm mình phải chịu bị kiểm duyệt — nếu không chọn hình thức in photocopy — đều chọn Tiền Vệ để kí thác tác phẩm. Cả các tác giả “chính lưu” có sáng tác khó đăng, khó in trong nước, cũng tìm đến địa chỉ Tiền Vệ. Có thể khẳng định, 10 năm tồn tại, Tiền Vệ đã góp phần quan trọng làm thay đổi khuôn mặt văn học tiếng Việt đương đại, để hướng về một nền văn học tự do, và triển khai tối đa tinh thần tự do theo đúng nghĩa cao cả và nguyên ủy nhất của từ này.
Tiền Vệ — kho chứa tư liệu, nhưng không là tư liệu khô cứng mà, mãi mãi mang tinh thần tiền vệ Vô hình trung, Tiền Vệ trở thành kho tư liệu ở bề khác của nền văn học Việt Nam đương đại, cũng là kho tư liệu về dòng văn học phản kháng lại sự áp chế của tư tưởng toàn trị đương thời. Thế nhưng đó không phải là kho tư liệu chết, mà Tiền Vệ luôn biết “làm mới” mình. Bằng phương thức mới, khuôn mặt mới, khám phá các thủ pháp sáng tác mới. Tại sao? — Đơn giản, Tiền Vệ xuất hiện và tồn tại tạo niềm tin cho kẻ sáng tạo, nhất là những người mới vào cuộc. Họ tự do viết, tự do thể hiện tư tưởng mình, mà không còn hồi hộp trông về cổng số 9 Nguyễn Đình Chiểu. Nhà nghiên cứu văn học muốn nhìn toàn cảnh văn học đương đại Việt Nam không chỉ giới hạn ở phía chính thống, mà là — và nhất là — cần có cái nhìn khác về phía phi chính thống, ở đó Tiền Vệ có vị trí đặc biệt quan trọng.
Tiền Vệ & tôi Lên đường với Tiền Vệ ngay buổi ban đầu, tôi đã cùng Tiền Vệ đi suốt hành trình 10 năm. Thơ, phê bình không thể đăng bất kì báo nào trong nước, tôi đăng ở Tiền Vệ (tập thơ Ở nơi ấy [thơ thời cuộc], tập tiểu luận phê bình: Thơ Việt, từ hiện đại đến hậu hiện đại). Tiểu luận bị thiến, bị cắt trong nước, tôi gửi toàn văn cho Tiền Vệ. Tranh luận học thuật không đất sống, tôi kí thác cho Tiền Vệ. Tôi nhập cuộc vào thời sự nóng của đất nước cùng Tiền Vệ (bài thơ “Ở nơi ấy, hảo hảo hảo” ở chuyên đề “Viết cho Hoàng Sa - Trường Sa”); không ít lần tôi thuyết về Tiền Vệ trên các diễn đàn. Có thể nói nửa sau cuộc văn chương chưa lấy gì làm dài của tôi gắn chặt với Tiền Vệ. Không thể không nói tiếng “cảm ơn Tiền Vệ”!
Tiền Vệ — mãi sống! Xin mượn lời Hoàng Ngọc-Tuấn trả lời phỏng vấn ABC Radio Australia, ngày 1-12-2012 làm lời tạm kết bài kiểm kê này: “Tiền Vệ của là một phần của cuộc sống, cho nên nó luôn phải thay đổi. Thay đổi quan trọng nhất là nó không chỉ kêu gọi sự đổi mới, mà cần phải làm cho sự đổi mới, vốn ban đầu có thể gây “shock”, trở nên bình thường, sau đó lại tiếp tục tìm kiếm những cái mới khác”. Do đó, Tiền Vệ mãi sống, sống bằng tinh thần tiền vệ!
Inrasara
Sài Gòn, cuối năm 2012
----------------------------------
Các tác phẩm cùng đề tài:
Mười-năm Tiền-Vệ / On the ten-year anniversary of Tiền-Vệ (tiểu luận / nhận định) - Nguyễn Quỳnh
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Vậy thì, nếu đúng Tiền-Vệ có ngĩa là “Tiên-fong”, nhưng không nêu rõ lí-thuyết và bằng những bản tuyên-ngôn, vẫn có thể tạo nên một không-jan-và-thời-jan cho những thử-thách của mỗi-người, mà kết-quả ra sao sẽ ra ngoài zự-đoán của chúng-ta. Thập-niên tới của Tiền-vệ nên bắt đầu ngay từ bây jờ. Tuy rằng một chu-kì tới còn lâu mới biết, nhưng chắc-chắn có một thành-quả mới... / ... As such, if Tiền-Vệ be Avant-garde, without avant-gardism and in the absence of its manifestoes, it might still offer an invaluable space and time for individual’s challenges whose results would be unpredictable. Another decade should begin at this present, and by the end of the next cycle yet unknown, it must positively be another achievement... (...)
