Tôi ít có dịp sinh hoạt với anh em trong nhóm vì tuổi tác, cách sống và thời gian còn lại không nhiều cho mình. Điều đó không có nghĩa xa xôi với Tiền Vệ về nhận thức, về quan điểm sáng tác. Chuyện ấy vốn đã đinh ninh với nhau ngay từ buổi đầu.

Bảy năm trước đây, ngày tôi ngồi với người phụ trách kiểm duyệt tập thơ Hải Đảo ra đời năm 2005 ở Sài Gòn, nhân viên ấy đã hỏi tôi rất nhiều điều về Tiền Vệ và Hoàng Ngọc-Tuấn. Chẳng là Hoàng Ngọc-Tuấn, người chủ trương mạng Tiền Vệ, đã đề tựa cho tập thơ. Những câu hỏi cứ xoay quanh về chuyện ai đã tài trợ cho mạng Tiền Vệ để nhóm có thể hoạt động tích cực thế, chứng tỏ những người chuyên trách văn học nghệ thuật trong nước không thể nào hiểu được tính cách độc lập của những người làm văn nghệ sống ngoài nước và nhất là con đường văn học hậu hiện đại mà nhóm Tiền Vệ đề cao. Tôi thấy những lời phân trần, giải thích về chuyện này có nói cũng là vô ích; chỉ việc làm bền bỉ của nhóm mới là một cách trả lời rõ nhất.

Tiền Vệ đến với tôi trước hết vì tình thân với Hoàng Ngọc-Tuấn. Dài lời chỗ này một chút. Từ ngày Tuấn đến Úc, chúng tôi đã rất hợp ý nhau trong những buổi mạn đàm văn nghệ ở một quán café trên Glebe. Và rồi những buổi làm việc chung trong những chương trình Văn Học Nghệ Thuật cho đài SBS vào cuối thập niên 80 và đầu thập niên 90, những lần trò chuyện với anh em trong nhóm Tập Họp mà Hoàng Ngọc-Tuấn là đầu tàu, những buổi sinh hoạt kịch nghệ với nhóm kịch Tạ Duy Bình và thời gian miệt mài tắm gội trong văn học mới của Hoàng Ngọc-Tuấn sau đó... dần dà đã dọn đường cho một cuộc lên đường lâu dài đến mảnh đất mà Tiền Vệ tạo dựng cho đến ngày hôm nay.

Tôi nghĩ, trừ những người bảo thủ, cực đoan và thiếu hiểu biết về hướng tiến tất yếu của Văn Học Nghệ Thuật Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu, không ai là không chấp nhận lý thuyết của văn học hậu hiện đại. Về mặt lý luận, hai anh Hoàng Ngọc-Tuấn và Nguyễn Hưng Quốc đã làm rất đầy đủ để dọn đường rồi. Sự thuyết phục còn lại nằm ở các sáng tác “minh hoạ”. Tất nhiên điều này không dễ. Nó tùy thuộc nhận thức và tài năng của các anh em làm văn nghệ khắp nơi. Và nó cũng cần thời gian. Nó sẽ có vụ mùa tốt khi khí hậu văn học nghệ thuật không còn ô nhiễm vì chính trị; khi người sáng tác vượt lên được sự cô quạnh của hoàn cảnh sống cùng sáng tác của mình.

“Thập niên đăng hoả” của Tiền Vệ với những bước tiến mạnh mẽ về phía trước: “Hé cửa vào mai sau” (HC). Hy vọng.

----------------------------------

Các tác phẩm cùng đề tài: