|
|
Tôi không là đàn ông
|
|
Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường
Dịch để tưởng niệm một nhà thơ tiền vệ vừa tạ thế.
NĐT.
HAROLD NORSE
(1916-2009)
Harold Norse, tên thật Harold Rosen, sinh tại New York City ngày 6 tháng Bảy 1916, là một nhà thơ Mỹ Beatnik đồng tính, gốc Do Thái. Như với Allen Ginsberg, bà mẹ của Norse cũng là người Nga (Lithuania) đã di tản sang Hiệp Chủng Quốc vào đầu thế kỷ. Norse là họ Rosen viết lại.
Norse đã kết bạn và chơi thân với các nhà văn, nhà thơ lớn của Mỹ thế kỷ 20 như W. H. Auden, William S. Burroughs, Saul Bellow, Allen Ginsberg, Gregory Corso, Charles Bukowski. Ông đã qua Bắc Phi, Pháp, Ý, sống nhiều năm.
Bỏ thi pháp cũ, ông sử dụng ngôn ngữ đời thường và “thổ ngữ” của khu phố bình dân ở Brooklyn (New York) để làm thơ, được thi sĩ và bạn thân William Carlos Williams vinh danh là “nhà thơ ưu tú nhất của thế hệ [ông]”.
Ở Paris (1960-63), Norse ngụ tại “Beat Hotel” - số 9 trên đường Gît-le-Cœur - với Bryon Gysin, Burroughs, Ginsberg, Corso, và sử dụng kỹ thuật “cắt-ghép” (cut-up) để viết tiểu thuyết Beat Hotel (bản tiếng Đức, 1975; nguyên tác tiếng Anh, 1983, California; bản tiếng Ý, 1985).
Năm 1974, City Lights xuất bản Hotel Nirvana (thơ).
Cuốn tiểu sử Memoirs of a Bastard Angel (1989) kể lại cuộc đời và sự nghiệp của ông trong 50 năm bên cạnh bạn hữu (W. H. Auden, Christopher Isherwood, E. E. Cummings, Tennessee Williams, Williams Carlos William, James Baldwin, Burroughs, Ginsberg, Ferlinghetti, Saul Bellow, Charles Bukowski, Robert Graves, Anais Nin).
Với thi tập Carnivorous Saint: Gay Poems 1941-1976 (1977) Norse đã trở thành nhà thơ lãnh tụ của cuộc cách mạng giải phóng những người đồng tính.
Những năm cuối đời, nếu không bận kể lể những mẩu chuyện “phiêu lưu” nọ kia của ông cho thiên hạ nghe chơi, thì đôi khi ông cũng có than phiền về việc tên tuổi mình không được đến biết nhiều như của các đồng nghiệp beat Ginsberg, Corso, Bukowski, Kerouac, Ferlinghetti. Ông cay đắng: “Hết là thi nhân rồi / Ta chỉ là một thằng già mà thôi” (I'm not a poet any more. I'm an old man.) Tuy thế, ông vẫn tiếp tục đọc thơ trước công chúng cho tới năm lên 91.
Thi phẩm “Old Age Does Not Happen Slowly” kết thúc với câu “If you're gay you're dead” (tạm dịch: Đồng tính là đồng chết).
Harold Norse đã ra đi trong ngày 8 tháng Sáu 2009, tại San Francisco.
Tác phẩm của ông gồm có 12 tập thơ và 3 cuốn văn xuôi.
_____________
Tôi không là đàn ông Tôi không là đàn ông. Tôi không kiếm được tiền để mua sắm các thứ cho gia đình. Tôi có hắc lào và con cu nhỏ.
Tôi không là đàn ông. Tôi không ưa đá banh, đánh võ, lái xe. Tôi thích biểu lộ tâm tình. Thậm chí tôi thích quàng tay mình trên vai bạn bè.
Tôi không là đàn ông. Tôi sẽ không nhập vào các vai trò gán ép cho mình - các vai trò do Madison Avenue, Playboy, Hollywood và Oliver Cromwell chế tạo. Truyền hình không thể chỉ định hành động của tôi.
Tôi không là đàn ông. Có một lần sau khi giết chết một con sóc tôi đã tự hứa sẽ không giết hại thêm nữa. Tôi đã bỏ ăn thịt. Máu khiến tôi buồn nôn. Tôi yêu hoa.
Tôi không là đàn ông. Tôi đã vào tù vì tội chống quân dịch. Tôi không đánh trả khi các tên đàn ông thật chửi tôi “lại cái” và đánh đập tôi. Tôi ghét bạo lực.
Tôi không là đàn ông. Tôi chưa hiếp dâm phụ nữ. Tôi không ghét người da đen. Tôi không xúc động khi thấy cờ vẫy. Tôi không nghĩ rằng mình phải yêu hay phải bỏ nước Mỹ. Mà chỉ nên cười cợt với những chuyện đó.
Tôi không là đàn ông. Tôi chưa hề mắc bịnh lậu.
Tôi không là đàn ông. Tôi không mê tạp chí Playboy.
Tôi không là đàn ông. Tôi khóc lóc khi đau khổ.
Tôi không là đàn ông. Tôi không cảm thấy mình giỏi hơn đàn bà.
Tôi không là đàn ông. Tôi không mặc jockstrap.
Tôi không là đàn ông. Tôi viết thơ.
Tôi không là đàn ông. Tôi suy gẫm về Hòa Bình và Tình Yêu.
Tôi không là đàn ông. Tôi không muốn huỷ diệt anh.
San Francisco, 1972
----------------
Dịch từ nguyên tác “I am not a Man”, đăng lại trên tạp chí Exquisite Corpse: A Journal of Letters and Life, Thursday, June 18, 2009.
Bức ảnh của Harold Norse do Allen Ginsberg chụp năm 1988, với thủ bút và chữ ký của Allen Ginsberg:
Thi sĩ Harold Norse trong căn bếp ở nhà số 157 đường Albion, San Francisco, ngày 28 tháng Năm, 1988.
Gửi H.N. với tấm lòng yêu mến từ Allen Ginsberg.
Bìa của cuốn Memoirs of a Bastard Angel (1989)
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021