thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Chín ghi chú về bìa sách

 

Đoàn Khương Duy chuyển ngữ

 

• Nếu một nhà văn có thể viết xong cuốn sách mà không mơ mộng đến cái bìa, thì ông ta là một người khôn ngoan, đầy hiểu biết, và là người hoàn toàn trưởng thành, nhưng ông ta cũng đã đánh mất đi cái nét thơ ngây đã từng giúp ông trở thành một nhà văn ngay từ thuở ban đầu.

• Chúng ta không thể hồi tưởng lại những cuốn sách mình yêu quí nhất mà bỏ qua cái bìa của chúng.

• Hết thảy chúng ta đều thích được thấy cái cảnh sẽ có thêm nhiều độc giả mua sách vì cái bìa, và cũng thích được thấy cảnh các nhà phê bình khinh bỉ những cuốn sách vốn chỉ được viết dành cho những dạng độc giả như thế.

• Việc mô tả tỉ mỉ những nhân vật chính ngay trên bìa sách không chỉ sỉ nhục trí tưởng tượng của nhà văn, mà còn sỉ nhục cả trí tưởng tượng của độc giả.

• Khi người thiết kế bìa quyết định rằng cuốn sách với nhan đề Đỏ và đen xứng đáng có tấm áo khoác đen và đỏ, hoặc khi họ trang trí cho những cuốn sách có nhan đề Ngôi nhà xanh hay Toà lâu đài bằng hình ảnh minh hoạ về những ngôi nhà xanh và những toà lâu đài, thì họ không làm cho ta nghĩ là họ trung thành với văn bản, mà chỉ khiến ta tự hỏi rằng liệu họ có đọc qua cuốn sách chưa.

• Nếu ta thoáng thấy một cái bìa của một cuốn sách ta đọc đã lâu, thì ngay lập tức nó sẽ mang ta trở về lại ngày xa xưa đó, lúc mà ta cuộn mình lại trong một góc nhà với cuốn sách trên tay, và đang dấn bước vào cõi sống ẩn tàng trong đó.

• Cái bìa sách tốt có chức năng như một cái ống dẫn, mang ta ra khỏi cõi trần tục mình đang sống, và đưa ta đến với cõi sống trong cuốn sách.

• Tiệm sách có được nét quyến rũ không chỉ nhờ vào những cuốn sách trong đó mà còn nhờ vào sự đa dạng của các bìa sách.

• Nhan đề cuốn sách giống như tên người vậy: Chúng giúp ta phân biệt một cuốn sách nào đó từ hàng triệu cuốn khác giống vậy. Còn bìa sách thì tựa như gương mặt người: Chúng gợi ta nhớ về một niềm vui nào đó mà ta từng trải qua hoặc chúng hứa hẹn cho ta một cõi sống an lạc mà ta chưa hề biết tới. Đó là lí do tại sao chúng ta nhìn chăm chú vào những bìa sách và mê đắm trong đó như thể đang nhìn vào những gương mặt thân thương.

 

Chuyển ngữ tại Sài-gòn
20120605

 

 

---------
Nguồn:
Orhan Pamuk, “Nine Notes on Book Covers”, Other Colors: Essays and a Story. Trans. Maureen Freely (New York: Alfred A. Knopf, 2007).

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021