thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Nỗi buồn hoa tím
 
Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường
 
 
 
ABD AL-WAHHAB AL-BAYATI
(1926-1999)
 
Lời người dịch:
 
“Kẻ lưu đày này đã sống trong nỗi đau khôn nguôi của sự biệt ly xa xứ. Bị giằng co giữa Đông và Tây, hắn pha trộn những đóng góp của hai nền văn hoá, như bài thơ tiên tri sau đây (viết năm 1981) minh chứng, trong đó hắn tán dương sự đau khổ của người bình dân nơi quê hương của hai dòng sông, miền Mésopotamie cổ kính...”, Alfred Gilder đã viết như thế.
 
Abd al-Wahhāb Al-Bayātī [có khi phiên âm là Abdul Wahab Al-Bayati, hay Abdel Wahab al-Bayati, hay Abdelwahab el-Bayati] (1926-1999), nhà thơ xứ Iraq, sinh tại Baghdad, đã sống hơn nửa đời ở các nước Lebanon, Syria và Ai-cập, từng là bạn với Paul Éluard và đồ đệ của chủ nghĩa siêu thực. Ông đã giữ chức tuỳ viên văn hoá Iraq ở Mát-xcơ-va năm 1959, nhưng từ chức vào năm 1961. Năm 1980, Saddam Hussein bổ nhiệm ông làm tuỳ viên văn hoá ở Madrid. Năm 1990, khi Iraq đưa quân vào Kuwait, Al-Bayātī đào nhiệm trốn sang Jordan và bị Saddam tước quyền công dân khi ông đến Ả-rập Xê-út dự Đại hội Văn hoá. Những ngày cuối đời, ông sống lang thang cùng với những đồng hương lưu vong trong các quán cà phê ở Damascus. Ông mất ngày 3/8/1999. Trong bài điếu văn chia buồn (4/8/1999) với gia đình nhà thơ, tổng thống Zine El Abidine Ben Ali (Tunisia) ca ngợi El Bayati là một nhà thơ lớn, và là một trong những nhà thơ tiên phong cho phong trào thi ca hiện đại thế giới, đã cách tân thi ca Ả-rập trên cả hai phương diện hình thức và nội dung, cũng như đã quảng bá những giá trị và tư tưởng của văn chương hiện đại. Tác phẩm của ông sử dụng ngôn ngữ đời thường pha lẫn với ngạn ngữ, tục ngữ, đối thoại, được ngưỡng mộ trong thế giới Ả-rập.
 
 

Nỗi buồn hoa tím

 
Những tập thể lao tác
Không mơ mộng cái chết của con bướm
Hay những nỗi muộn phiền của hoa violet
Hay cánh buồm long lanh
Dưới ánh trăng xanh màu lá của những đêm mùa hạ
Hay những cuộc tình của thằng điên yêu bóng ma
Những tập thể lao tác
Tự lột trần
Tự cấu xé
Những tập thể đóng con thuyền cho kẻ mộng mơ
Những tập thể dệt những chiếc khăn tay của những cặp tình nhân
Những tập thể khóc than
Hát ca, đau khổ
Quanh trái đất
Trong những xưởng sắt, dưới những hầm mỏ
Nhai mặt trời của những cái chết hiển nhiên
Có khi cười thành tiếng
Họ si tình
Nhưng không như thằng điên yêu cái bóng ma
Dưới ánh trăng xanh màu lá, những đêm mùa hạ
Những tập thể khóc than
Hát ca, đau khổ
Dưới ánh mặt trời đêm
Mơ tưởng miếng bánh mì của mỗi ngày.
 
 
---------------
Dịch theo bản tiếng Pháp của Jean-François Dionnot, trong Poèmes d'amour des sept portails du monde / Abdelwahab el-Bayati (Paris : Sindbad, 1981).
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021