(...)
Một viên ngọc sáng (tiểu luận / nhận định) - Lưu Mêlan
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Mười năm qua rồi, tôi mong Tiền Vệ càng ngày sẽ càng phát triển mạnh hơn và còn sáng tạo, tiên phong hơn nữa, và sẽ còn nhiều cây viết nữa với nhiều tham vọng hơn nữa tiến sâu vào con đường này để mở ra cho văn chương Việt Nam một lối thoát, cho bất cứ người nào còn cần văn chương, hay cho chính văn chương, vì chính cái đẹp và sự cứu rỗi, sự sinh sôi, sáng tạo, đầy sống động và tự do của nó... (...)
(...)
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Nó lại hỏi tôi / ôi / tôi cái thằng cuội gíà đứng dưới gốc đa / chờ coi bóng đá / thưa mày phải cần thêm bao nhiêu thời gian văn nghệ / 5 năm 10 năm sử dụng ngôn ngữ ngổn ngang nữa để / Tiền Vệ / mới có thể khăn gói láp tốp trở về cái quê hương cũ / ngó mưa lũ... (...)
Tiền Vệ giúp nuôi dưỡng những giấc mơ (tiểu luận / nhận định) - Lê Nguyên Tịnh
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tôi luôn luôn có niềm tin Tiền Vệ sẽ sống lâu lắm, ít nhất cho đến khi mọi người Việt Nam có tự do sáng tạo, tự do phát biểu. Tiền Vệ giúp nuôi dưỡng những giấc mơ của tôi. Anh em chủ trương Tiền Vệ như những chiến binh luôn đi về phía trước... (...)
(...)
Tiền Vệ: một luồng văn học mới không biên giới (tiểu luận / nhận định) - Hoàng Xuân Sơn
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tại sao không có một công cuộc nghiên cứu rộng rãi về một thế lực đột phá văn chương hải ngoại hiện nay (mà tôi nghĩ có rất nhiều khuôn mặt trong nước tham gia) đã xuất hiện đều đặn và liên tục trên Tiền Vệ và nhiều mạng văn nghệ bạn? ... Tôi không có mớm ý đẩy trọng trách cho Tiền Vệ, nhưng hi vọng Tiền Vệ sút một quả mở màn vi vút xem sao... (...)
(...)
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Bầu trời là sân cỏ / Người ta nghĩ về một sân bóng chữ tung tăng / ám nắng đám đông lạnh lùng giơ tay cao / họ nghĩ giữa đời vô đạo thêm loài cỏ gấu mọc / trong gan máu chảy khô… (...)
TIỀN VỆ và tự do tư tưởng & diễn tả cho nghệ thuật Việt Nam đương đại (tiểu luận / nhận định) - Tienve.org
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Những nghệ sĩ Việt Nam có lương tâm và trách nhiệm đã và đang viết không ngừng. Họ viết để lấp vào khoảng trống của không gian và thời gian phi lịch sử ấy. Và TIỀN VỆ đang hỗ trợ họ, quảng bá và bảo tồn những tác phẩm của họ. TIỀN VỆ là một trong những điều kiện tồn tại của họ — những nghệ sĩ bị guồng máy chính trị gạt ra bên lề và, đặc biệt, những nghệ sĩ như những người bất đồng chính kiến, ở Việt Nam hôm nay. Họ phải tiếp tục tồn tại để viết cho một tương lai khác — một tương lai mà nhân dân Việt Nam có thể giành lại lịch sử của mình, một lịch sử đầy thương đau, nhưng là một lịch sử mà chính họ đã trải qua bằng xương máu... (...)
(...)
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Lắm lúc muốn bỏ đi tìm đến chốn thâm sơn cùng cốc / nhưng bao lần ngẫm / chiếc vòng kim cô tình này khó lòng thoát // Lại nữa / không có nàng tim ta sẽ héo... như nho khô... (...)
