|
|
Lời cầu nguyện | Age de la pierre
|
|
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
BOGDAN CZAYKOWSKI
(1932~)
Bogdan Czaykowski là một sử gia, một nhà phê bình văn học, nhà thơ và dịch giả nổi tiếng của Ba Lan. Ông sinh ở Równe, một thành phố tỉnh lẻ ở góc đông nam nước Ba Lan trước chiến tranh. Thuở nhỏ theo gia đình đi đày qua các trại lao động ở LiênXô (1940), ông tới Anh năm 1948, sau đoạn đường lang thang qua Iran và Ấn độ. Ở Anh, ông học lịch sử và văn học tại các đại học London và Dublin, và giao du với nhiều nhà văn trẻ cùng hoàn cảnh như ông và cùng chọn viết văn bằng tiếng Ba Lan. Đầu những năm 60 ông là chủ bút báo định kỳ Ba Lan lưu vong Continents. Ông đã in nhiều thơ, kể cả Thơ tuyển (Paris, 1971), tập tuyển Wiatr z innej strony (1990) và gần đây nhất là Okanagańskie sady (1998). Cùng với Boleslaw Sulik, ông viết một tác phẩm nghiên cứu xã hội học rất chi tiết về những người Ba Lan sống ở Anh, và cùng với Andrzej Busza ông đã dịch, biên tập và cho xuất bản tác phẩm Gathering Time: Five Modern Polish Elegies [Năm khúc bi ca Ba Lan hiện đại] (Mission, BC: Barbarian Press, 1983) gồm năm bài thơ dài của Iwaszkiewicz, Wierzynski, Jastrun, Milosz và Bialoszewski. Postwar Polish Poetry [Thơ Ba Lan thời hậu chiến] đã dành cho ông một chỗ đứng trang trọng chính là bởi Czeslaw Milosz, chủ biên hợp tuyển ấy, từng coi ông là một trong những đại biểu trẻ tuổi nhất, đã cho thấy rõ nhất “tình trạng khó khăn của một người làm thơ lưu vong” (C. Milosz, History of Polish Literature). Ông bắt đầu dạy lịch sử và văn học Ba Lan tại Đại học British Columbia, Vancouver, từ 1962, cho xuất bản nhiều công trình nghiên cứu về các nhà thơ Ba Lan thế kỷ XIX và XX (như Mikiewicz, Norwid, Leśmian, và Milosz), là người đồng biên tập (cùng với S.V. LaSelva) của cuốn Holding One's Time in Thought: The Political Philosophy of W.J. Stankiewicz (Vancouver, B.C., Ronsdale Press, 1997), và tác giả tập tuyển Anthology of Polish Poetry Abroad, 1939-1999 (Toronto: Kanadzie, 2002).
________
Lời cầu nguyện* Xin Chúa hãy ném con vào một đám mây
nhưng đừng biến con thành một giọt mưa
con không muốn trở về trái đất
Xin Chúa hãy ném con vào một cánh hoa
nhưng đừng biến con thành một con ong
con sẽ chết mất vì vị ngọt công nghiệp quá mức
xin hãy ném con vào một hồ nước
nhưng xin Chúa đừng biến con thành cá
con sẽ không thể nào có máu lạnh trong mình
xin hãy ném con vào rừng cây
như một trái thông nằm trên cỏ
đừng để những con sóc lông đỏ tìm ra con
hãy ném con vào cái dáng trầm tư của đá tảng
nhưng không phải đá lát trên một đường phố London
Chúa ôi con lo và sẽ cắn nát tường nhà trong thành phố xa lạ này
Chúa là người đưa con vào lửa
xin người kéo con ra khỏi những ngọn cháy kia
và gửi con vào đám mây trắng lặng lẽ
Age de la pierre** Trong thành phố này họ đã dọn gạch vụn khỏi các quảng trường,
xây những nhà mới (bạn có thể tự mình nhìn thấy).
Sắp xếp sạch các nghĩa trang.
Tòa đã tuyên án cả hai bên.
Sau đó đã có ân xá cho kẻ sát nhân
và phục hồi cho người sống.
Những người tự nguyện sống ngoài pháp luật được phép trở về.
Thế nhưng họ thích hi vọng hơn.
Những người khác mải mê trong những lợi lộc.
Bây giờ những vụ hồi hương đã được bảo đảm.
Thế nên có người đã trở lại sự sống.
Trong khi những người khác không thể đương đầu với phép lạ Lazarus.
Bạn hỏi, những triển vọng nào nổi lên đây?
Bạn sẽ không dẹp hết những tư tưởng phá sản, ngay cả khi dựng tượng
lên từng ngôi mộ.
Cho đến khi những người mới xuất hiện.
Về những người ấy chỉ có điều này được biết
đó là di sản họ nhận sẽ là một gánh nặng.
----------------------------
* "A Prayer", trong Postwar Polish Poetry, Czeslaw Milosz tuyển chọn và biên tập, University of California Press, 1983.
** Tiếng Pháp trong nguyên bản - trích từ Thơ mới Ba Lan, Hoàng Ngọc Biên dịch và giới thiệu, 160 trang, Nhà xuất bản Trình bầy, 1993.
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021