thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Chán đéo
(Đinh Linh dịch từ nguyên tác Anh ngữ)
 
Etheridge Knight sinh 1931 và mất 1991. Từ 1947 đến 1951, Knight phục vụ trong quân đội Mỹ ở Đại Hàn. Bị thương, Knight nghiện thuốc mooc-phin giảm đau. Năm 1960, Knight dùng súng cướp của nên bị kết án 8 năm tù. Tập thơ đầu tiên của Knight, Poems from Prison [Thơ từ tù] ra mắt năm 1968. Ra khám, Knight tham gia vào phong trào Black Arts [Nghệ Thuật Da Đen]. Knight viết sách, dạy đại học và được nhiều giải thưởng.
        Tôi có nhiều kỷ niệm cá nhân về Etheridge Knight. Lúc 19 tuổi, tôi hay lảng vảng ở quán Bacchanal ở Philadelphia. Buổi đọc thơ đầu tiên của tôi được tổ chức ở quán này. Người đọc chung với tôi là Etheridge Knight. Vài phút trước khi đọc, Knight thấy tôi đang uống bia ở bar. Hắn sát lại, hỏi: “Mày sửa soạn chưa?”
        “Rồi.”
        “Mày có phải là nhà thơ không?”
        Tôi bực bội nhìn Knight, “Tao đọc với mày mà tao không phải là nhà thơ à?”
        “Cứ trả lời tao. Mày có phải là nhà thơ không?”
        “Dĩ nhiên tao là nhà thơ!”
        “Ừ, vậy thì tao với mày vô phòng đọc nhé!”
        Sau này, quen nhau hơn, Etheridge Knight hay gọi đùa tôi là “professor” [“giáo sư”]. Nhà thơ Tom Devaney đã viết: “Không, Đinh Linh không phải là họ hàng của Max Jacob, người mà anh ta gọi là Jack Cobb. Họ quen nhau từ hồi còn ở Philadelphia, cùng với chú ruột của Đinh Linh là Etheridge Knight.”*
        Dưới đây là một bài thơ của Etheridge Knight:**
 

Chán Đéo

 
Lạy Chúa cô ấy đã đi rồi bỏ tôi thu xếp khăn gói rồi biến
và tôi không còn cách nào để làm cô ấy
trở lại và khắp nơi trái đất này trơ trụi
sương rạng rỡ những hạt cát trắng long lanh
xì ke sự chết chóc chết đang chết và ba láp khiến
cô ấy bỏ đi đem nụ cười và cái cười sặc sụa
và cái mềm dịu của cô ấy và tiếng thở dài nửa đêm—
 
Đụ Coltrane và nhạc và mây dạt trên không
đụ biển và cây cối và trời và những loài chim
và cá sấu và tất cả con thú lang thang trên mặt đất
đụ marx và mao và cộng sản và á phiện và bồ đà
và cà chua đỏ chín đụ giô sép và maria đụ
chúa giê su và tất cả môn đồ đụ fanon nixon
và malcom đụ cuộc cách mạng đụ tự do đụ
nguyên cái tảng đụ má này
tôi chỉ muốn con đàn bà của tôi trở lại
để tâm hồn tôi có thể xướng ca.
 
 
------------------------
Ghi chú của Tiền Vệ:
* Độc giả có thể tìm thấy nguyên văn câu nói của Tom Devaney ở trang web PhillySound: new poetry, số đặc biệt về Đinh Linh [Philly Sound Feature, issue #2: Linh Dinh].
** Một vài bài thơ khác của Etheridge Knight cũng đã được dịch ra Việt ngữ và phân tích trong tiểu luận của Hoàng Ngọc-Tuấn: Thơ Jazz: tiết tấu, âm thanh và phong khí da đen.

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021