Tiền Vệ — buổi triều cường (hội họa) - Lê Thánh Thư
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tác phẩm sơn dầu trên bố, thực hiện vào tháng 12/2012...
tiền vệ & tôi (II) (hội họa) - Phạm Mạnh Hiên
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tác phẩm sơn dầu trên bố, thực hiện vào tháng 12/2012...
tiền vệ & tôi (I) (hội họa) - Phạm Mạnh Hiên
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tác phẩm sơn dầu trên bố, thực hiện vào tháng 12/2012...
Tiền Vệ: 10 năm hoạt động văn nghệ tiền phong (ký sự / tường thuật) - ABC Radio Australia
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Điểm chung lớn nhất của giới cầm bút khi đến với Tiền Vệ là sự đồng điệu, tâm đắc về quan điểm sáng tác và mỹ cảm mà trang mạng này khởi xướng. Chính điều này tạo nên cái mà nhóm chủ trương gọi là “cộng hòa văn chương” nơi tất cả mọi người đều được đón nhận một cách bình đẳng và dân chủ.... (...)
(...)
Sinh hoạt văn nghệ 10 NĂM TIỀN VỆ - bài tường thuật bằng hình ảnh (ký sự / tường thuật) - Tienve.org
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Chiều thứ Bảy, ngày 01/12/2012, một buổi sinh hoạt văn nghệ kỷ niệm 10 NĂM TIỀN VỆ đã diễn ra tại Cabravale Leisure Centre, Cabramatta. Xin gửi đến các bạn văn nghệ sĩ và độc giả một số hình ảnh... [Photo: Lê Phong, Tú Trinh, Phan Quỳnh Trâm, Lê Trung Tự & Hoàng Ngọc Trâm] (...)
(...)
Biến tấu Tiền Vệ (hội họa) - Hiệp Phong
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... tranh digital, ngẫu hứng từ biểu tượng của Tiền Vệ, thực hiện vào tháng 12/2012...
Con đường đến với văn chương (tiểu luận / nhận định) - Trà Đoá
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Đến một lúc, tình cờ vén đám mây dối trá đó lên, bạn nhận ra có nhiều thứ tươi sáng ngoài kia... Tiền Vệ là một trong những thứ như thế. Vâng, có nhiều cách để đến với văn chương nhưng sẽ chẳng có cách nào mà không phải do đam mê dẫn dắt và sự trung thực soi đường. Nhưng đôi lúc, để niềm đam mê ấy trở nên hiện thực, cũng phải cần những khích lệ. Đối với tôi, Tiền Vệ là niềm khích lệ lớn lao để tôi bước vào con đường viết lách... (...)
(...)
Lễ tạ / Đi cho mãi đến năm 2006 / Bút tích gửi tặng các bạn viết trẻ (ký sụ / tường thuật) - Lê Ngân Hằng
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Điều quan trọng là Tiền Vệ có cả một hệ thống như một guồng máy, và điều quan trọng là mỗi một vị trí hay đinh ốc của hệ thống và guồng máy ấy không phải là sắt thép vô cảm, lạnh lẽo, không có tiếng nói, không chỉ có ồn ào đinh tai nhức óc, mà mỗi một vị trí đinh ốc là một linh hồn con người và có đối thoại với nhau để tìm ra cái mới, nâng cấp các trình độ, hoà chung vào trào lưu văn học nghệ thuật đang diễn ra trên thế giới... (...)
(...)
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... thôi thì viết ra những điều này, như một cách tâm sự đồng thời tri ân độc giả Tiền Vệ đang sống nơi nào đó, trong hoặc ngoài quê hương: một buổi sáng yên ấm trong những ngày cuối năm 2012 của nhà văn lê thị thấm vân / và tôi cũng xin thú thật rằng, để có một buổi sáng yên ấm như sáng nay, thật không dễ dàng chút nào / bởi ai cũng biết: sống mà... (...)
gió Tiền trăng Vệ (thơ) - Hoàng Linh Vương
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... mười năm không ngờ / tự vươn sau cơn đột qụy hẳn mình đồng da sắt / tâm hồn chẳng màng tâm hồn / thể xác không dung thể xác / và trái tim titan... (...)
