thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
BỐN BÀI THƠ
 
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
 
JIM MORRISON
(1943-1971)
 
Jim Morrison là nhà thơ, ca sĩ chính và người viết ca từ cho nhóm nhạc rock The Doors. Năm 21 tuổi, anh theo học ngành điện ảnh và sân khấu tại UCLA, nhưng anh lại bắt đầu say mê thơ của William Blake và những tác phẩm triết lý của Friedrich Nietzsche. Rồi anh bỏ học, miệt mài làm thơ và lao vào ma tuý. Sau đó, anh hợp tác với các nhạc sĩ Ray Manzarek, Robbie Krieger và John Densmore để lập nên nhóm The Doors — cái tên này được gợi hứng bởi nhan đề cuốn The Doors of Perception của Aldous Huxley, và nhan đề này đến từ một câu thơ của William Blake trong tập The Marriage of Heaven and Hell: “If the doors of perception were cleansed every thing would appear to man as it is, infinite.” [Nếu những khung cửa của sự cảm nhận được thanh tẩy, mọi sự sẽ hiện ra trước mắt con người đúng như là nó, vĩnh viễn.]
 
Sau vài năm gây say mê (vì những ca khúc đầy quyến rũ, với ca từ của Jim Morrison), cũng như gây nổi loạn, và đụng chạm với luật pháp (vì những hành vi “khác thường” của Jim Morrison), nhóm The Doors ngưng hoạt động. Jim Morrison cùng vợ (Pamela) sang Pháp sống. Ở đó, anh tiếp tục làm thơ. Nhưng anh chết bất ngờ trong bồn tắm, vì một cơn đau tim, vào ngày 3 tháng 7 năm 1971. Lúc ấy, anh chỉ mới 27 tuổi.
 
Jim Morrison được an táng ở khuôn viên dành cho văn nhân trong nghĩa địa lừng danh Père Lachaise, nơi đã chôn thi hài của Balzac, Moliere, và Oscar Wilde. Năm 1981, điêu khắc gia Mladen Mikulin đã dựng một tượng bán thân trên mộ phần của Jim Morrison để kỷ niệm đệ thập chu niên ngày anh qua đời.
 
Di sản thi ca của Jim Morrison gồm có: The Lords and The New Creatures (1969); An American Prayer (1970); Wilderness The Lost Writings Of Jim Morrison (1988); và The American Night: The Writings of Jim Morrison (1990).
 
(HN-T)
 
________
 
 

Thơ ngợi ca – Những tiểu thư New York

 
mỗi người có riêng diệu pháp của Mình
Không có cái chết
thế nên chẳng có gì quan trọng
Phong cách Cao sang
Chói loá & xin nhận lỗi
gìày ống cao có khuy cài
thu xếp tươm tất
tạo sinh hỗn loạn
thắng lợi tình yêu
hi vọng vĩnh cửu & hoàn thành
 
 
 
 

Mở hòm

 
– Khoảnh khắc tự do bên trong
khi đầu óc mở rộng & vũ trụ
vô tận được phát hiện
& tâm hồn tha hồ thơ thẩn
say sưa & bối rối đi tìm
nơi này & nơi kia cả thầy & bạn
 
 
 

Cassandra bên giếng nước

 
Cứu! Cứu! Cứu chúng tôi!
Xin cứu chúng tôi!
Chúng tôi đang chết đây, anh bạn, hãy làm một cái gì.
Xin kéo chúng tôi ra khỏi nơi này!
Xin cứu chúng tôi!
Tôi đang chết.
Chúng tôi đã làm gì ra nông nỗi này!
Chúng tôi đã gây ra nó, anh bạn, chúng tôi đã phạm
 
Cứu!
Chúng tôi tiêu ma rồi, anh bạn.
Tôi yêu anh anh bạn ạ.
Tôi yêu anh anh bạn ạ.
Tôi yêu anh vì anh là anh.
 
Nhưng anh phải cứu chúng tôi.
Chúng tôi đã làm gì ra nông nỗi này, anh bạn.
Chúng tôi đã làm gì ra nông nỗi này?
 
 
 

Những vĩ độ của ngựa

 
Chuồng ngựa bốc cháy
Đường đua thế là xong đời
Các chủ trại chạy ra ngoài v/*
những thùng nước trên tay
Da thịt ngựa bốc cháy
Chúng đá vào các ngăn chuồng
(nỗi kinh hoàng trong mắt một con ngựa
Có thể mở rộng & phủ đầy
trọn một bầu trời.)
 
Những đám mây tuôn tràn
& kể một câu chuyện
 
về tiếng sấm chớp & cột buồm
trên tháp chuông
 
[...]
 
 
_________
* v/ (viết tắt của chữ “với”), trong nguyên tác là w/ (viết tắt của chữ “with”).
 
 
------------------
“Thơ ngợi ca – Những tiểu thư New York”, “Mở hòm”, “Cassandra bên giếng nước”, và “Những vĩ độ của ngựa” dịch từ nguyên tác “Ode – New York Maidens”, “The Opening of the Trunk”, “Cassandra at the Well”, và “Horse Lattitudes” [trích đoạn], trong Jim Morrison, Wilderness: The Lost Writings of Jim Morrison (New York: Knopf Publishing, 1989).
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021