thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Ba bài nữa trong TỪ LOẠI
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
JOSEPH BRODSKY
(1940-1996)
 
 
Bên bờ biển, dưới ánh nến. Lưa thưa trang trại,
những cánh đồng mọc đầy me đất, cỏ linh lăng, cỏ ba lá.
Đêm xuống, cơ thể, như Shiva, mọc thêm những cánh tay
khát khao với tới người yêu dấu.
Chú chuột sột soạt trong đám cỏ. Một con cú lao xuống.
Đột nhiên tiếng cột rui kẽo kẹt vang lớn một giây đồng hồ.
Trong một thành phố toàn nhà gỗ người ta ngủ say hơn,
vì thời này ta chỉ nằm mơ thấy những chuyện đã xảy ra.
Có một mùi cá tươi. Hình dáng chiếc ghế dựa
in dính lên tường. Màn vải thưa quá yếu không bung lên
nổi trước cơn gió nhẹ. Và một tia trăng bấy giờ
đẩy cao ngọn triều y như một tấm chăn phủ lướt qua.
 
                                                                    1975
  
                                       ●
 
 
Nói về sao trên trời, thì sao lúc nào cũng thắp sáng.
Có nghĩa, khi một sao xuất hiện, những sao khác tô điểm
cho vòm cầu tối đen. Đó là cách hay nhất để từ đó nhìn
xuống đây: nghĩa là sau nhiều giờ, nhìn nhấp nháy.
Bầu trời có vẻ như đẹp hơn khi không có sao.
Thế nhưng, có sao, thì ta chinh phục không gian nhanh hơn.
Miễn bạn không phải chuyển đến
từ hiên nhà trống không và từ chiếc ghế đu kẽo kẹt.
Như một nhà phi hành vũ trụ từng nói, khi một nửa
mặt ông khuất trong bóng tối, có vẻ như chẳng còn có
cuộc sống bất cứ nơi đâu, và một cái nhìn trầm tư
không thể có chỗ nào ghé nghỉ.
 
                                                                    1975
 
                                       ●
 
 
Một bảng kê mấy nhận xét. Trong góc phòng, trời nóng.
Cái nhìn đi đến đâu cũng để lại một dấu ấn.
Nước trông giống dáng thủy tinh hơn cả.
Người thì trông ghê rợn hơn cả bộ xương của mình.
Một đêm mùa đông bất cứ đâu với rượu vang. Một mái
hiên đen chống đỡ cành liễu gai đâm xuống.
Chống người trên cùi chõ, thân mình nổi lên
như một mảnh băng, một miếng nước đá loại thường.
Trong ngàn năm nữa, chắc chắn chúng sẽ để lộ
một vỏ trai mềm hai mảnh hóa thạch dựa sau lớp
nhung mỏng, với dấu in của môi dưới dấu in của viền,
miệng lí nhí với bản lề cửa sổ lời chúc “Ngủ ngon”.
 
 
------------------------
TỪ LOẠI tức là cuốn A Part of Speech. Dịch từ các bản Anh ngữ của Joseph Brodsky, phần lớn do Daniel Weissbort dịch và xuất hiện lần đầu tiên trong Poetry (3.1978); bản Anh ngữ sau đó được chính J. Brodsky xem lại và một số đã được đăng trong The New York Review of Books (20.12.1979). Nguyên bản tiếng Nga gồm cả thảy 20 bài, theo thứ tự khác so với thứ tự những bài Anh ngữ được đăng báo, hoặc in vào sách A Part of Speech (Oxford University Press, 1987) và Collected Poems in English (Farrar, Straus and Giroux, 2000). Và thứ tự những bài Anh ngữ cũng khác so với thứ tự những bài Pháp ngữ trong các tập thơ Poèmes 1961-1987 (Gallimard, 1987) và Vertumne et autres poèmes (Gallimard, 1993) của Joseph Brodsky. 
 
 
Các bài khác trong TỪ LOẠI đã đăng trên Tiền Vệ:
 
Đất Bắc làm kim loại co dúm, kính thì không hề hấn gì; / miền đất ấy dạy cho cổ họng cách nói, “Hãy cho tôi vào.” ... | ... và khi chữ “tương lai” được thốt lên, những đàn chuột / xông ra từ ngôn ngữ Nga và gặm một / miếng ký ức đã chín lỗ chỗ... | Không phải tôi mất tự chủ, chỉ là tôi đã hết chịu nổi mùa hè. / Anh kiếm một cái sơ mi trong hộc tủ và thế là nguyên ngày mất toi... | Lúc nào cũng còn có một khả năng còn lại – để anh / bước ra đường nơi khoảng mênh mông màu nâu... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Ta sinh ra, ta lớn lên trong những đầm lầy vùng Ban tích, gần / những ngọn sóng xám bạc lúc nào vỗ vào bờ cũng đi cặp đôi, / vì thế mọi vần thơ... | Ta nhận ra ngọn gió kia sà xuống mặt cỏ, / cỏ oằn xuống dưới gió, như dưới bầy đàn Tata... | Sương muối trên mặt đất và những rừng trụi lá, / bầu trời xám như màu tôn của mái nhà... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Trong thị trấn từ đó cái chết trải dài trên tấm bản đồ lớp học / sỏi cuội ánh lên như những vảy bọc ngoài con cá chép... | Nếu có cái gì đáng ca ngợi, trước hết có thể là làm sao / gió tây đã trở thành gió đông, khi cành cây đóng băng... | Em đã quên ngôi làng mất hút trong hàng lớp những / đầm lầy trong thị trấn rừng thông... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021