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Một phụ âm bị xoá / Vì nó không biết sợ / Những nguyên âm bị xoá / Vì nó không nghe lời // Tựa như chúng ta phải nằm ngửa trên đời / Khi câu thơ bị rơi / Trắng tênh hênh trang giấy... | ... Đâu rồi những ngôn ngữ cười như toả nắng / Cái giếng đầy ứ chữ tiếc thương / Dâng lên như nước mạch... (...)
Kỉ niệm gì với Tiền Vệ 10 năm (ký sự / tường thuật) - Nguyễn Tấn Cứ
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Xuất hiện trên Tiền Vệ như là một cách xác tín tính cách văn chương của mỗi con người và tác phẩm của mình. Ở đây bạn sẽ biết sự lan toả của mình đi đến đâu. Với tôi, mỗi lần xuất hiện trên Tiền Vệ là một lần vui... (...)
(...)
Đảm nhận vai trò lịch sử... (tiểu luận / nhận định) - Ngự Thuyết
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tiền Vệ với một Ban Biên Tập chuyên nghiệp, với số cộng tác viên hùng hậu, và với hai người chủ biên đa năng, đa hiệu, và đầy tâm huyết, sẽ xứng đáng đảm nhận vai trò lịch sử của nó... (...)
(...)
Vài ghi nhận, 10 năm Tiền Vệ (tiểu luận / nhận định) - Ðinh Trường Chinh
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Một sân chơi tuy mới mà quen thuộc. Nơi sau đó tôi sẽ gửi đến những gì ưng ý nhất. Nơi tôi sẽ đọc những sáng tác xóa bỏ đường viền, thành kiến, xóa bỏ sự cũ kỹ trong nghệ thuật, và học hỏi được nhiều điều mới từ những lý thuyết mới trong nghệ thuật đương đại. Nơi tôi được “gặp” rất nhiều nhà thơ, nhà văn, trẻ trong nước, có người tôi chỉ thấy sáng tác đăng trên tienve.org. Khoảng cách thu hẹp. Một sân chơi đích thực cho văn chương nghệ thuật Việt trên toàn cầu... (...)
(...)
Mười năm Tiền Vệ — một lời tâm sự (ký sự / tường thuật) - Hoàng Ngọc Trâm
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tôi ước mong Tiền Vệ sẽ tồn tại mãi để mọi người có nơi mà trở về sau những giờ làm việc cực nhọc, sau những lần vật vã đương đầu với những khó khăn trong cuộc sống hàng ngày... (...)
(...)
Hoàng Ngọc-Tuấn và tôi (ký sự / tường thuật) - Nguyễn Đạt
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Kỷ niệm đặc biệt với Hoàng Ngọc-Tuấn, tôi rất trân trọng, lưu giữ mãi ở bìa sau một quyển truyện của tôi: những dòng anh viết về 22 Truyện ngắn Nguyễn Đạt, hầu hết là những truyện ngắn đã đăng ở Tiền Vệ... (...)
(...)
Duyên lành (thơ) - Ðoàn Minh Châu
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Đó là một cuộc se duyên vui vẻ nồng ấm / giữa niềm đam mê bất tận của tôi / những tế bào sống động từ não / hình hài bằng tháng năm / với người tình lạnh lùng / trên screen nâu và xám... (...)
Tiền Vệ là gì? (thư toà soạn) - Tienve.org
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Trong 10 năm qua (2002-2012), thỉnh thoảng lại có một vài người thắc mắc về ý nghĩa của chữ “Tiền Vệ”. Thật ra, đó là một câu hỏi mà nhiều người đã đặt ra từ khi trang TIỀN VỆ vừa khai sinh, và chúng tôi đã có đăng một bản tin với nhan đề “Tiền Vệ là gì?” vào ngày 28/1/2003 để giải thích về điều này. Hôm nay, chúng tôi xin đăng lại nguyên văn bản tin ấy để các bạn tiện tham khảo... (...)
(...)
Tôi, chỉ vớ vẩn (thơ) - Vương Ngọc Minh
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... hòng mọi thứ suôn sẻ thêm mười năm / hai mươi năm / năm mươi năm / trăm năm / hòng cũng “vui thôi mà!” kiểu bùi giáng / ưa nói // cho tiền vệ... (...)
