Sau khi chết, bà ngoại tôi không chịu ra nghĩa địa. Còn nói gì được nữa? Chúng tôi dời những ngăn dưới của tủ lạnh cho bà ngồi, còn phần từ thắt lưng trở lên thì chiếm chỗ trong ngăn rau quả. Bà mỉm cười mỗi lần chúng tôi mở cửa tủ lạnh – này, sáng nay có khoẻ không? Chúng tôi thường để cửa mở và chuyện trò với bà khi đang ăn điểm tâm.

Bà chẳng làm phiền gì lắm. Chỉ có vấn đề là bà chiếm chỗ trong tủ lạnh. Chúng tôi không muốn làm bà giận, nhưng chúng tôi cần chỗ để trữ các thức ăn uống. Chúng tôi lén mua thêm một tủ lạnh nữa, và bắt đầu sử dụng nó. Chẳng được bao lâu thì bà nghi ngờ. "Chúng mày đi đâu mất biệt vậy?" bà hỏi. "Không phải tao muốn kiểm tra chúng mày, nhưng tao lo lắng khi không thấy mặt chúng mày suốt cả một ngày!" Bà khóc oà, chúng tôi ôm lấy bà. Bà bốc mùi rau diếp chưa rửa.

Bố mẹ tôi quyết định chia tay nhau. Mẹ đến ở tại một tịnh xứ(*) thuộc vùng Mejorado, Bố dời đi New York. Anh tôi vào đại học xá, chỉ còn tôi ở lại một mình với bà ngoại. Một đêm nọ, bạn trai của tôi mở nhầm tủ lạnh và bà kinh hoàng gào lên. Chàng cũng kinh hoàng gào lên. Đáng lẽ tôi phải dặn chàng trước về bà ngoại. Chàng không bao giờ đến nhà tôi nữa. Bà ngoại cho tôi một bài giảng về việc để đàn ông ở truồng đi lòng vòng trong nhà, nhưng tôi không thèm nghe, tôi đóng sầm cửa vào mặt bà. Tôi bất kể thiên hạ xem tôi là một con người gớm ghiếc. Tôi dọn ra khỏi nhà. Hàng xóm đến săn sóc bà ngoại cho đến khi Mẹ trở về từ Mejorado.

_________________________

(*) Tôi tạm dịch chữ "ashram" là "tịnh xứ". Ashram là một nơi yên tĩnh dành cho việc suy tưởng, thanh tẩy tâm linh, và thiền toạ. Chữ "ashram" xuất phát từ chữ "asrama", tiếng Sanskrit, nghĩa là sự tu tập.