thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Võ Đình, lý lịch trích ngang

 

VÕ ĐÌNH

(1933-2009)

 

Là một tên tuổi lớn của văn học và hội hoạ Việt Nam hải ngoại, nhưng tiểu sử của Võ Đình vốn được đăng trên một số tuyển tập và bìa sách của riêng ông, lại khá sơ lược. Ở đâu cũng có vài chi tiết khá giống nhau: Tên thật: Võ Đình Mai; năm sinh: 1933; chánh quán: Thừa Thiên; du học tại Pháp: từ thập niên 1950; định cư tại Mỹ: từ đầu thập niên 1960; triển lãm cá nhân: hơn 40 lần; tác phẩm sáng tác, dịch thuật và minh hoạ: cũng khoảng 40. Đại khái thế.

Rõ ràng là quá sơ lược. Chính vì thế, vào tháng 10, 2002, khi nảy ý định viết bài “Đọc Võ Đình” (sau in trong phần Phụ Lục cuốn Mây Chó của Võ Đình, và cuốn Sống với Chữ của tôi; cả hai đều được xuất bản vào năm 2004), tôi gửi email xin Võ Đình một bản tiểu sử thật chi tiết. Chỉ mấy ngày sau, ông gửi cho tôi, cũng qua email, bản niên biểu “Năm tháng: Những nét chính” sau đây.

Bản niên biểu này dừng lại ở năm 2002, thời điểm nó được hoàn tất. Võ Đình thêm vào hai dự định cho năm 2003 và 2004. Từ sau năm 2004, Võ Đình in một số tác phẩm khác, tôi xin ghi vào phần Phụ chú phía dưới.

Tôi xem bản niên biểu này như một thứ lý lịch trích ngang, hy vọng sẽ bổ túc được phần nào vào tiểu sử của Võ Đình, một người mà sự nghiệp có lẽ sẽ còn lại lâu dài với chúng ta.

Nguyễn Hưng Quốc
2.6.2009

 

 

Phụ chú của Nguyễn Hưng Quốc:

 
(1) Tức lớp 9 bây giờ.
 
(2) Chi tiết này có lẽ chỉ có chút ý nghĩa giữa Võ Đình và tôi. Tuy nhiên, tôi cũng xin giữ nguyên những gì Võ Đình đã viết.
 
(3) Các “dự tính” này hình như đều thực hiện được. Võ Đình và Trần Thị Lai Hồng về thăm Việt Nam, và Mây Chó cũng đã được xuất bản vào năm 2004.
 
(4) Sau cuốn Mây Chó (2004), Võ Đình xuất bản thêm hai cuốn khác: Tuyển Tập Võ Đình (Văn Mới, 2007) và Trời Đất (Tổ Hợp Xuất Bản Miền Đông Hoa Kỳ, 2008).

 

 

TÁC PHẨM CỦA VÕ ĐÌNH ĐÃ ĐĂNG TRÊN TIỀN VỆ:

1975-2005 và một đại dương ngăn cách, văn giới Việt Nam trong và ngoài nước nghĩ gì, biết gì về nhau? Hai dòng văn chương này có những khác biệt gì, và liệu một ngày nào đó sẽ nhập làm một hay không?... Trần Nhuệ Tâm đã phỏng vấn nhiều nhà thơ/nhà văn Việt Nam ở các quốc gia khác nhau, và những bài phỏng vấn sẽ được đăng liên tục trên Tiền Vệ. Mời bạn đọc theo dõi. (...)
 
Ngày Mỹ, đêm Việt  (truyện / tuỳ bút) 
...Đêm nào, bà cũng nằm mơ bà ở Việt Nam... (...)
 
Marie-Louise  (truyện / tuỳ bút) 
... Hồi ấy, tôi mới hăm hai, hăm ba. Tuổi con trai như gà trống... (...)
 
Trắng đen  (truyện / tuỳ bút) 
...Hiện hữu trùng trùng điệp điệp, không biết đâu mà lường. Trắng trở thành đen, đen rồi lại trắng, có không, không có, liên miên chập chùng, dễ như lật bàn tay.... (...)
 
Thăm người chết  (truyện / tuỳ bút) 
... Thấy khách khứa còn tiếp tục đến, tôi sốt ruột. Thằng người nằm trong áo quan, thấy dị hợm vô cùng. Tôi ngượng: hắn, thằng người đó, chính là tôi. Tôi đã chết... (...)
 