Mở thơ mở cờ... (thơ) - Lê Thánh Thư
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tôi chồm hổm ngóng đợi bình minh / con chữ hy vọng bò lên mắt / đường thơ chảy thành dòng nước thánh / tẩm liệm ngày cửa đóng / tôi mở mắt / tôi mở thơ / tôi mở cờ / tôi mở tôi... (...)
Những điều có thật (tiểu luận / nhận định) - Lê Minh Phong
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tôi thường khoái hoạt rít thuốc và uống café rồi chậm rãi đọc lại những tác phẩm của mình trên Tiền Vệ giống như cái cách mà một đứa bé để chiếc banh quy sữa thấm dần rồi tan biến trên đầu lưỡi của mình. Đương nhiên, sau khi đã xuất hiện trên Tiền Vệ thì những truyện ngăn của tôi đã trở nên hoàn hảo hơn... (...)
(...)
Từ báo in Việt đến báo mạng Tiền Vệ (tiểu luận / nhận định) - Phan Đức
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Từ lâu, tôi luôn tâm niệm làm thơ là phải sáng tạo, là làm ra sự độc đáo của riêng mình, và không giống ai, còn nếu không làm được như vậy thì nên ngừng viết. Dù thế, chính tôi đến nay vẫn không thích làm thơ kiểu mới nhưng mặt khác cũng rất trân trọng người làm thơ có ít nhiều sáng tạo, chứ không còn dị ứng như trước!... (...)
(...)
10 năm Tiền Vệ (tiểu luận / nhận định) - Black Raccoon
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Thật ra, tui không rõ nhóm chủ trương Tiền Vệ đặt tên tờ báo theo nghĩa nào. Tiền Vệ trong bóng đá Forward, hay Tiền Phong trong văn học Avant-Garde? Có lẽ là Tiền Vệ trong bóng đá. Xung phong, tấn công. Dĩ nhiên là có mục tiêu. Trong bóng đá Soccer, người tấn công cần tốc độ, kỹ thuật và cả nghệ thuật phối hợp lắt léo đẹp mắt. Tờ Tiền Vệ dường như có đầy đủ các yếu tố này... (...)
(...)
Với Tiền Vệ, tôi nuôi dưỡng tâm bình an... (tiểu luận / nhận định) - Hoàng Long
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tự do, tôn trọng mọi thể nghiệm nghệ thuật mới nhất. Cái này là vô cùng quan trọng. Đối với Tiền Vệ, tác giả được thỏa sức viết, viết về bất cứ điều gì chỉ cần ráng viết sao cho hay là được... (...)
(...)
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... hãy bày biện ra / hãy chuyên chở tới / hãy gởi đi xa về phía trước / hai mươi năm / ba mươi năm nữa / thơ ta vỗ nhịp điệu nhớ nhung xanh sắc màu lá biếc / thời tienve.org... (...)
Notes – Berkeley XI 27 (truyện / tuỳ bút) - Thường Quán [Nguyễn Tiên Hoàng]
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Akhmatova, người nói câu ấy, ai treo chị ở đây không phải là tình cờ, họ biết tôi sẽ tới, nhìn ngắm, như chị đã nhìn ngắm những ngôi sao đuối mệt trên Neva, trên những vách nhà tù đỏ và ghi nhận, những câu nói chạy ngược vào trong, nhập tâm, nhập nhập tâm... (...)
(...)
?o (thơ) - Ðinh Trường Chinh
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Thở nhẹ thời gian / bằng khói từ kẽ tay / nơi một que diêm / vừa cháy hết mười năm / màu đỏ của lửa / vẫn bập bùng trong tay khuya... (...)
Bếp lửa quê nhà (thơ) - Lê Thánh Thư
[10 NĂM TIỀN VỆ] Bếp lửa quê nhà / quạnh quẽ / mùi lá khô cây khô cỏ khô da khô máu khô thôi thúc cháy / chữ nghĩa cong khô vặn vẹo nằm phơi nắng cả / bút mực cũ càng chỏng chơ bụi bặm góc nhà... (...)
Hơn một ngàn ngày (tiểu luận / nhận định) - Khuất Đẩu
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Khi Talawas tự đình bản, tôi nghĩ mình cũng chết theo. Không ngờ lại đầu thai ở Tiền Vệ. Hóa ra là đã 1000 ngày! Một ngàn ngày chạy theo anh em cũng muốn hụt hơi. Nhưng mà vui. Cái vui lớn nhất là được sống trong không khí bát ngát của tự do. Tự do viết, tự do suy tưởng. Chẳng phải mang một cái vòng kim cô nào hết... (...)
