Lời người dịch: Dưới đây là phần đầu tiên của chương 1, "Bức thông điệp trong một cái chai" ["Message in a Bottle"], trong cuốn sách của Edward Hirsch, Làm thế nào để đọc một bài thơ và yêu nghệ thuật thơ [How to Read a Poem and Fall in Love with Poetry] do Center for Documentary Studies, kết hợp với Harvest Book - Harcourt, Inc., xuất bản tại San Diego, New York và London, năm 1999. Các phần tiếp theo của cuốn sách sẽ được gửi đăng hàng tuần trên Tiền Vệ. Người dịch riêng cảm ơn nhà thơ Võ Quốc Linh đã tặng cuốn sách tuyệt vời này.

--------------------------------------------------------

Hãy đọc những bài thơ này cho chính mình vào lúc nửa đêm. Hãy thắp lên một ngọn đèn và đọc chúng khi bạn một mình trong căn phòng tối hay khi có ai đó đang ngủ say bên cạnh bạn. Hãy đọc chúng khi bạn tỉnh giấc vào sáng sớm, với tâm thái phấn chấn và tinh nhạy. Hãy đọc chúng cho chính mình nghe nơi sự im lặng ngự trị và tiếng ồn của văn hoá -- thứ âm thanh lao xao liên tục vây quanh chúng ta -- đã tạm ngưng nghỉ. Những bài thơ này đã vượt qua những khoảng cách ngút ngàn để tìm đến bạn. Tôi nhớ đến câu châm ngôn của Malebranche, "Sự chú tâm là lời cầu nguyện tự nhiên của tâm hồn." Câu châm ngôn này, được Simone Weil và Paul Celan yêu thích, được Walter Benjamin trích dẫn trong luận văn đầy thẩm quyền của ông về Franz Kafka, có thể trở thành một tín điều cho mỗi người viết. Nó cũng có ích cho người đọc. Paul Celan đã nói:

Hãy tưởng tượng có lần bạn đi xuống bờ biển, và nơi đó, giữa những rác rưởi linh tinh -- rong và gỗ mục, những chiếc lon móp méo và những con cá chết -- bạn tìm thấy một cái chai xa lạ từ một thời nào đó. Bạn mang nó về nhà và khám phá trong lòng chai có chứa một thông điệp. Bức thư này, quá lạ lùng và gây khó chịu, dường như đã trôi nổi rất lâu để tìm về một người nào đó, và giờ đây người nào đó lại chính là bạn. Nhà thơ Nga vĩ đại Osip Mandelstam, người đã bị hủy diệt trong một trại giam của Stalin, đã nhận ra kinh nghiệm này. "Tại sao nhà thơ không tìm đến bạn bè của mình, tìm đến những ai gần gũi với mình một cách tự nhiên?" ông hỏi như thế trong bài "Nói với Người Nhận" ["On the Addressee"]. Nhưng tất nhiên những bạn bè ấy không nhất thiết phải là những người gần gũi chung quanh nhà thơ trong cuộc sống thường nhật. Họ có thể là những người bạn mà nhà thơ chỉ hy vọng đang hiện hữu, hoặc sẽ hiện hữu, những người mà chữ nghĩa của nhà thơ đang tìm kiếm. Mandelstam đã viết:

Đoạn văn trên có ý nghĩa cho tất cả chúng ta, những độc giả thơ, những kẻ trở thành người nhận bí mật của những áng văn chương. Vào lúc nửa đêm, ngay trong nhà mình, tôi chợt nghe ai gọi tôi, chừng như gọi bằng tên. Tôi bước đến kệ và nhặt cuốn sách -- bức thông điệp trong cái chai -- bởi đêm nay tôi là người nhận của nó, là kẻ được nó ký thác, là mảnh đất tâm hồn của nó.

[đón đọc kỳ tới: "Gửi người đọc đang chuẩn bị lên đường"]