thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Người phụ nữ phi thường
 
Bản dịch của Lê Vĩnh Tài
 
 
MAYA ANGELOU
(1928~)
 
Maya Angelou, tên thật là Marguerite Ann Johnson, sinh năm 1928 tại Saint Louis, Missouri. Bà là một trong những phụ nữ da đen nổi tiếng nhất ở Mỹ như một nhà thơ và người viết tự truyện, một nhà đấu tranh cho xã hội, một vũ công, diễn viên, nhà làm phim, kịch tác gia và đạo diễn.
 
Tên tuổi văn chương của bà nổi lên với bộ sách tự truyện gồm 6 cuốn, trong đó, cuốn I Know Why the Caged Bird Sings (Tôi biết tại sao con chim nhốt trong lồng vẫn hót, 1970), tập trung vào 17 năm đầu tiên của cuộc sống của bà, đã được đề nghị trao giải thưởng National Book Award. Tập thơ Just Give Me a Cool Drink of Water 'Fore I Diiie (Hãy cho tôi uống một ly nước mát trước khi tôi chết, 1971) đã đề nghị trao giải thưởng Pulitzer. Năm 2000, bà được trao tặng huy chương cao quý Presidential Medal of Arts. Năm 2008, bà nhận huy chương Lincoln Medal. Bà cũng đã đoạt 3 giải Grammy Awards.
 
Bà đã cộng tác trong phong trào đấu tranh bình đẳng màu da cùng với mục sư Martin Luther King, Jr. Bà đã được vinh dự đọc thơ trong lễ đăng quang Tổng thống John F. Kennedy năm 1961, và lễ đăng quang Tổng thống Bill Clinton năm 1993.
 
Maya Angelou từng là Giáo sư tại Wake Forest University ở Winston-Salem, North Carolina, và là người đầu tiên được phong danh hiệu Reynolds Professorship of American Studies. Cho đến nay, bà đã được trao tặng hơn 30 bằng tiến sĩ danh dự từ các trường đại học ở Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới.
 
 

Người phụ nữ phi thường

 
những người phụ nữ đẹp thường hay tự hỏi
đâu là bí mật của tôi
tôi không dễ thương hay có ba vòng đo của người mẫu
nên khi tôi bắt đầu nói với họ
họ cứ nghĩ rằng tôi nói dối
 
tôi nói
đó chỉ là những điều trong tầm tay của tôi
vòng hông của tôi, bước chân đong đưa của tôi
cái bĩu môi của tôi
 
tôi là một người phụ nữ
phi thường
người phụ nữ phi thường đó
là tôi
 
tôi bước vào một căn phòng
và đến gần người đàn ông
những anh chàng đang đứng hoặc
đã khuỵu gối xuống
họ cứ vây quanh tôi
như đàn ong thấy mật
 
tôi nói
ánh mắt tôi nồng nàn như lửa
và hàm răng tôi cười như toả nắng
sự đong đưa của vòng eo
niềm vui trong mỗi bước chân tôi
làm họ nghiêng ngả
 
tôi là một người phụ nữ
phi thường
người phụ nữ phi thường đó
là tôi
 
những người đàn ông ấy đã tự hỏi mình
họ tìm thấy gì ở tôi
họ cố gắng thảm hại nhưng không sao biết được
những bí ẩn của tôi
dù tôi cũng cố gắng chỉ cho họ
họ vẫn không thể thấy
 
tôi nói
nó ở trong cái ưỡn lưng tinh nghịch của tôi
như mặt trời trong nụ cười
sự bềnh bồng của hai bầu ngực
vẻ dịu dàng trong phong thái
của tôi
 
tôi là một người phụ nữ
phi thường
người phụ nữ phi thường đó
là tôi
 
bây giờ bạn hiểu
chỉ cần đầu của tôi tại sao không phải cúi
tôi không đong đưa hay nhún nhảy
hay cố nói thật lớn
khi bạn nhìn thấy tôi đi qua
nó làm bạn tự hào
tôi nói
mỗi một cái bén gót của tôi
hay lọn tóc xoăn buông thả của tôi
lòng bàn tay ấm mồ hôi của tôi
làm những người đàn ông phát sốt
 
bởi vì tôi là một người phụ nữ
phi thường
người phụ nữ phi thường đó
là tôi
 
 
----------------
Dịch từ nguyên tác “Phenomenal Woman”, trong Maya Angelou, Phenomenal Woman: Four Poems Celebrating Women (Random House, 1994). Nguyên văn bài thơ tiếng Anh đăng trên PoemHunter.com.
 
 
-------------
Đã đăng:
 
... Nhưng con chim trong lồng đành chịu chết trên ngôi mộ của giấc mơ / hình bóng của nó vẫn kêu thất thanh / như ban ngày ta gặp cơn ác mộng / cánh của nó vẫn bị cắt bớt và chân của nó vẫn nhảy loi choi / những bước chân tù túng / cái đập cánh tuyệt vọng / do đó nó đã phải mở to cổ họng của mình / để hót... [Bản dịch của Lê Vĩnh Tài]
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021