(...)
Tiền Vệ trên sân văn (thơ) - Bắc Phong
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... đôi chân cứng như đồng / đá ngoạn mục đá nhanh / trên sân chơi văn học / trọng tài là lương tâm // mười năm chơi trên sân / đối thủ phải nể nang / vì tinh hoa đấu pháp / và cú sút vô song... (...)
Tôi phân liệt tâm thần (thơ) - Âu Thị Phục An
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... đêm cởi áo để lưng trần quạt gió / cơn nóng hung hăng kẹp nách đo nhiệt kế / trái tim bung vỡ hục hặc hoài nghi / nhịp đập méo mó dò la tâm tưởng / gõ gõ như điên lên những con chữ // tiếng cười lù khù trong cổ họng / mừng một niên tiền vệ hoành hành / cho tôi siết tay một cái nhe... (...)
Tiền Vệ: văn học xung phong (ký sự / tường thuật) - Bùi Văn Phú
[10 NĂM TIỀN VỆ] ... Thủ môn, hậu vệ, trung vệ và tiền vệ là ngôn ngữ thể thao. Khi nghe tên Tiền Vệ tôi mường tượng đến những cặp giò dai sức, xung phong tấn công, ở đây là tính xung phong trong văn học... (...)
(...)
Không có sự cô độc nào (tiểu luận / nhận định) - Trần Tiến Dũng [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Giờ đây nhìn lại, tôi thấy mình chính xác khi đã tin rằng Tiền Vệ là miền đất hứa của phẩm chất văn học tiên phong và ý thức tự do... Không có sự cô độc nào trước bóng tối ác hiểm của hệ thống độc tài kiểm duyệt và đặt bẫy. Đã chọn là thi sĩ và nhà văn tự do thì không có sự cô độc nào, cho dẫu là vẻ ngoài. Sự thật là vậy, bởi sự kiên nhẫn khinh thường loại chữ nghĩa chuồng trại luôn có không khí sạch và cần thiết hơn cho ý thức và sáng tạo... (...) (...)
Tiền Vệ - dòng sông ơi, vẫn cứ chảy... (tiểu luận / nhận định) - Trần Hữu Dũng [10 NĂM TIỀN VỆ] ... 10 năm Tiền Vệ là cả chặng đường dài của tờ báo mạng về văn học nghệ thuật, nhưng để hình thành “một khối Thịnh Vượng Chung của văn học nghệ thuật Việt Nam, nơi, bất chấp những dị biệt về địa lý và chính trị, mọi người có thể gặp gỡ nhau trong nỗ lực tìm tòi và thử nghiệm để trả công việc sáng tác trở về đúng nguyên nghĩa của nó: làm ra cái mới” thì quả là một thử thách cam go, ác liệt!... (...) (...)
10 năm Tiền Vệ (ký sự / tường thuật) - Lê Trung Tự [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Đến khi Tiền Vệ chính thức ra đời, tôi bỗng nhiên trở thành một độc giả hết sức trung thành. Sáng, tôi đến chỗ làm sớm hơn những người khác, việc đầu tiên là mở internet và bấm vào nút trang nhà tienve.org; giờ nghỉ buổi sáng, tienve.org; giờ ăn trưa, tienve.org; trước khi tắt máy ra về, tienve.org; buổi tối, trước khi đi ngủ, tienve.org... (...) (...)
Tôi mơ giấc mơ vớt chữ (thơ) - Chim Hải [10 NĂM TIỀN VỆ] ... tôi thấy giấc mơ tôi nguyên vẹn trên lưng còng gió / tôi quay về khu vườn bỏ hoang / xác nhận sự tồn tại của chữ / tôi ngắm kỹ diện mạo thơ / và tôi không ngủ... (...)
còn lại (thơ) - Tạ Duy Bình [10 NĂM TIỀN VỆ] ... luôn mở ra / ở phía trước / xa thẳm / những con đường / nhìn ngược thời gian / đánh thức những giấc mơ / đêm cứ chảy dài / xoã tung trời mái tóc / nghe bên trong / một giọng nói huyền / lặng thanh... (...)