Truyện hết sức ngắn (2)  (truyện / tuỳ bút) 
Bà bạn tên Ngọc. Chồng Ngọc là René, Mỹ gốc Pháp. Mới tháng trước, René chết, thình lình. (...)
 
Truyện hết sức ngắn  (truyện / tuỳ bút) 
... Truyện có dài, vừa, thật hay cực ngắn. Hai truyện sau đây hết sức ngắn... (...)
 
Láng giềng  (truyện / tuỳ bút) 
...Từ lâu, tôi có thói quen xem sự dị biệt giữa mình và người khác, nhất là dân bản xứ, như chuyện đương nhiên. Chỉ cốt giữ sao cho được một liên hệ chừng mực và nhã nhặn là quá đủ, quá tốt. Không mong gì hơn. (...)
 
"Ông 30"  (truyện / tuỳ bút) 
Thoạt đầu, hắn chỉ hơi khó chịu. Nhưng rồi, mấy ngày sau, cái khó chịu đó cứ lớn dần, đến mức đi đâu hắn cũng thấy khó chịu, cũng ngửi thấy mùi ấy. (...)
 
Luân hồi trong một đêm tuyết  (truyện / tuỳ bút) 
... tôi dạng hai đùi ra thật rộng, và toàn thân người đàn ông chồng tôi, đã mất hút vào thế giới sâu thẳm trong cơ thể tôi, bỗng trôi tuột ra ngoài, nhễ nhại như một đứa sơ sinh (...)
 
Đi & Ðến  (truyện / tuỳ bút) 
Người ta thường nói: Người già sống trong quá khứ. Hôm nọ tôi ngồi lẩn thẩn nhận thấy rằng câu nói ấy không đúng với mình (...)
 
Lê Thành Nhơn  (truyện / tuỳ bút) 
[Trích tạp chí Văn, 72, tháng 12, 2002, số đặc biệt “Chia Tay hoạ sĩ – điêu khắc gia Lê Thành Nhơn (1940-2002)”, trang 20-21.] Trước đó, tôi từng gặp Lê Thành Nhơn. Gặp tác phẩm, không gặp người. Sau buổi nói chuyện ở trường Mỹ thuật, tôi cùng nhiều người bước ra sân. Không nhớ ai đã chỉ cho tôi xem tượng Phan Bội Châu. Ở Huế, người ta gọi là cụ Phan. Hay cụ Phan Sào Nam. (...)
 
Thập thành: Chuyện bên lề  (tiểu luận / nhận định) 
Tuy rằng hội hoạ chiếm hết phần lớn trong kinh nghiệm sau đây của người viết, thực chất của câu chuyện là bản sắc của người nghệ sĩ sáng tạo nói chung và áp lực của kim tiền. Đông Tây, cổ kim, vô số giai thoại được tạo dựng chung quanh người nghệ sĩ. (...)
 
Lại chuyện "chính mạch"  (tiểu luận / nhận định) 
Trong Việt số 3, trang 234-242, có bài "Khiêm tốn hay buồn thảm" của tôi. Trong bài đó, tôi đã đề cập, một cách khái quát, đến những vấn đề "chính mạch" và "bên lề" nêu ra trong bài của Nguyễn Hưng Quốc, "Sống và viết như những người lưu vong" (Việt số 2, trang 5-10). (...)
 
Chuyện của B.  (truyện / tuỳ bút) 
Người ta đã tính sổ rồi: phim The Blair Witch Project (BWP) chỉ có ba mươi ngàn đô để quay mà sau mấy tháng chiếu cho thiên hạ xem đã thu vào đến gần 150 triệu. (...)
 
Khiêm tốn hay buồn thảm  (tiểu luận / nhận định) 
Cần mua một ít đất tốt để trồng cây, tôi hỏi quanh và được chỉ tới Carlos. Mặt trời mới lên, người đàn ông Mễ đã chở đến một xe tải đầy ắp đất đen từ ruộng mía. (...)
 
Viết văn bằng tiếng việt  (tiểu luận / nhận định) 
Tôi năm nay đã vào tuổi hưu. Ở Hoa Kỳ, đó là sáu lăm. Lứa tuổi già. Già, không dấu kép. Cũng thuộc vào lớp người gốc Việt sống lâu năm nhất ở hải ngoại. Có về thăm quê vài ba lần, nhưng tính tổng cộng thời gian ở ngoài nước là gần... nửa thế kỷ! (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021