Những cơn "đói" theo mùa trao giải

Lúc này, ở Việt Nam dù sao cũng còn một thiểu số dân “không giống ai” thường khoái dùng các món “văn hoá khó nuốt”. Tất nhiên là họ đã quen cảnh đói thường trực! Nhưng họ không thể đành lòng mỗi khi tới mùa thiên hạ trao giải Cannes, Oscar, Nobel… Năm nào cũng vậy, đúng ngày công bố giải Nobel văn chương là cơn đói của họ chồm lên; họ đua nhau chạy kiếm “ăn” trối chết. Tất cả có chung hy vọng là cái tên vừa xướng lên trong “thực đơn vàng Thuỵ Điển” đã từng được xuất bản ở xứ ta. Dân già thì mò mẫm trong các hiệu chuyên bán sách cũ. Tuổi sồn sồn thì lau kiếng cận liên tục trong các siêu thị sách thập cẩm. Bọn trẻ tự tin kêu lên: “Mấy lão khờ hết nói! Chịu khó chờ bọn nó lên mạng một chút, rồi chi ra chừng mười lăm nghìn bạc sẽ có ngay một cái đĩa, tha hồ no và sướng!”

Sáng hôm 07.10.2004, tin giải Nobel Văn Chương được trao cho nữ văn sĩ người Áo Elfriede Jelinek bay về Việt Nam. Điện thoại bàn, điện thoại di động của bộ tộc “không giống ai” thi nhau réo: Bà ta là ai? Có “món gì?” Có ai từng “ăn” chưa? Có gì “ăn” ngay không? Hoá ra nhà văn được Viện hàn Lâm Thụy Điển tôn vinh là “Làn sóng âm các giọng nói đan xen trong tiểu thuyết và tác phẩm sân khấu”, mãi cho đến ngày được giải, hầu như dân Việt Nam không ai biết chút gì. Chuyện không biết này, không còn là sự lạ nữa, bởi trước đây từng xảy ra chuyện giống hệt vào năm 2000 với văn sĩ “gốc láng giềng” Cao Hành Kiện. Nhưng bà con ta chớ vội bi quan, chỉ cần có không ít hơn mười lăm nghìn trong túi, ngày mai bạn có tức thì phim: Cô giáo dương cầm, tác phẩm đoạt ba giải lớn ở Liên Hoan Điện Ảnh Cannes năm 2001, đạo diễn Michael Haneke dựng dựa theo tiểu thuyết nổi tiếng nhất của Elfriede Jelinek viết năm 1983, Die Klavierspielerin. Trong lúc tiếp tục chờ đợi, xin bà con nhớ vỗ ngoan túi tiền. Có thể không quá một tháng, cơn “đói ăn“ các tiểu thuyết của nữ nhà văn thứ mười đoạt giải Nobel này sẽ được thoả mãn. Chỉ cần bà con nhớ cẩn thận “cái bụng”. Chất lượng sách dịch ở thị trường xứ ta hiện nay thật là... kinh khủng!