“Thập niên đăng hoả” của Tiền Vệ (tiểu luận / nhận định) - Trần Ðình Lương [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Sẽ có vụ mùa tốt khi khí hậu văn học nghệ thuật không còn ô nhiễm vì chính trị; khi người sáng tác vượt lên được sự cô quạnh của hoàn cảnh sống cùng sáng tác của mình. “Thập niên đăng hoả” của Tiền Vệ với những bước tiến mạnh mẽ về phía trước: “Hé cửa vào mai sau”... (...) (...)
Tiền Vệ, nơi tôi gởi trái tim (truyện / tuỳ bút) - Trịnh Thanh Thủy [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Cho tới bây giờ tôi vẫn luôn nghĩ rằng khi cần một nơi để gởi gắm trái tim mình tôi sẽ tìm đến Tiền Vệ, nơi tôi có thể vào và bỏ lại những xao xác, áp lực của cuộc sống trong thơ, văn. Nó là bến cảng của các con tàu cảm xúc, chốn trú ẩn của những tâm hồn yêu văn chương, âm nhạc nghệ thuật... (...) (...)
một ghi chú bên lề (thơ) - Nguyễn Man Nhiên [10 NĂM TIỀN VỆ] ... ngày qua đi / tấm khăn choàng của sương mù / phủ lên tôi / với các từ bí mật / nhưng trong cái nhìn hoài nghi của bạn, nơi mà thế giới đã đi vào / tôi là ai, có thể... (...)
Mười năm Tiền Vệ (2002-2012) (tiểu luận / nhận định) - Nguyễn Hưng Quốc [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Trước, tôi đã biết, trên lý thuyết, tính tốc độ và tính toàn cầu của internet, nhưng chỉ với Tiền Vệ, tôi mới cảm nhận được, một cách trực tiếp, ý nghĩa thực sự của hai đặc điểm ấy... (...) (...)
Khi chúng đến (truyện / tuỳ bút) - Lưu Diệu Vân [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tôi phát hiện mình đang lơ lửng trong một thòng lọng kết bằng những còng dấu hỏi. Tôi thấy chúng ập đến, chưa kịp hỏi câu cuối cùng. Tại sao phải luôn cần biết? ... (...) (...)
Bút nữ Tiền Vệ (nhiếp ảnh) - Tú Trinh [10 NĂM TIỀN VỆ] Tác phẩm nhiếp ảnh ghép (photo collage), thực hiện vào tháng 11.2012...
Những ý nghĩ trên ghế bố (ký sự / tường thuật) - Thận Nhiên [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Bạn có tò mò, vậy chứ toà soạn của Tiền Vệ được đặt ở đâu? Tôi xin mời bạn đến thăm nhé. Nó ở đây. Trong căn phòng này. Ông chủ biên đã đọc những gì bạn viết ở đâu ư? Ở đây, trên mặt bàn bề bộn này. Văn chương của bạn viết được đọc với những thứ gia vị gì ư? Bạn thấy đó, cái gạt tàn đầy ắp chưa được đổ và hai chiếc ly chỉ còn cặn rượu... (...) (...)
Tiền Vệ & tôi (ký sự / tường thuật) - Nguyễn Viện [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Với Tiền Vệ, gần như tôi được thỏa chí viết. Tôi có thể viết bất cứ thứ gì tôi nghĩ và tôi muốn. Viết không theo một khuôn khổ nào. Viết sao cũng được... (...) (...)
Những gợi mở về cách nhìn thế giới (tiểu luận / nhận định) - Nguyễn Thanh Hiện [10 NĂM TIỀN VỆ] ... có thể nói suốt mười năm qua, trang mạng tienve.org đã làm được công việc đi tiên phong trong việc giới thiệu những cái mới của văn học và nghệ thuật thế giới, cả trong lĩnh vực hư cấu lẫn lĩnh vực phi hư cấu... (...) (...)
Duyên vui (ký sự / tường thuật) - Hiệp Phong [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Luôn luôn đi trước, thay đổi, mới lạ không ngừng mới là Tiền Vệ. Nhân kỷ niệm 10 NĂM TIỀN VỆ, gọi là: lời quê chắp nhặt dông dài, tôi mạn phép góp đôi dòng “lưu bút” vào ngày này như một lời chúc mừng, như một bó hoa tươi thắm gửi tặng đến Ban Biên Tập Tiền Vệ. Một Tiền Vệ trí tuệ, phong phú, tinh tường — một Trái tim Nghệ sĩ... (...) (...)
tim hãy còn đập (hội họa) - Vương Ngọc Minh [10 NĂM TIỀN VỆ] Tác phẩm sơn dầu trên bố, thực hiện vào tháng 11/2012...
Cuộc tình nửa đoạn (thơ) - Ðinh Phương [10 NĂM TIỀN VỆ] ... hằng ngày tôi đến thăm em / thỉnh thoảng bắn lên trời những nụ hôn / em ngồi lựa chọn / chỉ nhặt những cái lăn lộn / những cái điên tiết / chẳng giống ai... (...)
Từ Nguyễn Hưng Quốc tới Hoàng Ngọc-Tuấn (ký sự / tường thuật) - Hoàng Xuân Sơn [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Nhân kỷ niệm 10 năm Tiền Vệ, xin cảm tạ quý bằng hữu đã cho tôi có cái đà bung tiếp trong cuộc chơi thơ ca văng mạng. Và xin tặng anh em chủ trương Tiền Vệ một lẵng hồng nhung thắm đượm tình quê, tình người.... (...) (...)
Những chiến binh (thơ) - Lê Nguyên Tịnh [10 NĂM TIỀN VỆ] ... những chiến binh / làm lịch sử sống động / họ luôn đi về phía trước / với lòng vô uý / mặt trời rực rỡ trong tim / thời gian đối với họ là niềm xác tín... (...)
retro (thơ) - Nguyễn Man Nhiên [10 NĂM TIỀN VỆ] ... bầu trời mãi bỏ đi, hướng gió giả vờ / con bồ nông trong mũ bơi huýt sáo / những chiếc lông chim chầm chậm xoay vòng / giấc mơ bị sờn của tôi mắc kẹt trong cát lún... (...)
Máu chảy ra thì lạnh (thơ) - Lê Vĩnh Tài [10 NĂM TIỀN VỆ] Khi bạn cứa vào cổ tay / Cắt đứt nỗi đau đang giày vò bạn / Máu chảy đến khi bạn cảm thấy cơ thể mình trống rỗng / Như hàng ngày bạn vẫn xả nước thải xuống cống / Máu chảy ra thì lạnh... (...)
Cơn mộng giữa rừng phong (truyện / tuỳ bút) - Hoàng Long [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Đã hết một mùa thu ư? Anh thấy mình ngồi đây đã ngàn năm, đã qua bao mùa trăng, bao nhiêu lần lá đổ. Nhưng đồng hồ mới chỉ hai giờ rưỡi chiều. Mới ba mươi phút trôi qua. Mặt ao vẫn lặng lẽ, đàn vịt nhỏ vẫn bơi bơi, gió nhẹ thổi những lá phong rơi rải rác, ngôi chùa vẫn yên tĩnh trầm tư. Tiếng chuông chùa đã thức tỉnh anh khỏi cơn đại mộng. Cuộc đời có khác gì một giấc chiêm bao giữa trưa thu?...
Tiền Vệ (thơ) - Vũ Trọng Quang [10 NĂM TIỀN VỆ] Như một tiền đạo / lao về phía trước / không lùi lại / cũng không đứng lại / đứng lại là lùi lại / hậu vệ // Thoát khỏi ngã ba / chữ nghĩa giương biểu ngữ / trên mặt sông đang chảy / ra biển lớn...
Mười năm tienve.org (thơ) - Lê Vĩnh Tài [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Thúy đã nói: / Tiền Vệ là nơi chúng ta sẽ công bố lần đầu tiên những tác phẩm của mình. / Như Mẹ đã chọn nơi ấm áp để sinh chúng ta... (...)
Những hạt giống bay đi (hội họa) - Ann Phong [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Tranh acrylic trên bố, sáng tác năm 2011. Hoạ sĩ gửi riêng cho Tiền Vệ như một lời chúc mừng sinh nhật 10 năm...
Giao hưởng chiều (thơ) - Chiêu Anh Nguyễn [10 NĂM TIỀN VỆ] ... Có gì / ngoài khung cửa ấy / bức tường chắn lối mòn như tất cả những bức tường / trên đời / chiếc cửa sổ kéo rèm vàng nhạt, khung cửa cao quá đầu người / mờ đục / có gì / ngoài khung cửa / cây con đã đâm lên từ sau ô kính... (...)
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021